اثبات مالکیت ملک موروثی از چه راه هایی امکان پذیر است؟

اثبات مالکیت ملک موروثی، دعوایی است که گاه در رابطه با ملک به ارث رسیده به وراث، ضرورت اقامه آن، مطرح می‌گردد. از آنجا که این دعوا، شرایط و ضوابط خاص خود را دارد، در مقاله حاضر، دلایل و مراحل اثبات مالکیت زمین ارثی را بررسی کرده و یک نمونه دادخواست اثبات مالکیت ورثه را ارائه خواهیم کرد.

دعوای اثبات مالکیت ملک ورثه ای چیست؟  

پیش از بررسی دعوای اثبات مالکیت ورثه، لازم است تا به برررسی این مساله بپردازیم که منظور از ملک موروثی، چه نوع ملکی است. ملک موروثی، به ملکی گفته می‌شود که در گذشته به شخصی تعلق داشته که این شخص فوت کرده و حال، پس از فوت او، مالکیت ملک به وراث وی منتقل شده است.

در مورد دعوای اثبات مالکیت ملک موروثی نیز که یکی از انواع دعاوی اثبات مالکیت ملک است باید گفت، این اصطلاح در دو مفهوم به کار رفته است. برخی، اثبات مالکیت زمین ارثی را ناظر به اخذ گواهی انحصار وراثت و اثبات مالکیت آنها بر ملک موروثی می‌دانند. با این وجود، دعوای اثبات مالکیت ورثه، دارای معنی تخصصی تری است.

توضیح آنکه گاهی شخصی، نسبت به ملکی که از مورث به ورثه منتقل شده است، ادعای مالکیت می‌کند. در این صورت، ورثه باید از طریق طرح دعوای مناسب، مالکیت خود را نسبت به آن ملک اثبات کنند.

به چنین دعوایی دعوای اثبات مالکیت ملک موروثی گفته می‌شود. سوال مهمی که در رابطه با اثبات مالکیت ورثه مطرح می‌شود، این مساله است که چنین دعوایی نسبت به چه املاکی قابل طرح است؟

در پاسخ به این سوال باید به ماده 22 قانون ثبت مراجعه نمود. به‌موجب این ماده: « همین که ملکی مطابق قانون در دفتر املاک به ثبت رسید، دولت فقط کسی را که ملک به اسم او ثبت شده و یا کسی را که ملک مزبور به او‌ منتقل گردیده و این انتقال نیز در دفتر املاک به ثبت رسیده، یا این که ملک مزبور از مالک رسمی ارثا به او رسیده باشد، مالک خواهد شناخت.»

نتیجه ماده فوق الذکر، آن است که دعوای اثبات مالکیت ملک ورثه ای، در مورد املاک دارای سند رسمی پذیرفته نشده و صرفا، در مورد املاک فاقد سند رسمی، مورد پذیرش قرار می‌گیرد. برای درک بهتر این مساله، به دو مثالی که در ادامه آمده، توجه نمایید.

شخص (الف) آپارتمان خود را که دارای سند رسمی است، به‌ موجب قولنامه، به (ب) می‌فروشد. (ب) فوت کرده و (الف) از تخلیه آپارتمان خودداری می‌کند. حال، وراث (ب) باید دعوای خلع ید را علیه (الف) مطرح کنند، اما برای طرح این دعوا به یک سند رسمی نیاز دارند.

در این وضعیت، وراث (ب) نمی‌توانند اقدام به طرح دعوای اثبات مالکیت ملک موروثی نمایند؛ بلکه باید ابتدا دعوای الزام به تنظیم سند رسمی را طرح کرده و پس از آن، دعوای خلع ید را مطرح نمایند.

در حالت دوم، فرض کنید که (الف) باغ خود را که دارای سند عادی است، به‌ موجب قولنامه، به (ب) می‌فروشد. (ب) فوت کرده و (الف) از تخلیه باغ امتناع می‌کند. اکنون، وراث (ب) باید دعوای خلع ید را علیه (الف) مطرح کنند، اما برای طرح این دعوا به یک سند رسمی نیاز دارند. در این وضعیت، وراث (ب) باید ابتدا دعوای اثبات مالکیت ملک موروثی را طرح کرده و پس از دریافت حکم قطعی، برای طرح دعوای خلع ید علیه (الف) اقدام نمایند.

برای دریافت مشاوره حقوقی دعاوی ملکی از بهترین وکیل انحصار وراثت تهران، وقت مشاوره خود را رزرو کنید.

آیا سوالی دارید ؟

09033659494

0

ما قادر به پردازش پرداخت شما نیستیم. لطفا مجددا تلاش کنید.

بازگشت

گام بعدی تایید رزرو دوباره تلاش کنید

از درخواست شما ممنونیم!

شماره تایید شما :

افزودن به تقویم گوگل افزودن به تقویم iCAL شروع رزرو جدید پایان رزرو

دلایل و روش های اثبات مالکیت ملک موروثی  

در صورتی‌که شخصی، نسبت به ملک موروثی ورثه، ادعای حقی کرده و آن ملک، فاقد سند رسمی باشد، ورثه باید برای طرح دعوای اثبات مالکیت ملک موروثی اقدام نمایند. از آنجا که اثبات مالکیت زمین ارثی، از طریق روش‌های خاصی امکان‌پذیر است و برای این منظور باید به دلایل خاصی استناد نمود، در ادامه، به بررسی راه‌ها، روش‌ها و دلایل اثبات مالکیت ملک موروثی می‌پردازیم.

اثبات مالکیت ملک موروثی با قولنامه، سند عادی و رسمی 

مهم‌ترین دلیلی که ورثه می‌توانند با استناد به آن، برای طرح دعوای اثبات مالکیت ملک موروثی اقدام نمایند، قولنامه و سند عادی خرید ملک موروثی است. بنابراین، در صورتی‌ که شخص ثالثِ مدعی حق در ملک موروثی، آن ملک را با یک قولنامه به مورث فروخته باشد، وراث فرد فوت شده می‌توانند با استناد به این قولنامه، برای اثبات مالکیت ورثه اقدام نمایند.

لازم به ذکر است که به دلیل اینکه طرح دعوای اثبات مالکیت ورثه در املاک دارای سند رسمی، امکان‌پذیر نیست، استناد به سند رسمی در این دعوا، سالبه به انتفاء موضوع است (به این معنی که با وجود سند رسمی اصلا طرح چنین دعوایی مفهومی ندارد).

اثبات مالکیت ملک موروثی با اقرار 

اثبات مالکیت ملک موروثی، با استفاده از یکی دیگر از ادله اثبات دعوا، یعنی اقرار نیز برای ورثه امکان‌پذیر است. مطابق ماده 1259 قانون مدنی: «اقرار، عبارت از اخبار به حقی است برای غیر، به ضرر خود» بنابراین، اگر ورثه، دعوای اثبات مالکیت ورثه را علیه شخص ثالثی مطرح کرده و آن شخص ثالث، اقرار به مالکیت وراث کند، رای به نفع وراث صادر خواهد شد.

اثبات مالکیت ملک موروثی با شهادت 

در صورتی‌که وراث قصد داشته باشند تا برای اثبات مالکیت زمین ارثی، از طریق شهادت اقدام نمایند، با توجه به مالی بوده این دعوا، به دو طریق می‌توانند مالکیت خود نسبت به ملک موروثی را اثبات کنند. اول، با شهادت دو مرد یا یک مرد و دو زن و دوم، از طریق شهادت یک مرد یا دو زن و سوگند خود ورثه.

اثبات مالکیت ملک موروثی با اماره تصرف 

یکی دیگر از دلایل اثبات مالکیت ملک موروثی، اماره تصرف است. هنگامی‌که صحبت از اماره تصرف، به‌ عنوان یکی از دلایل اثبات مالکیت زمین ارثی می‌شود، منظور آن است که شخصی، ملکی را به گونه‌ای تحت تصرف خود درآورده که در نظر عرف، مالک آن ملک شناخته شود. به‌ عنوان مثال عرف، کشاورزی را که دور زمینی را حصار کشیده و برای آبیاری و هرس مرتب زمین اقدام می‌کند را به‌ عنوان مالک آن ملک، در نظر می‌گیرد.

در رابطه با تصرف، لازم است تا به این نکته توجه شود که برای اینکه تصرف به‌ عنوان یکی از دلایل اثبات مالکیت ملک موروثی، مورد پذیرش قرار گیرد، لازم است تا مشروع باشد و به‌ عنوان مالکیت و از طرف خود تصرف‌کننده (و نه مثلا به نمایندگی) انجام گیرد.

(⛔اثبات مالکیت با قولنامه چگونه است؟ برای دریافت پاسخ مقاله مربوطه را مطالعه نمایید.)

وکیل اثبات مالکیت ملک موروثی

برای اینکه یک وکیل پایه یک دادگستری، به‌ عنوان بهترین وکیل اثبات مالکیت ملک موروثی شناخته شود، لازم است تا:

اولاً، از دانش تخصصی لازم نسبت به دعاوی املاک و به ویژه دعاوی مرتبط با املاک موروثی بهره‌مند بوده؛ ثانیاً، فعالیت وکالتی خود را بر روی دعاوی اثبات مالکیت ورثه متمرکز نموده تا از تجربه کافی در رابطه با چنین دعاوی برخوردار باشد.

چرا مرتضی حلیمی؟!

وکیل پایه یک دادگستری

رتبه‌ی سوم آزمون وکالت استان البرز

بیش از 10 سال سابقه فعالیت حقوقی

بیش از 10000 مشاوره تخصصی حقوقی

ارائه آموزش‌های حقوقی به بیش از 1000 نفر

با ما، عدالت را تجربه کنید. 

مراحل دعوای اثبات مالکیت ملک موروثی  

برای اینکه وراث بتوانند برای اثبات مالکیت ملک موروثی اقدام نمایند، لازم است تا دعوای اثبات مالکیت ورثه را طرح کرده و مراحل خاصی را نیز طی نمایند. به همین دلیل، در ادامه، به این سوال پاسخ خواهیم داد که مراحل دعوای اثبات مالکیت ورثه چیست.

اثبات مالکیت زمین ارثی بدون سند  

آیا اثبات مالکیت زمین ارثی بدون سند امکان‌پذیر است؟ پاسخ به این سوال مثبت است؛ با این توضیح که وراث می‌توانند جهت اثبات مالکیت ملک موروثی، به شهادت شهود و اقرار نیز اثبات نمایند. بنابراین، اگر طرف دعوا، به مالکیت ورثه اقرار کرده یا اینکه دو مرد یا یک مرد و دو زن به مالکیت ورثه شهادت دهند، دادگاه، رای بر اثبات مالکیت ملک موروثی صادر خواهد کرد.

تصرف زمین ارثی  

در صورتی‌ که شخص ثالثی، به تصرف زمین ارثی بپردازد، وراث برای طرح چه دعوایی می‌توانند اقدام نمایند؟ پاسخ این سوال، بستگی به این مسئله داشته که آیا زمین مورد تصرف، دارای سند رسمی است یا نه. به همین دلیل، در ادامه، به توضیح هر دو فرض می‌پردازیم.

در صورتی‌ که ملک مورد تصرف، دارای سند رسمی باشد، وراث باید با استناد به سند رسمی، برای طرح دعوای خلع ید، علیه متصرف اقدام نمایند. اما، در صورتی‌که فروشنده، هنوز اقدام به تنظیم سند رسمی نکرده باشد، وراث ابتدا باید برای طرح دعوای الزام به تنظیم سند رسمی اقدام کرده و سپس، با استناد به سند رسمی صادر شده، دعوای خلع ید را علیه متصرف اقامه نمایند.

اما، در حالت دوم که ملک، فاقد سند رسمی است، وراث، ابتدا باید برای طرح دعوای اثبات مالکیت ملک موروثی اقدام نمایند. در این حالت، پس از صدور حکم قطعی مبنی بر اثبات مالکیت زمین ارثی، وراث این امکان را داشته که با استناد به حکم قطعی صادر شده، دعوای خلع ید را علیه متصرف اقامه کنند.

نمونه دادخواست اثبات مالکیت ورثه  

در بخش‌های قبل، به بررسی دلایل اثبات مالکیت ملک موروثی پرداخته و توضیح دادیم که وراث، جهت طرح این دعوا، باید چه مراحلی را طی کنند. در این بخش، یک نمونه دادخواست اثبات مالکیت ورثه را ارائه کرده تا در مواقع لزوم، مورد استفاده خوانندگان محترم قرار گیرد.

ریاست محترم دادگاه حقوقی شهرستان…

با سلام. احتراما اینجانبان به‌ عنوان خواهان دعوا به استحضار می‌رساند که مورث اینجانبان، به‌موجب مبایعه‌نامه شماره … در تاریخ … یک باب مغازه را از خوانده دعوا خریداری نموده است. با توجه به اینکه ملک مورد اختلاف، فاقد سند رسمی بوده و خوانده نیز حاضر به تخلیه ملک نیست، لذا، صدور حکم مبنی بر اثبات مالکیت ملک موروثی، به‌منظور طرح دعوی خلع ید، مورد استدعا است.

کلام نهایی

اثبات مالکیت ملک موروثی، دعوایی است که در املاک فاقد سند رسمی، قابل طرح است. وراث متوفی که وارث ملک متعلق به مورث خود بوده، می‌توانند با استناد به دلایلی همچون سند عادی و شهادت شهود و با ثبت دادخواست مربوطه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، برای اقامه دعوای اثبات مالکیت زمین ارثی اقدام نمایند.