تکلیف مهریه در فسخ نکاح چیست؟
مهریه در فسخ نکاح، مهم‌ترین موضوعی است که در رابطه با فسخ ازدواج مطرح می‌شود. از آنجا که تعلق مهریه در فسخ نکاح به زوجه، در همه فروض فسخ یکسان نبوده، لازم است تا این فروض، مورد بررسی حقوقی قرار گیرند؛ لذا، در این مقاله، شرایط، مراحل، مدارک و هزینه گرفتن مهریه در فسخ نکاح را توضیح داده و یک نمونه دادخواست مطالبه مهریه در فسخ نکاح را نیز ارائه خواهیم کرد.
آیا در فسخ نکاح مهریه تعلق می گیرد
در پاسخ به این سؤال باید گفت، تعلق مهریه در فسخ نکاح به زن، حکم و قاعده ثابتی ندارد. به این صورت که در برخی از فروض فسخ نکاح ، مهریه به زوجه تعلق می‌گیرد و در برخی از فروض نه. مهریه در فسخ نکاح در برخی از فروض، به صورت کامل به زن تعلق گرفته و در فروض دیگر، صرفا نیمی از مهریه به زوجه تعلق می‌گیرد. در بخش‌های بعد، توضیح خواهیم داد که مهریه در فسخ نکاح در چه فروضی به زن تعلق گرفته و در چه فروضی به وی تعلق نمی‌گیرد.
برای دریافت مشاوره حقوقی مهریه از وکیل پایه یک دادگستری، وقت مشاوره خود را رزرو کنید.
0
افزودن به تقویم iCALمیزان مهریه در فسخ نکاح
در توضیح میزان مهریه در فسخ نکاح باید گفت، میزان مهریه که پس از فسخ ازدواج به زوجه تعلق می‌گیرد، تابع عوامل گوناگونی مانند نزدیکی و عدم نزدیکی زوجین و علت فسخ ازدواج است. به همین دلیل در ادامه، میزان مهریه در فسخ نکاح را در فروض مختلف فسخ ازدواج بررسی خواهیم کرد.
میزان مهریه در فسخ نکاح قبل از نزدیکی
میزان مهریه در فسخ نکاح قبل از نزدیکی، بدین صورت بوده که در این فرض مهریه‌ای به زن تعلق نمی‌گیرد. منظور از نزدیکی، رابطه جنسی میان زن و شوهر است؛ ◀ بنابراین، در صورتی که عقد نکاح قبل از رابطه جنسی میان زوجین فسخ گردد، هیچ مهریه‌ای به زن تعلق نخواهد گرفت، خواه مهریه ضمن عقد ازدواج تعیین شده باشد، خواه تعیین نشده باشد. تنها استثنا در این رابطه، عنن شوهر بوده که در فسخ نکاح قبل از نزدیکی به دلیل عنن، نیمی از مهریه به زوجه تعلق می‌گیرد. همچنین در صورت تمایل می‌توانید درباره طلاق به دلیل ناتوانی جنسی شوهر نیز در مقاله مربوطه اطلاعات بیشتری به دست آورید.
میزان مهریه در فسخ نکاح بعد از نزدیکی
در صورتی که عقد ازدواج، بعد از نزدیکی، یعنی رابطه جنسی میان زوجین فسخ شود، میزان مهریه در فسخ نکاح، در موردی که مهریه ضمن عقد تعیین شده، متفاوت از فرضی خواهد بود که مهریه ضمن عقد تعیین نشده باشد. توضیح آنکه در حالتی که مهریه ضمن عقد ازدواج تعیین شده باشد، میزان مهریه در فسخ نکاح بدین صورت بوده که تمام مهریه تعیین شده به زوجه تعلق می‌گیرد.
اما، در فرض عدم تعیین مهریه در عقد و فسخ نکاح بعد از نزدیکی، مهرالمثل به زوجه تعلق خواهد گرفت. منظور از مهرالمثل، مهریه‌ای است که با توجه وضعیت زوجه از نظر ظاهر، وضعیت تحصیلی، شغلی و وضعیت خانوادگی تعیین می‌شود. مقامی که حق تعیین مهرالمثل را دارد، قاضی دادگاه خانواده است.
میزان مهریه در فسخ نکاح به دلیل عنن
در بخش‌های قبل، توضیح دادیم که میزان مهریه در فسخ نکاح، در صورتی که فسخ ازدواج پیش از نزدیکی باشد، بدین صورت است که در این فرض، مهریه‌ای به زوجه تعلق نمی‌گیرد. اما، دراین‌رابطه، یک استثنا وجود داشته و آن استثنا این است که اگر علت فسخ ازدواج، عنن شوهر باشد، در فرض فسخ نکاح قبل از نزدیکی، نیمی از مهریه تعیین شده در عقد نکاح، به زوجه تعلق می‌گیرد.
در فرضی که مهریه در عقد ازدواج تعیین نشده و فسخ ازدواج قبل از نزدیکی به دلیل عنن صورت گیرد، به نظر برخی از اساتید حقوق، نیمی از مهرالمثل به زوجه تعلق می‌گیرد. لازم به ذکر است که منظور از عیب عنن در شوهر، ناتوانی جنسی مرد بر اثر عدم نعوظ است.
میزان مهریه در فسخ نکاح در صورت عدم تعیین مهریه
میزان مهریه در فسخ نکاح در صورت عدم تعیین مهریه، در دو فرض عدم نزدیکی و نزدیکی میان زوجین، متفاوت است. توضیح آنکه اگر عقد ازدواج، قبل از نزدیکی (رابطه جنسی) میان زوجین فسخ شود، هیچ مهریه‌ای به زن تعلق نمی‌گیرد. اما، در صورت فسخ ازدواج بعد از نزدیکی، میزان مهریه در فسخ نکاح، به میزان مهرالمثل خواهد بود.
میزان مهریه در فسخ نکاح به دلیل تدلیس زن
احکامی که در مورد میزان مهریه در فسخ نکاح در بخش‌های قبل گفته شد، دارای یک استثنا در مورد تدلیس زوجه است. با این توضیح که اگر علت فسخ ازدواج، تدلیس زن باشد، در هیچ فرضی هیچ مهریه‌ای به وی تعلق نخواهد گرفت. منظور از تدلیس، آن است که زوجه، حیله و تقلبی را به کار ببرد که وصفی را به خود نسبت دهد که فاقد آن است، به نحوی که رضایت مرد را برای ازدواج جلب کند.
شرایط مطالبه مهریه در فسخ نکاح
در بخش‌های قبل، توضیح دادیم که مطالبه مهریه در فسخ نکاح، در برخی از فروض امکان‌پذیر است. اما، برای اینکه زوجه بتواند در این فروض، برای مطالبه مهریه اقدام نماید، لازم است تا شرایط قانونی مربوطه وجود داشته باشد؛ لذا، در این بخش، به این سؤال پاسخ خواهیم داد که شرایط مطالبه مهریه در فسخ نکاح چیست.
| 1. مهریه باید عرفا دارای ارزش مالی و ارزش عقلایی باشد؛ بنابراین، اگر مهریه یک کیلو پر مگس باشد، نمی‌توان برای مطالبه مهریه در فسخ نکاح اقدام نمود. |
| 2. مهریه باید معلوم و معین باشد. |
| 3. برای مطالبه مهریه در فسخ نکاح، لازم است مهریه قابل تملک از سوی زن باشد؛ بنابراین، اگر مال توقیف شده، مهریه قرار داده شود، نمی‌توان در صورت فسخ نکاح برای مطالبه آن اقدام نمود. |
| 4. مهریه باید توسط شوهر، قابل تحویل دادن و تسلیم کردن باشد. |
| 5. زوجه باید مطالبه مهریه در فسخ نکاح را طبق روند قانونی آن، از اداره ثبت آغاز کرده و در صورت عدم امکان، به دادگاه خانواده مراجعه نماید. |
مراحل مطالبه مهریه در فسخ نکاح
به منظور مطالبه مهریه در فسخ نکاح، زوجه ابتدا باید از طریق اجرای ثبت اقدام نماید. به این ترتیب که وی می‌بایست به دفتر ازدواج محل نکاح خود مراجعه کرده و درخواست صدور اجرائیه را به سردفتر ارائه دهد. سردفتر، اوراق اجرائیه را صادر کرده و زوجه را جهت ادامه عملیات اجرایی، به اداره ثبت اسناد راهنمایی می‌کند. همچنین، درخواست اجرای مهریه به زوج نیز اطلاع داده می‌شود.
در گام بعد، زوجه باید به دایره پنجم مهریه اداره ثبت مراجعه نموده تا پرونده اجرایی تشکیل شده و اجرائیه به شوهر ابلاغ گردد. بعد از برگشت نسخه دوم اجرائیه و گذشت ده روز از تاریخ ابلاغ، زوجه می‌تواند درخواست نماید تا اموال شوهر توقیف ( توقیف اموال شوهر برای مهریه ) گردد.
در مرحله بعد، اموال توقیف شده، از طریق مزایده فروخته شده و از حاصل فروش، ابتدا نیم عشر اجرایی کسر شده و سپس، به میزان مهریه مطالبه شده، به زوجه پرداخت می‌گردد.
اما، در صورتی که ظرف دو ماه از درخواست اجرا، اموالی از شوهر پیدا نشده یا اینکه ظرف شش ماه، عملیات اجرایی به نتیجه منتهی نشود، زوجه می‌تواند جهت مطالبه مهریه در فسخ نکاح، به دادگاه خانواده مراجعه نماید. بدین منظور، وی باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و دادخواست مهریه را ثبت کند.
پس از وصول دادخواست، وقت رسیدگی تعیین شده و به طرفین ابلاغ می‌شود. در جلسه رسیدگی به دادخواست مطالبه مهریه در فسخ نکاح، اظهارات خواهان و خوانده شنیده شده و در صورت ذی حق بودن زوجه، رأی بر پرداخت مهریه در فسخ نکاح صادر می‌گردد. این رأی ظرف بیست روز، قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر خواهد بود.
مدارک لازم برای گرفتن مهریه در فسخ نکاح
در دعوای مطالبه مهریه در فسخ نکاح، مانند سایر دعاوی، خواهان باید مدارک مثبت ادعای خود را ضمیمه دادخواست نماید تا این دادخواست، منتهی به صدور حکم به نفع وی گردد. مدارک لازم برای گرفتن مهریه در فسخ نکاح، شامل این موارد است: شناسنامه زوجه و کارت ملی وی و عقدنامه یا رونوشت برابر اصل شده آن.
وکیل مهریه در فسخ نکاح
یک وکیل مهریه متخصص و متبحر لازم است تا ابتدائا دارای اطلاعات حقوقی قوی در رابطه با قوانین خانواده و آخرین تغییرات این قوانین و به‌ویژه مقررات مربوط به مهریه باشد. همچنین، چنین وکیلی باید از تجربه وکالتی خوبی در زمینه دعاوی خانواده و به طور اخص دعوای مهریه در فسخ نکاح برخوردار باشد.
چرا مرتضی حلیمی؟!
وکیل پایه یک دادگستری
رتبه‌ی سوم آزمون وکالت استان البرز
بیش از 10 سال سابقه فعالیت حقوقی
بیش از 10000 مشاوره تخصصی حقوقی
ارائه آموزش‌های حقوقی به بیش از 1000 نفر
با ما، عدالت را تجربه کنید.
هزینه گرفتن مهریه در فسخ نکاح
در رابطه با هزینه گرفتن مهریه در فسخ نکاح، لازم است تا به این مسئله توجه شود که هزینه مطالبه مهریه در فسخ نکاح از طریق اجرای ثبت، متفاوت از اجرای مهریه از طریق دادگاه است. توضیح آنکه هزینه گرفتن مهریه از طریق اجرای ثبت، نیم عشر یعنی یک بیستم مهریه مطالبه شده است. البته، این هزینه، صرفا پس از برگزاری مزایده و فروش اموال شوهر دریافت می‌شود.
هزینه مطالبه مهریه در فسخ نکاح از طریق دادگاه، بدین صورت بوده که اگر مهریه تا 20 میلیون تومان باشد، 2.5 درصد آن و برای بیشتر از 20 میلیون تومان، 3.5 درصد مهریه مطالبه شده، باید به عنوان هزینه دادرسی پرداخت شود. البته، لازم به ذکر است که چنانچه زوجه قادر به پرداخت این هزینه نباشد، می‌تواند دادخواست اعسار داده تا از پرداخت هزینه دادرسی معاف گردد.
مدت زمان گرفتن مهریه در فسخ نکاح
مدت زمان گرفتن مهریه در فسخ نکاح، یکی از سؤالات رایج در این زمینه است. در پاسخ به این سؤال باید گفت، با توجه به اجرای مهریه در فسخ نکاح در دو مرحله و متفاوت بودن حجم پرونده‌های ادارات ثبت و دادگاه‌های خانواده در شهرهای مختلف، نمی‌توان زمان دقیقی را به عنوان مدت زمان گرفتن مهریه در فسخ نکاح ارائه نمود. ◀ با این وجود، در بهترین حالت، زوجه حداقل باید یک زمان شش ماهه را جهت اجرای مهریه در فسخ نکاح در نظر بگیرد.
نمونه دادخواست مطالبه مهریه در فسخ نکاح
در این بخش، یک نمونه دادخواست مطالبه مهریه در فسخ نکاح را ارائه کرده تا در صورت لزوم، مورد استفاده خوانندگان محترم قرار گیرد.
ریاست محترم دادگاه خانواده…
با سلام. احتراما اینجانب… به استحضار می‌رساند که خوانده و اینجانب در تاریخ… به موجب سند ازدواج شماره… در دفتر رسمی ازدواج شماره… به عقد ازدواج دائم یکدیگر درآمدیم. متأسفانه مدت کوتاهی پس از عقد ازدواج متوجه شدم که خوانده از بیماری جنون رنج می‌برد؛ لذا، برای فسخ نکاح اقدام نمودم. حال با توجه به اظهارات فوق و نظر به این مسئله که فسخ نکاح پس از نزدیکی انجام گرفته، صدور حکم به پرداخت مهریه به شرح ستون خواسته، مورد استدعا است.
توقیف اموال در مطالبه مهریه در فسخ نکاح
توقیف اموال در مطالبه مهریه در فسخ نکاح از طریق اجرای ثبت، پس از گذشت ده روز از تاریخ ابلاغ اجرائیه و تشکیل پرونده اجرایی امکان‌پذیر است. اما، توقیف اموال در مطالبه مهریه در فسخ نکاح از طریق دادگاه که تأمین خواسته نامیده شده، هم قبل از تقدیم دادخواست مهریه، هم هم زمان با آن و هم در مرحله اجرای حکم امکان‌پذیر است.
دوره مشاوره مهریه پیش و پس از ازدواج
آگاهی، تضمین شروع یک زندگی روشن
دوره مشاوره مهریه پیش از ازدواج به زوجین کمک می‌کند تا با آگاهی کامل و دیدگاهی واقع‌بینانه در مورد حق زن در زندگی مشترک یعنی مهریه، تصمیم‌گیری کنند.
برای خرید و آشنایی با دوره مهریه بر روی دکمه زیر کلیک کنید.
جلب شوهر در مطالبه مهریه در فسخ نکاح
در رابطه با جلب شوهر در مطالبه مهریه در فسخ نکاح، باید گفت، چنانچه پس از ابلاغ اجرائیه، شوهر ظرف سی روز مالی معرفی نکرده و دادخواست اعسار مهریه ندهد یا اینکه دادخواست اعسار وی رد شود، زوجه می‌تواند از طریق اجرای احکام دادگاه، برای جلب وی اقدام نماید. اما، در اجرای مهریه در فسخ نکاح از طریق اداره ثبت، امکان جلب شوهر وجود ندارد.
کلام نهایی
مهریه در فسخ نکاح، در صورتی که فسخ ازدواج قبل از نزدیکی باشد، به زوجه تعلق نمی‌گیرد، مگر آنکه علت فسخ، عنن شوهر بوده که در این صورت، نیمی از مهر به زن تعلق می‌گیرد. اما، اگر فسخ نکاح پس از نزدیکی باشد، در صورت تعیین مهریه در عقد، تمام مهر به زوجه تعلق گرفته و در صورت عدم تعیین مهر در عقد، مهرالمثل به زن تعلق خواهد گرفت.
دیدگاهتان را بنویسید