طلاق در دوران عقد و نامزدی + نکات مهم
طلاق در دوران عقد و نحوه انجام آن، یکی از دغدغههای زنان و مردانی بوده که رابطه زوجیت مابین آنها در دوران عقد با مشکل مواجه شده است. با توجه به اهمیت آگاهی از مسائل مرتبط با طلاق در دوران نامزدی برای این افراد، در مقاله حاضر، شرایط، مراحل، مدارک و عواقب طلاق در دوران عقد از طرف زن و طلاق در دوران عقد از طرف مرد را بررسی خواهیم کرد.
طلاق در دوران عقد
این جدایی یکی از انواع طلاق است که پیش از آغاز زندگی زوجین در یک منزل مشترک صورت میگیرد. به طور کلی، احکام طلاق در دوران عقد، مانند طلاق در دوران زندگی مشترک بوده، اما در مواردی مانند طلاق در صورت باکره بودن زوجه در عقد، تفاوتهایی را با طلاق در دوران زندگی مشترک دارد. در بخشهای بعد نیز به طلاق در دوران عقد از طرف زن و طلاق در دوران عقد از طرف مرد میپردازیم و شرایط و مراحل این طلاق را بررسی خواهیم کرد.
طلاق در دوران نامزدی
برخلاف عبارت طلاق در دوران عقد که یک عبارت حقوقی بوده، اصطلاح طلاق در دوران نامزدی، از نظر حقوقی، یک اصطلاح نادرست است. علت این مسئله، آن است که طلاق، یکی از راههای پایان دادن به عقد نکاح است، حال آنکه در دوران نامزدی، هنوز عقد ازدواجی میان زن و مرد منعقد نشده و در نتیجه، برای جدایی در دوران نامزدی، نمیتوان از اصطلاح طلاق در دوران نامزدی استفاده نمود. نتیجه آنکه احکامی مانند احکام طلاق در دوران عقد و باکره بودن، در مورد جدایی در دوران نامزدی قابل اعمال نیستند.
البته، ذکر این نکته، ضروری است که در بسیاری از مناطق کشور ما که فرهنگ سنتی بر آن مناطق حاکم بوده، در دوران نامزدی، عقد نکاح میان زن و مرد منعقد شده و لذا، در صورت وقوع جدایی در دوران نامزدی، به کار بردن اصطلاح طلاق در دوران نامزدی اشتباه نیست. از آنجا که این مورد در کشور ما رواج قابل توجهی داشته، منظور ما نیز در این مقاله، در هر مورد که از اصطلاح طلاق در دوران نامزدی استفاده کرده، همان طلاق در دوران عقد است.
برای دریافت مشاوره حقوقی طلاق در دوران عقد و نامزدی از بهترین وکیل مهریه، فرم زیر را تکمیل کنید.
طلاق در دوران عقد چقدر طول می کشد؟
در پاسخ به این سوال، باید به چند نکته توجه نمود. اول آنکه مدت زمان طلاق در دوران عقد از طرف زن و طلاق در دوران عقد از طرف مرد، مدت یکسانی نیست.
دوم آنکه حجم پروندههای ارجاعی دادگاههای شهرهای مختلف و حتی مجتمعهای قضایی واقع شده در یک شهر، با یکدیگر برابر نیست. سوم آنکه رای صادره پس از درخواست طلاق در دوران نامزدی، قابل تجدیدنظر و فرجامخواهی بوده که این مسئله میتواند جریان پرونده طلاق را بسیار طولانیتر سازد. لذا، با توجه به این موارد، نمیتوان مدت زمان دقیقی را به عنوان مدت زمان طلاق در دوران عقد بیان نمود. با این وجود، حداقل مدت زمان مورد نیاز برای به نتیجه رسیدن دعوای طلاق در دوران نامزدی، شش ماه است.
انواع طلاق در دوران عقد
طلاق در دوران نامزدی، از نظر وضعیت دوشیزگی زوجه، به دو نوع طلاق در دوران عقد و باکره بودن زوجه و طلاق در دوران عقد و باکره نبودن وی تقسیم میگردد. همچنین، طلاق در دوران عقد، با توجه به درخواستکننده آن، دارای چند نوع است. بر این اساس، انواع طلاق در دوران نامزدی شامل موارد زیر میشود. در ادامه، به توضیح این موارد میپردازیم.
- 1️⃣ طلاق در دوران عقد از طرف زن
- 2️⃣ طلاق در دوران عقد از طرف مرد
- 3️⃣ طلاق توافقی در دوران عقد
طلاق در دوران عقد از طرف زن
طلاق در دوران عقد از طرف زن، در صورتی مطرح میگردد که زوجه قصد داشته باشد تا با استناد به شروط دوازدهگانه سند ازدواج یا اثبات موارد عسر و حرج، برای طلاق در دوران نامزدی اقدام نماید.
مواردی مانند عدم پرداخت نفقه از سوی زوج و اعتیاد وی، از جمله موارد عسر و حرج زوجه بوده که وی به استناد آنها میتواند برای طلاق در این دوران اقدام نماید. (نفقه در دوران عقد به زن)
طلاق در دوران عقد از طرف مرد
طلاق در دوران عقد از طرف مرد، در مقایسه با طلاق در دوران عقد از طرف زن، طلاق آسانتری محسوب میگردد. علت این مسئله، آن است که برخلاف زنان، مردان جهت دریافت رای طلاق، نیاز به ارائه دلیل نداشته و هر زمان که بخواهند میتوانند برای طلاق در این دوران اقدام کنند.
البته، در صورتی که درخواست طلاق در دوران عقد از طرف مرد مطرح گردد، دادگاه، ضمن رای طلاق، تکلیف تمام حقوق مالی زوجه، از جمله مهریه و نفقه را مشخص کرده و ثبت طلاق در دفترخانه، منوط به پرداخت این حقوق توسط شوهر یا دریافت حکم اعسار است. (درباره مهریه دختر باکره در دوران عقد بیشتر بخوانید.)
طلاق توافقی در دوران عقد
طلاق توافقی در دوران عقد، یکی دیگر از انواع طلاق در دوران نامزدی بوده که به دو صورت، قابل انجام است. در شکل اول، زوجین با توافق با یکدیگر و در معیت یکدیگر، برای ثبت دادخواست طلاق اقدام مینمایند. اما، در حالت دوم، شوهر به زن وکالت حق طلاق داده و زوجه میتواند با استناد به وکالتنامه، بیآنکه نیاز به اثبات موارد عسر و حرج باشد، برای طلاق اقدام کند.
طلاق در دوران عقد و باکره نبودن
طلاق در دوران عقد و باکره نبودن زن، تفاوتی با طلاق در دوران زندگی مشترک ندارد. اما، در فرض طلاق در دوران عقد و باکره بودن زوجه، وی میتواند گواهی پزشکی قانونی را مبنی بر باکرگی خود اخذ نماید. اما، یکی از آثار مهم دریافت این گواهی در رابطه با فرض طلاق در دوران عقد و باکره بودن زوجه، میزان مهریه دریافتی توسط زوجه است. توضیح آنکه در طلاق در دوران نامزدی که قبل از نزدیکی میان زوجین واقع شده، صرفا نیمی از مهریه تعیینشده به زوجه تعلق میگیرد. البته، اگر زن پیش از طلاق، برای دریافت تمام مهریه خود اقدام کرده باشد، ملزم است تا در فرض باکره بودن خود، نیمی از مهریه دریافتشده را به شوهر بازگرداند.
ازدواج بعد از طلاق در دوران عقد
یکی از دغدغههای زنانی که برای طلاق در دوران عقد و نامزدی اقدام میکنند، بحث ازدواج مجدد بعد از این طلاق است. در رابطه با بحث ازدواج مجدد بعد از این طلاق لازم است تا بانوانی که میان آنها و همسرشان نزدیکی صورت نگرفته، برای دریافت گواهی پزشکی قانونی اقدام نمایند.
دریافت گواهی پزشکی قانونی در فرض طلاق در دوران عقد و باکره بودن، دارای دو اثر مهم بر ازدواج بعدی زوجه است. اولین اثر دریافت این گواهی در فرض طلاق در دوران عقد و باکره بودن زوجه، آن است که با دریافت گواهی مزبور، زوجه دیگر لازم نیست عده طلاق نگه داشته و لذا، نیاز نیست تا برای ازدواج مجدد، منتظر پایان یافتن عده بماند.
اثر مهم دیگر دریافت گواهی پزشکی قانونی در فرض طلاق در دوران عقد و باکره بودن، آن است که با احراز باکره بودن زوجه، وی میتواند پس از دریافت حکم طلاق، برای پاک کردن نام شوهر از شناسنامه خود اقدام نماید. برای انجام این مراحل میتوانید از مشاوره و راهنمایی یک وکیل متخصص بهره ببرید.
چرا مرتضی حلیمی؟!
وکیل پایه یک دادگستری
رتبهی سوم آزمون وکالت استان البرز
بیش از 10 سال سابقه فعالیت حقوقی
بیش از 10000 مشاوره تخصصی حقوقی
ارائه آموزشهای حقوقی به بیش از 1000 نفر
با ما، عدالت را تجربه کنید.
آیا با طلاق در دوران عقد مهریه تعلق می گیرد؟
با طلاق در دوران نامزدی، چه طلاق از طرف زن باشد و چه از طرف مرد، حق زن برای دریافت مهریه ساقط نمیگردد، مگر اینکه وی بنابر هر دلیلی، مهریه خود را به شوهر بذل کند. البته، باید به این نکته مهم توجه نمود که در فرض طلاق در دوران عقد و باکره بودن زوجه، نیمی از مهریه به وی تعلق خواهد گرفت.
شرایط طلاق در دوران عقد
در رابطه با شرایط طلاق در دوران عقد، باید به دو گروه از شرایط توجه نمود: شرایطی که به صورت مشترک میان زوجین، برای طرح دعوای طلاق در دوران نامزدی ضروری بوده و شرایطی که برای صحت طلاق در دوران عقد برای زن و مرد متفاوت است.
در رابطه با شرایط گروه اول، لازم است تا دادخواست طلاق در دوران نامزدی، از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت شده، مدارک لازم ارائه گردیده و هزینه دادرسی قانونی نیز پرداخت شود.
اما، در رابطه با شرایط گروه دوم، در رابطه با طلاق در دوران عقد از طرف مرد، رعایت شرایط خاصی نیاز نبوده، چراکه مرد هر زمان که بخواهد و بدون نیاز به ارائه دلیل، میتواند همسر خود را طلاق دهد. اما، در طلاق در دوران عقد از طرف زن، زوجه باید یکی از موارد عسر و حرج را اثبات کرده یا تحقق یکی از شروط دوازدهگانه انتهای سند ازدواج را اثبات کند.
مراحل طلاق در دوران عقد
مراحل طلاق در دوران نامزدی، در طلاق یکطرفه، چه طلاق در دوران عقد از طرف زن باشد و چه طلاق در دوران عقد از طرف مرد باشد، بدین صورت است که:
- درخواست کننده طلاق باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و دادخواست طلاق را ثبت کند.
- پس از ثبت دادخواست طلاق در دوران عقد و ارجاع آن به شعبه، موضوع ابتدا به داوری ارجاع شده و در صورت عدم سازش میان زوجین، دادگاه، با در نظر گرفتن اظهارات و دلایل درخواستکننده طلاق، رای طلاق را صادر مینماید.
- اما، در طلاق نامزدی که به صورت توافقی باشد، زوجین ابتدا باید درخواست خود را در سامانه تصمیم طلاق ثبت کرده و سپس، به یکی از مراکز مشاوره بهزیستی مراجعه نمایند. در صورت اصرار زوجین بر جدایی، مرکز مربوطه، گواهی عدم سازش را صادر کرده و در اختیار زوجین قرار میدهد. در مرحله بعد، زن و شوهر میتوانند با در دست داشتن این گواهی، برای ثبت دادخواست طلاق در دوران نامزدی، به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نمایند.
عواقب طلاق در دوران عقد
عواقب و آثار طلاق در دوران نامزدی، شامل این موارد است: اولا، در صورتی که زوجه باکره باشد، صرفا میتواند نیمی از مهریه خود را دریافت نماید. ثانیا، در صورتی که شوهر از پرداخت مهریه خودداری کند، زوجه میتواند برای دریافت حکم جلب وی اقدام نماید. ثالثا، اگر زن، باکره نباشد، صرفا پس از گذشت مدت زمان عده که معمولا سه طهر است میتواند برای ازدواج مجدد اقدام کند.
مدارک لازم برای طلاق در دوران عقد
در صورتی که هر یک از زوجین قصد داشته باشد تا برای ثبت دادخواست طلاق در دوران نامزدی اقدام نماید، لازم است تا مدارکی را ضمیمه دادخواست خود کند. این مدارک چه درخواست طلاق از سمت زن باشد و چه مرد، عبارتند از: شناسنامه، کارت ملی و سند ازدواج.
دوره مشاوره مهریه پیش و پس از ازدواج
آگاهی، تضمین شروع یک زندگی روشن
دوره مشاوره مهریه پیش از ازدواج به زوجین کمک میکند تا با آگاهی کامل و دیدگاهی واقعبینانه در مورد حق زن در زندگی مشترک یعنی مهریه، تصمیمگیری کنند.
برای خرید و آشنایی با دوره مهریه بر روی دکمه زیر کلیک کنید.
تعیین تکلیف هدایای نامزدی در طلاق در دوران عقد
تعیین تکلیف هدایای نامزدی در طلاق دوران نامزدی، بستگی به این عامل داشته که آیا هدایا در دوران نامزدی داده شده یا در دوران عقد. در مورد هدایای دادهشده در دوره نامزدی، هریک از نامزدها میتواند عین هدایای اعطاشده به طرف مقابل را مسترد کند. اما، اگر عین هدایا موجود نباشد، نامزد اعطاکننده هدایا، میتواند قیمت هدایا را مطالبه نماید، مشروط بر اینکه هدایا از جمله اموالی باشد که عادتا نگهداری میشود و آن هدایا بدون تقصیر طرف مقابل تلف نشده باشد. بنابراین، با توجه این قاعده، مطالبه قیمت لباس امکانپذیر بوده، اما درخواست قیمت عطر امکانپذیر نیست.
در مورد هدایای دادهشده در دوران عقد نیز حکم استرداد هدایا، تابع احکام هبه است. با این توضیح که هدیهدهنده در صورتی میتواند هدیه یا هبه داده شده را مسترد کند که عین هدیه موجود باشد، به دیگری منتقل نشده باشد و در هدیه تغییری داده نشده باشد.
جمع بندی
طلاق در دوران عقد، به طلاقی اشاره داشته که پیش از آغاز زندگی زوجین در یک منزل مشترک صورت میگیرد. طلاق در دوران نامزدی با ثبت دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی امکانپذیر بوده و از جمله عواقب خاص آن میتوان به نصف شدن مهریه زوجه، در صورت طلاق در عقد و باکره بودن وی اشاره نمود.
سوالات متداول
در زمان عقد اگر مرد بخواهد که همسرش را طلاق دهد اما زوجه نخواهد تکلیف چیست؟
در زمان عقد اگر مرد بخواهد که همسرش را طلاق دهد، نیاز به رضایت زوجه نیست.
طلاق در دوران عقد در صورت باکره بودن زن به چه صورت است؟
طلاق در دوران عقد در صورت باکره بودن زن، مانند طلاق زوجه غیرباکره است و با تقدیم دادخواست انجام میگیرد.
آیا گواهی پزشکی قانونی برای طلاق در دوران عقد لازم است؟
بله، گواهی پزشکی قانونی برای طلاق در دوران عقد، جایگزین آزمایش عدم بارداری است.
دیدگاهتان را بنویسید