ابرا مهریه چیست و چه شرایطی دارد؟
ابرا مهریه، یک عمل حقوقی است که معمولا در مقابل راضی کردن شوهر به طلاق دادن زوجه انجام میگیرد. از آنجا که این عمل حقوقی، دارای شرایط خاصی است، در مقاله حاضر، شرایط، نحوه، مدارک مورد نیاز و هزینه ابراء مهریه را بررسی خواهیم کرد.
ابرا مهریه چیست؟
برای پاسخگویی به این سوال، ابتدا لازم است تا به بررسی مفهوم ابرا بپردازیم. ماده 289 قانون مدنی، در تعریف ابرا، چنین مقرر داشته است: «ابراء، عبارت از این است که داین از حق خود، به اختیار صرفنظر نماید.»
در توضیح ماده فوق، باید گفت، هرگاه، شخصی، به موجب قانون یا قرارداد، دین یا تعهدی را در مقابل شخصی دیگر برعهده داشته باشد، به شخص اول، مدیون و به شخص دوم، داین گفته میشود.
◀ به موجب قوانین کشور ما، مدیون، ملزم است تا دین خود را در موعد مقرر به داین بپردازد تا بریالذمه گردد. بنابراین، با پرداخت دین، مدیون در مقابل داین، بریالذمه شده و دیگر، دینی برعهده وی باقی نخواهد ماند. اما، پرداخت دین، تنها راه بریالذمه شدن مدیون نیست. راه دیگر، آن است که داین با میل خود، رضایت دهد تا دین از ذمه و عهده مدیون برداشته شده و در اصطلاح، ساقط گردد. به این عمل حقوقی داین، ابرا گفته میشود.
با توجه به توضیحات فوق، باید گفت، ابرا مهریه، یعنی آنکه زوجه به عنوان داین، رضایت دهد که دین یعنی مهریه، از ذمه و عهده مدیون یعنی شوهر برداشته شده و ساقط گردد. در واقع ابراء مهریه، یک عمل حقوقی است که به عنوان یکی از انواع روشهای بخشیدن مهریه معرفی میشود؛ لازم است برای این کار شرایط مقرر برای اعمال حقوقی برقرار باشد که در بخش بعد، به توضیح این شرایط خواهیم پرداخت.
شما میتوانید برای ابرا مهریه و انجام صحیح مراحل آن، برای دریافت مشاوره تخصصی از بهترین وکیل مهریه تهران اقدام کنید.
شرایط ابرا مهریه
در این رابطه باید گفت، ابراء مهریه، یک عمل حقوقی و از نوع ایقاع است. منظور از ایقاع، یک عمل حقوقی یک طرفه است که صرفا با اراده زن انجام میگیرد و اراده شوهر در آن، تاثیری ندارد. با توجه به این مساله، لازم است تا ابرا مهریه، دارای شرایطی باشد که این شرایط، به شرح زیر است:
- اهلیت زوجه: همانطور که گفته شد، ابراء یک عمل حقوقی است؛ بنابراین، لازم است تا برای صحت آن، زوجه، دارای اهلیت باشد. منظور از اهلیت، آن است که زن، اولا، بالغ بوده، یعنی حداقل به سن نه سالگی رسیده باشد. ثانیا، عاقل بوده و مجنون نباشد. ثالثا، رشید بوده، یعنی سفیه نباشد و دارای عقل معاش باشد.
- قصد و اختیار زوجه: ابرا مهریه، زمانی صحیح است که زن، دارای قصد و اختیار برای انجام آن باشد. منظور از قصد، آن است که زن، حقیقتا نیت بری ساختن شوهر از پرداخت مهریه را داشته باشد. همچنین، منظور از اختیار در ابراء مهریه، آن است که زوجه، اجبار یا اکراه به ابرا نشده باشد.
- معین و مشروع بودن: یکی دیگر از شرایط آن است که موضوع ابراء، معین باشد. این شرط، در جایی که موضوع ابرا، تمام مهریه باشد، مشکلی ایجاد نمیکند. اما، اگر زوجه، قصد ابراء شوهر از بخشی از مهریه را داشته باشد، برای صحت ابرا مهریه، لازم است تا نوع و میزان آن بخش از مهریه، به طور دقیق مشخص گردد. همچنین، در ابراء مهریه، دلیل و نیت وی نیز باید مشروع و قانونی باشد.
نحوه ابرا مهریه
یکی دیگر از مسائلی که مطرح میگردد، نحوه انجام این عمل حقوقی است. از آنجا که ابراء مهریه، به عنوان یک عمل حقوقی و به طور اخص، یک ایقاع، دارای مراحل و نحوه مخصوص به خود است.
نحوه ابرا مهریه، به این عامل بستگی دارد که آیا این عمل حقوقی، با سند عادی انجام میگیرد یا با سند رسمی. در صورتی که ابراء، با سند عادی انجام گیرد، کافی است که زوجین، ضمن یک برگه، متن مربوط به ابرا مهریه را نوشته و این مساله به امضای زوجه برسد. اما، در صورتی که زوجین قصد داشته باشند تا ابرا مهریه، به موجب یک سند رسمی انجام گیرد، لازم است تا به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرده و سند ابرا را امضا نمایند.
ابرا مهریه با سند عادی و در دفترخانه
همانطور که پیش از این نیز توضیح داده شد، ابرا مهریه، ممکن است ضمن یک سند عادی یا ضمن یک سند رسمی انجام گیرد. از آنجا که نحوه انجام این کار در هر یک از این اسناد، متفاوت است، در این بخش، ضمن دو قسمت جداگانه، به بررسی ابرا مهریه با سند عادی و در دفترخانه میپردازیم.
ابرا مهریه با سند عادی
برای ابرا مهریه با سند عادی، در برگهای، مشخصات طرفین و سند ازدواج یا عقدنامه، نوع و میزان مهریه را درج کرده و زوجه به دستخط خود، متنی مبنی بر مبرا ساختن مرد از تمام یا بخشی از مهریه را نوشته و ضمن آن، قید نماید که این عمل حقوقی را در کمال صحت عقل و با قصد و اختیار کامل انجام میدهد. سپس، این سند باید به امضا زوجه و دو نفر شاهد رسیده و اثر انگشت این اشخاص نیز در پایین سند درج گردد.
ابرا مهریه در دفترخانه
برای اینکه ابرا مهریه در دفترخانه انجام گیرد، زن و شوهر باید با در دست داشتن مدارک مربوطه که در بخش بعد به توضیح آن خواهیم پرداخت، به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه نمایند. متن ابراء مهریه طبق خواسته زوجین، توسط سردفتر تنظیم شده و پس از مطالعه متن سند و اطمینان از انطباق محتوای آن با خواست طرفین، زوجه، پایین سند را امضا کرده و اثر انگشت خود را نیز درج میکند.
مدارک لازم برای ابرا مهریه
مساله دیگری که باید در رابطه با این عمل حقوقی، مورد بررسی قرار گیرد، مدارک لازم برای انجام آن است. در صورتی که زوجه، قصد ابراء مهریه را داشته باشد، لازم است تا این مدارک ارائه گردد: کارت ملی زوجین، شناسنامه زوجین و عقدنامه یا رونوشت آن، در صورتی که اصل عقدنامه مفقود شده باشد.
دوره مشاوره مهریه پیش و پس از ازدواج
آگاهی، تضمین شروع یک زندگی روشن
دوره مشاوره مهریه پیش از ازدواج به زوجین کمک میکند تا با آگاهی کامل و دیدگاهی واقعبینانه در مورد حق زن در زندگی مشترک یعنی مهریه، تصمیمگیری کنند.
برای خرید و آشنایی با دوره مهریه بر روی دکمه زیر کلیک کنید.
هزینه ابرا مهریه در دفترخانه
هنگامی که زوجین قصد داشته باشند تا ابرا مهریه را از طریق دفاتر اسناد رسمی انجام دهند، لازم است تا هزینه این امر را مطابق جدول تعرفه خدمات دفاتر اسناد رسمی بپردازیند. طبق جدول مزبور در سال 1403، هزینه ابراء مهریه، 1،062،000 ریال است که جزئیات هزینه آن بدین شرح است:
حقالتحریر: 800،000 ریال؛ حقالثبت: 20،000 ریال؛ مالیات ارزش افزوده: 72،000 ریال؛ هزینه صدور الکترونیکی: 150،000 ریال؛ جمع کل: 1،042،000 ریال و افزایش نیمدرصد: 20،000 ریال.
آیا ابرا مهریه قابل رجوع است؟
این سوال ممکن است برای بسیاری از خانمهایی مطرح گردد که ضمن یک سند عادی یا رسمی، برای ابراء مهریه اقدام نمودهاند، اما اکنون از عمل خود پشیمان شده و قصد اجرا گذاشتن مهریه خود را دارند. در پاسخ به سوال فوق، باید گفت، خیر، ابرا مهریه، قابل رجوع نیست.
اما، چرا ابرا قابل رجوع نیست. علت این مساله، آن است که با ابراء مهریه از جانب زوجه، دیگر دینی برعهده زوج باقی نمیماند که زن بتواند از آن رجوع کند. به علاوه، مطابق قواعد حقوقی، ابراکننده میتواند دین را از عهده مدیون بردارد، اما، نمیتواند همان دین را مجددا برعهده مدیون بگذارد.
ابطال سند رسمی ابرا مهریه
در رابطه با ابطال سند رسمی ابرا مهریه، باید گفت، علیالاصول، به دلیل اعتبار بالای سند رسمی، ابطال آن به راحتی توسط افراد امکانپذیر نبوده و بنابراین، جز در موارد مصرح قانونی، امکان ابطال سند رسمی ابراء مهریه برای زوجه وجود ندارد. این موارد عبارتند از:
1️⃣ یکی از شرایط صحت ابرا مهریه وجود نداشته باشد؛ یعنی، زوجه، اهلیت نداشته، فاقد قصد یا رضا بوده یا اینکه موضوع ابراء مهریه، نامعین یا جهت آن، نامشروع است.
2️⃣ سند رسمی که برای ابرا مهریه صادر شده، جعلی باشد.
برای ابطال این سند رسمی، زوجه یا وکیل وی باید اقدام به ثبت دادخواست ابطال سند ابرا مهریه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نموده و پس از صدور رای دادگاه و قطعی شدن رای صادره و با صدور اجراییه و تشکیل پرونده اجرایی، سند رسمی ابراء مهریه را باطل کنند.
ابرا مهریه در قبال طلاق
به طور معمول، ابراء مهریه در قبال طلاق انجام میگیرد. در واقع معمولاً زن در این موارد حاضر به بخشیدن مهریه در ازای حق طلاق است. به این ترتیب که زوج و زوجه با یکدیگر توافق میکنند که از یکسو، شوهر به زن وکالت در طلاق دهد و از سوی دیگر، زن نیز برای ابرا مهریه خود اقدام نماید. پس از این توافق، طرفین، در یکی از دفاتر اسناد رسمی حاضر شده و برای تنظیم و امضا سند وکالت در طلاق و ابراء مهریه اقدام مینمایند.
ابرا مهریه در طلاق توافقی
در ابرا مهریه در طلاق توافق، زوجین، ابتدا برای ابراء مهریه و طلاق توافقی تراضی کرده و سپس، اقدام به ثبت دادخواست طلاق توافق مینمایند. در جلسه رسیدگی به طلاق توافقی، طبق توافق قبلی، زن برای ابرا مهریه خود اقدام کرده و پس از صدور رای، صیغه طلاق در دفتر طلاق جاری میگردد.
چرا مرتضی حلیمی؟!
وکیل پایه یک دادگستری
رتبهی سوم آزمون وکالت استان البرز
بیش از 10 سال سابقه فعالیت حقوقی
بیش از 10000 مشاوره تخصصی حقوقی
ارائه آموزشهای حقوقی به بیش از 1000 نفر
با ما، عدالت را تجربه کنید.
آیا ابرا مهریه بعد از صدور اجراییه امکانپذیر است؟
گاهی زوجه، برای به اجرا گذاشتن مهریه خود اقدام کرده که این دعوا، به صدور رای قطعی و به دنبال آن، صدور اجراییه منتهی میگردد. اما، در این زمان است که زن به دلیل توافق به شوهر یا به هر دلیل دیگری، از دریافت مهریه خود پشیمان شده و قصد ابراء مهریه را دارد. در این صورت، این سوال مطرح میگردد که آیا در این مرحله نیز ابراء، قابل انجام است. ◀ پاسخ به این سوال مثبت است. چرا که، قانونگذار، زمان خاصی را برای انجام این عمل حقوقی تعیین نکرده است.
آیا فریب در ابرا مهریه در صحت آن اثرگذار است؟
در پاسخ به این سوال باید گفت، در صورتی که فریب در ابراء مهریه، موجب از بین رفتن یکی از شرایط صحت این عمل حقوقی گردد، بله، موجب بطلان آن میگردد. به عنوان مثال، اگر شوهر، زن را در مورد معنی ابرا فریب داده و زن بدون قصد ابرا، برای بخشیدن مهریه اقدام نماید، ابرا مهریه صحیح نخواهد بود.
نمونه رای وحدت رویه ابرا مهریه
در این بخش، قصد داریم تا یک نمونه رای وحدت رویه ابراء مهریه را ارائه کرده که علاقهمندان میتوانند جهت مطالعه این رای، از فایل پیدیاف زیر استفاده نمایند.
متن ابرا مهریه بدون بازگشت
در صورتی که زوجه قصد داشته باشد تا برای ابراء مهریه اقدام نماید، جهت تنظیم متن این عمل حقوقی، لازم است تا کلمات و عبارات خاصی در متن سند نوشته شود. لذا، در ادامه، یک نمونه متن ابرا مهریه آورده شده تا در مواقع لزوم، مورد استفاده قرار گیرد.
اینجانب… فرزند… به کد ملی… با رضایت کامل اعلام مینمایم که در کمال صحت عقل، ذمه همسر خود آقای… فرزند… به کد ملی… را نسبت به تمام مهریه خود از قرار … که در سند نکاحیه شماره … قید شده، ابرا نمودم. همچنین، با امضا ذیل این سند، حق هرگونه اعتراض و ادعایی در این زمینه را از خود سلب و ساقط مینمایم.
سوالات ابرا مهریه
گاهی در رابطه با ابرا مهریه، سوالاتی از سوی خانمها و آقایان مطرح میگردد که در این بخش، قصد داریم تا به برررسی این سوالات و پاسخ آنها بپردازیم. اما، پیش از آن، لازم به ذکر است که پاسخ بسیاری از سوالات مرتبط با ابراء مهریه در بخشهای قبل داده شده و خوانندگان محترم میتوانند جهت مطالعه این سوالات و پاسخ آنها به بخشهای قبل مراجعه نمایند.
1. آیا برگرداندن مهریه ابرا شده امکانپذیر است؟
در پاسخ به این سوال باید گفت، خیر، بعد از ابراء مهریه، زوجه نمیتواند مهریه را مجددا مطالبه نماید.
2. آیا ابطال اقرارنامه ابرا مهریه امکانپذیر است؟
در فرضی که یکی از شرایط صحت ابرا وجود نداشته باشد، زوجه میتواند برای ابطال اقرارنامه ابراء مهریه اقدام نماید.
3. اگر زن با تهدید و اکراه و بدون اطلاع از معنی کلمه ابرا، برای ابرا مهریه اقدام نماید، آیا میتواند مهریه خود را مطالبه کند؟
بله، چون ابراء مهریه در این فرض، صحیح نیست.
کلام نهایی
ابرا مهریه، یعنی آن که زوجه به عنوان داین، رضایت دهد که دین یعنی مهریه، از ذمه و عهده مدیون یعنی شوهر برداشته شده و ساقط گردد. اهلیت زن و قصد و رضای وی، از شرایط ابراء مهریه بوده و از جمله مدارک لازم برای این عمل حقوقی، میتوان به شناسنامه و عقدنامه اشاره نمود.
دیدگاهتان را بنویسید