تقسیم ارث قبل از فوت ( فرمول تقسیم ارث پدر و مادر در زمان حیات )
تقسیم ارث قبل از فوت، یکی از خواستههای اشخاصی است که با اهداف متنوعی مانند جلوگیری از دعوای ورثه و مساوی کردن سهم دختر و پسر، قصد انجام آن را دارند. با توجه به اهمیت این مسئله، در مقاله حاضر، شرایط، نحوه، مدارک و هزینه تقسیم اموال قبل از فوت را بررسی خواهیم کرد.
آیا تقسیم ارث قبل از فوت امکان پذیر است؟
آیا تقسیم ارث قبل از فوت امکانپذیر است؟ این پرسش از آن رو مطرح میگردد که برخی از افراد قصد دارند تا به دلایلی مانند جلوگیری از اختلاف وراث یا برابر کردن سهم دختر و پسر، دارایی خود را در زمان حیات تقسیم کرده و برای تقسیم اموال قبل از فوت اقدام نمایند.
◀ پاسخ اولیه به سوال فوق، منفی است. با این توضیح که به موجب قانون مدنی، ارث به موت حقیقی یا فرضی شخص تحقق پیدا میکند. از سوی دیگر میدانیم که منظور از ارث، انتقال اموال از دارایی مورث به دارایی وارث است. بنابراین، تا قبل از فوت فرد، اصولا ارث قابل تحقق نبوده و لذا، تقسیم ارث قبل از مرگ، از جمله تقسیم ارث پدر و مادر در زمان حیات نیز امکانپذیر نیست.
اما، از آنچه گفته شد، نمیتوان نتیجه گرفت که تقسیم ارث قبل از فوت به هیچ وجه امکانپذیر نیست، بلکه اشخاص میتوانند با استفاده از یک سری راهکار جایگزین، برای تقسیم اموال قبل از فوت اقدام نمایند. عقودی مانند صلح و هبه، راهکارهایی هستند که با استفاده از آنها، اشخاص متقاضی میتوانند برای تقسیم ارث قبل از فوت اقدام نمایند. هرچند، باید به این نکته توجه نمود که طبق آنچه در بالا گفته شد، استفاده از این راهکارها، تقسیم ارث قبل از مرگ به معنای دقیق کلمه محسوب نمیشود.
برای دریافت مشاوره حقوقی دعاوی خانواده از بهترین وکیل انحصار وراثت، وقت مشاوره خود را رزرو کنید.
تقسیم ارث پدر و مادر در زمان حیات
یکی از مصادیقی که در ارتباط با تقسیم اموال قبل از فوت مطرح میگردد، تقسیم ارث پدر و مادر در زمان حیات است. بسیاری از والدین تمایل دارند که به دلایل مختلف از جمله برابر کردن سهم دختر و پسر (برخلاف قانون تقسیم ارث بین فرزندان) برای تقسیم اموال خود در زمان حیات اقدام کنند. آیا این امر از نظر قانونی امکانپذیر بوده و اگر امکانپذیر است، در قالب چه عمل حقوقی باید انجام گیرد. لذا، در ادامه، ضمن دو بخش جداگانه، به بررسی حکم حقوقی تقسیم ارث پدر و مادر در زمان حیات خواهیم پرداخت.
قانون تقسیم ارث پدر قبل از فوت
قانون تقسیم اموال قبل از فوت، آن است که پدر میتواند برای انتقال اموال به فرزندان قبل از فوت، اقدام نماید. این اقدام، میتواند در قالب طیف وسیعی از اعمال حقوقی انجام گیرد. اما از آنجا که بسیاری از اعمال حقوقی، غیر رایگان هستند، غالبا از طریق عقود رایگان مانند هبه و صلح، برای تقسیم ارث در زمان حیات اقدام میشود.
قانون تقسیم ارث مادر قبل از فوت
قانون تقسیم ارث مادر قبل از فوت، تابع حکم حقوقی تقسیم ارث قبل از فوت است. توضیح آنکه اگر مادری قصد داشته باشد تا در زمان حیات، برای تقسیم اموال قبل از فوت اقدام نماید، در صورتی که این انتقال، دارای شرایط قانونی مربوطه باشد، صحیح بوده و قابل ابطال نخواهد بود.
شرایط واگذاری اموال قبل از فوت
هنگامیکه صحبت از تقسیم ارث قبل از فوت میشود، اولین مسئلهای که در رابطه با تقسیم اموال قبل از فوت باید مورد بررسی قرار گیرد، شرایط واگذاری اموال قبل از فوت است. لذا، در این قسمت، به این سوال پاسخ خواهیم داد که شرایط تقسیم ارث قبل از فوت چیست.
- 1️⃣اهلیت طرفین معامله: در صورتی که مورث قصد داشته باشد تا برای تقسیم اموال قبل از فوت اقدام نموده و معاملهای را در رابطه با آن، با وارث منعقد نماید، لازم است تا طرفین معامله، یعنی مورث و وارث، هر دو دارای اهلیت بوده و محجور نباشند. منظور از اهلیت، وجود سه شرط در طرفین معامله است: بلوغ، عقل و رشد.
- 2️⃣ قصد و رضای طرفین معامله: یکی دیگر از شرایط صحت تقسیم ارث قبل از فوت، آن است که طرفین معامله، یعنی وراث و مورث باید اولا، اراده انجام همان معامله را داشته و ثانیا، برای انجام معامله اکراه یا اجبار نشده باشند.
- 3️⃣ معلوم و معین بودن موضوع معامله: به منظور صحت تقسیم ارث قبل از مرگ، لازم است تا موضوع معامله، یعنی مالی که مورد معامله قرار میگیرد، از نظر میزان و اوصاف معلوم گردد و در صورتی که عین معین، مانند یک خانه است، به نحو مشخصی تعیین شده و یکی از دو یا چند مال غیرمعین نباشد.
- 4️⃣ مشروعیت جهت معامله: منظور از جهت معامله، هدفی است که طرفین برای نیل به آن، معامله را انجام میدهند. به عنوان مثال، اگر تقسیم ارث پدر و مادر در زمان حیات از طریق هبه خانه انجام گرفته و جهت معامله، آن باشد که وارث، قمارخانهای را در آن خانه دایر کند، تقسیم اموال قبل از فوت، به دلیل جهت نامشروع باطل خواهد بود.
نمونه متن واگذاری سهم الارث قبل از فوت
در صورتیکه مساله تقسیم ارث قبل از فوت میان وراث مطرح شده و یکی از وراث قصد داشته باشد تا برای واگذاری سهم الارث قبل از فوت مورث اقدام نموده و سهم الارث خود را به یکی دیگر از وراث انتقال دهد، لازم است تا این عمل، در قالب یک عمل حقوقی مانند صلح انجام گیرد. از آنجا که سند چنین عقدی، باید به طریق خاصی تنظیم گردد، در این بخش، یک نمونه متن واگذاری سهم الارث قبل از فوت را ارائه کرده تا در صورت لزوم، مورد استفاده خوانندگان محترم قرار گیرد.
نمونه متن تقسیم اموال در زمان حیات
در بخشهای قبل، به این سوال پاسخ دادیم که آیا تقسیم اموال قبل از فوت امکانپذیر است یا خیر. سپس، شرایط تقسیم ارث قبل از فوت را توضیح دادیم. در این بخش، قصد داریم تا یک نمونه متن تقسیم اموال در زمان حیات را ارائه کنیم که خوانندگان محترم میتوانند جهت مطالعه نمونه متن تقسیم اموال قبل از فوت، فایل پیدیاف را زیر را دانلود نمایند.
نحوه تقسیم اموال قبل از فوت
نحوه تقسیم اموال قبل از فوت، بدین صورت است که یا طرفین، به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرده و پس از تنظیم سند توسط سردفتر، آن را امضا نمایند و یا اینکه طرفین، سند عادی را میان خود تنظیم کرده و امضا و اثر انگشت خود را در زیر آن درج کنند. اما، از آنجا که اسناد رسمی از اعتبار بیشتری برخوردار بوده، تنظیم سند تقسیم ارث قبل از فوت به شکل رسمی توصیه میشود.
مدارک لازم برای تقسیم ارث قبل از مرگ
مدارک لازم برای تقسیم ارث قبل از مرگ، بسته به اینکه تقسیم ارث قبل از فوت، در قالب چه عمل حقوقی انجام میگیرد، متفاوت است. اما، بهطور کلی، مدارک لازم برای تقسیم ارث پدر و مادر در زمان حیات، عبارتند از:
کارت ملی طرفین معامله، قولنامه و سند رسمی مال مورد معامله.
هزینه تقسیم اموال قبل از مرگ
همانند آنچه در مورد مدارک لازم برای تقسیم اموال قبل از فوت گفته شد، هزینه تقسیم ارث قبل از فوت نیز وابسته به عمل حقوقی است که جهت تقسیم اموال قبل از فوت، مورد استفاده قرار میگیرد. اما، به طور کلی، هزینه تقسیم ارث پدر و مادر در زمان حیات، شامل این موارد است: عوارض شهرداری، مالیات نقلوانتقال و هزینه تنظیم سند در دفتر اسناد رسمی.
چرا مرتضی حلیمی؟!
وکیل پایه یک دادگستری
رتبهی سوم آزمون وکالت استان البرز
بیش از 10 سال سابقه فعالیت حقوقی
بیش از 10000 مشاوره تخصصی حقوقی
ارائه آموزشهای حقوقی به بیش از 1000 نفر
با ما، عدالت را تجربه کنید.
صلح اموال قبل از فوت
صلح اموال قبل از فوت، یکی از راههایی است که با استفاده از آن، مورث میتواند برای تقسیم اموال قبل از فوت اقدام نماید. عقد صلح، هم میتواند به شکل معوض منعقد شده و هم به شکل رایگان. در صلح معوض، همانطور که از عنوان آن مشخص است، وارث در مقابل مالی که مورث به وی میدهد، مالی را به مورث خواهد داد.
آیا انتقال مال در زمان حیات فرد جزء ترکه محسوب می شود؟
◀ پاسخ این سوال، منفی است. توضیح آنکه ترکه، یعنی اموال و دارایی به جا مانده از یک فرد، بعد از فوت وی. لذا، انتقال مال در زمان حیات فرد، جزء ترکه محسوب نمیشود. (تحریر ترکه)
شخص در زمان حیات خود برای تقسیم مال باید به کجا مراجعه کند؟
در پاسخ به این سوال باید گفت، اگر مورث قصد داشته باشد تا برای تقسیم اموال قبل از فوت اقدام نموده و این امر، از طریق تنظیم سند رسمی انجام گیرد، لازم است تا مورث و وارث به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه نمایند.
آیا تقسیم ارث قبل از فوت فرد باید با سند رسمی صورت گیرد؟
از نظر اصول حقوقی، پاسخ این سوال، منفی است. توضیح آنکه انجام معاملات میتواند با سند عادی نیز صورت گیرد. اما، به این دلیل که سند رسمی از اعتبار بیشتری برخوردار بوده، اکیدا توصیه میگردد که تقسیم اموال قبل از فوت، از طریق اسناد رسمی صورت گیرد.
کلام نهایی
تقسیم ارث قبل از فوت، چه این تقسیم از سوی پدر انجام گیرد و چه توسط مادر، از نظر حقوقی، امکانپذیر بوده و در قالب عقودی مانند صلح و هبه، قابل انجام است. به منظور صحت تقسیم اموال قبل از فوت، لازم است تا چهار عنصر قصد و رضا، اهلیت، معلوم و معین بودن موضوع و مشروعیت جهت وجود داشته باشند.
سوالات متداول
1. آیا تقسیم ارث بین ورثه قبل از فوت ممکن است؟
بله، تقسیم ارث قبل از فوت امکانپذیر بوده و در قالب معاملاتی مانند هبه صورت میگیرد.
2. برای تنظیم صلح نامه ارث قبل از فوت باید به کجا مراجعه نمود؟
برای تنظیم صلح نامه ارث قبل از فوت، باید به دفتر اسناد رسمی مراجعه نمود.
دیدگاهتان را بنویسید