مهر و موم ترکه | اعلام هزینه مهر و موم اموال متوفی
مهر و موم ترکه، امکانی است که قانونگذار، به منظور حفظ ترکه متوفی پیشبینی نموده است. از آنجا که مهر و موم اموال متوفی، شرایط و نحوه به خصوصی دارد، در این مقاله، مراحل، نحوه اجرا، مدارک و هزینه مهر و موم اموال متوفی را توضیح داده و یک نمونه دادخواست مهر و موم ترکه را نیز ارائه خواهیم کرد.
مهر و موم ترکه چیست ؟
در تعریف این اصطلاح میتوان گفت، مهر و موم ترکه، اقدام مقام قضایی در حفظ و نگهداری ترکه بوده که به درخواست ورثه یا سایر اشخاص ذی نفع انجام گرفته و در نتیجه این اقدامات، از اتلاف و تضییع ترکه جلوگیری میشود.
قرار مهر و موم ترکه
هنگامی که وراث یا سایر اشخاص ذینفع، دادخواست مهر و موم اموال متوفی را ثبت میکنند، این درخواست برای مرجع قضایی صالح ارسال میشود. در این صورت، مرجع قضایی، به منظور مهر و موم اموال متوفی، رأیی را صادر کرده که به این رأی، قرار مهر و موم ترکه گفته میشود.
برای دریافت مشاوره حقوقی ارث و میراث از وکیل پایه یک دادگستری، وقت مشاوره خود را رزرو کنید.
چه کسانی حق درخواست مهر و موم ترکه را دارند
به طور معمول، مرجع قضایی، با درخواست اشخاص ذینفع، عملیات مربوط به مهر و موم اموال متوفی را آغاز میکند؛ بنابراین، ممکن است این سؤال مطرح شود که چه کسانی حق این درخواست را دارند؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت، چهار گروه از اشخاص، حق دارند تا درخواست مهر و موم اموال متوفی را از مرجع قضایی خواستار شوند:
- ورثه یا نمایندگان قانونی آنها، مانند ولی صغیر.
- موصیله، البته مشروط به اینکه وصیت به یک بخش مشاع از اموال متوفی انجام گرفته باشد. منظور از موصیله، شخصی است که متوفی، بخشی از اموال خود را به نفع وی وصیت کرده است. مقصود از جزء مشاع نیز آن است که مثلا، دو دانگ از یک منزل مسکونی برای موصیله وصیت شده باشد.
- طلبکار متوفی، مشروط بر اینکه مستند طلب وی، حکم قطعی دادگاه یا یک سند رسمی بوده و همچنین، برای طلب او، مالی بهعنوان رهن داده نشده باشد.
- وصی متوفی، یعنی شخصی که متوفی بهموجب وصیت عهدی، وی را برای اداره ترکه مأمور کرده است.
مراحل مهر و موم اموال متوفی
به منظور انجام مهر و موم ترکه توسط مرجع قضایی، وراث یا سایر اشخاص ذینفع باید مراحل خاصی را طی کرده تا درخواست آنها از سوی مرجع قضایی مورد رسیدگی قرار گیرد؛ لذا، در این بخش، مراحل مهر و موم اموال متوفی را توضیح داده که این مراحل به شرح زیر هستند. ◀ در اولین مرحله، وارث یا شخص ذینفع باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و دادخواست مهر و موم ترکه را ثبت کنند. سپس، دفتر شعبه، وقت رسیدگی را تعیین و به طرفین پرونده ابلاغ میکند.
در وقت رسیدگی، ریاست شعبه، قرار مهر و موم ترکه را صادر کرده و پس از تعیین محل اموال متوفی و روز انجام مهر و موم اموال متوفی، محل و روز اجرای قرار را به طرفین پرونده ابلاغ میشود. سپس، نماینده مرجع قضایی در محل حاضر شده و اقدام به مهر و موم اموال متوفی میکند.
مهر و موم ترکه در صلاحیت کجاست
برای پاسخگویی به این سؤال، لازم است تا مرجع قضایی صالح، از نظر صلاحیت ذاتی و محلی، مورد بررسی قرار گیرد. از نظر صلاحیت ذاتی، مهر و موم اموال متوفی در صلاحیت شورای حل اختلاف است و از نظر صلاحیت محلی، شورای محل آخرین محل اقامت متوفی، حق رسیدگی به درخواست مهر و موم ترکه وی را دارد. لازم به ذکر است که پس از تشکیل دادگاههای صلح، این دادگاه، مسئولیت مهر و موم اموال متوفی را برعهده خواهد داشت.
نحوه اجرای قرار مهر و موم ترکه
بعد از اینکه وراث یا سایر اشخاص ذینفع، درخواست مهر و موم اموال متوفی را به شورای حل اختلاف ارائه نموده و شورا، قرار مهر و موم ترکه را صادر کرد، وقت و مکان مهر و موم اموال متوفی به طرفین پرونده ابلاغ میشود. مأمور شورای حل اختلاف، در زمان مقرر، در مکان تعیین شده، حاضر گردیده و به ترتیب زیر، برای مهر و موم اموال متوفی اقدام مینماید.
مأمور شورای حل اختلاف، اموال را در محل تعیین شده، قرار داده و پس از قفل کردن درب محل، قفل را مهر میزند. وسایل ارزشمند مانند طلا و جواهرات، در داخل صندوقچه قرار داده شده و قفل زده و مهر و موم میشود. همچنین، اگر نیاز به حضور نگهبان بوده، فردی به عنوان نگهبان، تعیین و منصوب میگردد. در نهایت، مأمور شورا، کلید مربوط به قفلها را تحویل شعبه میدهد.
چرا مرتضی حلیمی؟!
وکیل پایه یک دادگستری
رتبهی سوم آزمون وکالت استان البرز
بیش از 10 سال سابقه فعالیت حقوقی
بیش از 10000 مشاوره تخصصی حقوقی
ارائه آموزشهای حقوقی به بیش از 1000 نفر
با ما، عدالت را تجربه کنید.
مدارک لازم برای مهر و موم ترکه
برای اینکه دادخواست مهر و موم ترکه به شورای حل اختلاف ارسال شده و مورد رسیدگی قرار گیرد، لازم است تا خواهان، مدارک خاصی را ضمیمه دادخواست نماید. مدارک لازم برای مهر و موم اموال متوفی عبارتاند از:
کارت ملی و شناسنامه متوفی، گواهی فوت وی، برگه انحصار وراثت (در صورتی که قبلا اخذ شده باشد)، اسناد مربوط به طلب (در صورتی که دادخواست توسط طلبکار ارائه شود)، وصیت نامه (چنانچه دادخواست توسط موصیله یا وصی ثبت شود).
هزینه مهر و موم اموال متوفی
هنگامی که وراث یا سایر اشخاص ذینفع، برای ثبت دادخواست مهر و موم ترکه اقدام میکنند، لازم است تا هزینه دادرسی مهر و موم اموال متوفی را نیز بپردازند. ازآنجا که مهر و موم اموال متوفی، یک دعوای غیرمالی بوده، هزینه دادرسی آن، مبلغی مابین چهل هزار تا صد و هشتاد هزار تومان است. همچنین، هزینه خدمات دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و حقالوکاله وکیل انحصار وراثت نیز باید توسط خواهان دعوا پرداخت گردد.
مهر و موم ترکه چقدر طول میکشد
در پاسخ به این سؤال باید گفت، مدت زمان لازم برای مهر و موم اموال متوفی، یک مدت ثابت نبوده و با توجه به زمان لازم برای ارسال دادخواست به شورای حل اختلاف و ارجاع پرونده به شعبه و همچنین، حجم کاری شعبه شورای حل اختلاف، از شعبهای تا شعبه دیگر متفاوت است. با این وجود، از آنجا که رسیدگی به درخواست مهر و موم ترکه و انجام آن، باید به فوریت انجام شود، میتوان گفت که حداقل مدت زمان برای مهر و موم اموال متوفی، یک هفته است.
نمونه دادخواست مهر و موم ترکه
برای رسیدگی به درخواست مهر و موم اموال متوفی، لازم است تا این درخواست، در قالب یک برگه قضایی، به نام دادخواست ارائه شود. از آنجا که این دادخواست، باید به شیوه خاصی تنظیم شود، در این بخش، به ارائه یک نمونه دادخواست مهر و موم ترکه پرداخته تا در صورت لزوم، مورد استفاده خوانندگان محترم قرار گیرد.
ریاست محترم شورای حل اختلاف شهرستان …
با سلام. احتراما اینجانب … به عنوان خواهان پرونده به استحضار میرساند مورث بنده و خواندگان در تاریخ … در اقامتگاه دائمی خود فوت کرده که اینجانب … با کد ملی … و شماره شناسنامه و خواندگان خانم … با کد ملی … و شماره شناسنامه … و آقای … با کد ملی … و شماره شناسنامه …، همگی وراث آن مرحوم هستیم. از آنجا که بیم اتلاف یا آسیب ترکه میرود، لذا صدور قرار مهر و موم ترکه مورد استدعا است.
نمونه رای مهر و موم ترکه
در این بخش، یک نمونه رای مهر و موم ترکه را ارائه کرده که خوانندگان محترم میتوانند برای مطالعه این رأی، فایل پیدیاف زیر را دانلود نمایند.
موارد اجباری مهر و موم ترکه
به طور معمول، دفتر کل شورای حل اختلاف، زمانی برای مهر و موم اموال متوفی اقدام میکند که مهر و موم ترکه، توسط یکی از وراث یا اشخاص ذینفع، از شورا درخواست گردد. با این وجود، شرایط خاصی، تحت عنوان موارد قانونی مهر و موم ترکه وجود داشته که در آن شرایط، مهر و موم ترکه میبایست به اجبار و بدون نیاز به درخواست اشخاص ذینفع انجام گیرد. موارد اجباری مهر و موم اموال متوفی، به شرح زیر هستند:
اگر شخصی در هتل، مهمانخانه، خانه اجارهای و مکانهایی مانند این فوت شده و هیچکس برای محافظت از اموال وی وجود نداشته باشد. همچنین، چنانچه شخصی فوت شده و اموال عمومی یا دولتی، نزد وی به امانت گذاشته شده باشد. در مورد دوم، مهر و موم اجباری ترکه، صرفا نسبت به اموال عمومی یا دولتی انجام میگیرد.
وکیل مهر و موم ترکه
برای اینکه اشخاص متقاضی بتوانند به بهترین وکیل مهر و موم ترکه، اعطای وکالت کرده و پرونده خود را چنین وکیلی بسپارند، لازم است تا سه عامل مهم را برای انتخاب چنین وکیلی در نظر بگیرند: دانش تخصصی، تجربه کاری و خوشنامی وکیل.
چه اموالی از ترکه مهر و موم نمی شوند
اموالی که در جریان مهر و موم اموال متوفی، مهر و موم نمی شوند، عبارتاند از: اثاثیه و سایر اموالی که برای ادامه زندگی همسر و فرزندان متوفی ضرورت دارند؛ اشیایی که قابل مهر و موم نیستند؛ اشیای ضایع شدنی یا اشیایی که نگهداری آنها نیازمند صرف هزینه بیتناسب است؛ همچنین، وجوه نقد یا در صورت نبود وجه نقد، اموال تا میزان هزینه کفنودفن متوفی، مهر و موم نمیشوند.
مهر و موم ترکه غیر منقول
مسئله دیگری که میبایست در رابطه با مهر و موم اموال متوفی مورد بررسی قرار گیرد، مهر و موم ترکه غیر منقول است. در این رابطه باید گفت، اصولا هدف مهر و موم اموال متوفی، حفظ آن از گم شدن یا اتلاف توسط وراث است. از آنجا که انجام این اقدامات نسبت به اموال غیر منقول، امکانپذیر نبوده، لذا مهر و موم ترکه نسبت به اموال غیرمنقول انجام نمیگیرد.
جلوگیری از مهر و موم ترکه
در رابطه با جلوگیری از مهر و موم اموال متوفی باید گفت، اصولا هنگامی که قرار مهر و موم ترکه صادر میشود، اشخاص ذینفع نمیتوانند مانع از مهر و موم اموال متوفی توسط نماینده شورا شوند. اما، امکان درخواست رفع مهر و موم ترکه برای این اشخاص وجود دارد. ◀ همچنین، در صورتی که مأمور شورا، قصد مهر و موم اموالی را داشته که قانونا نباید مهر و موم شوند، اشخاص ذینفع میتوانند از مهر و موم آن اموال جلوگیری نمایند.
اعتراض به مهر و موم ترکه
آیا اعتراض به قرار مهر و موم ترکه برای طرفین پرونده امکانپذیر است؟ پاسخ این سؤال منفی است. زیرا با نگاهی به قانون شوراهای حل اختلاف، معلوم میشود که قرار مهر و موم اموال متوفی، جزء آرای قابل اعتراض نیست. با این وجود، این امکان برای اشخاص ذینفع وجود دارد تا درخواست رفع مهر و موم اموال متوفی را به شورا ارائه نمایند.
تفاوت مهر و موم ترکه و تحریر ترکه
همانند مهر و موم اموال متوفی، تحریر ترکه نیز یکی از اقدامات تأمینی بوده که میتوان در رابطه با ترکه انجام داد. تفاوت مهر و موم ترکه و تحریر ترکه، آن است که در مهر و موم اموال متوفی، ترکه در جایی نگهداری شده و آن محل، قفل میگردد؛ حال آنکه در تحریر ترکه، صرفا صورت اموال برداشته میشود.
مهر و موم ترکه قبل از انحصار وراثت
آیا مهر و موم ترکه قبل از انحصاروراثت امکانپذیر است؟ پاسخ این سؤال مثبت است. علت این مسئله، آن است که مهر و موم اموال متوفی، به طور معمول، اقدامی است که فوریت داشته و لذا، اگر ذینفع این اقدام، منتظر صدور گواهی انحصار وراثت بماند، ممکن است تا ترکه از بین برود.
رفع مهر و موم ترکه
اشخاصی که حق درخواست مهر و موم اموال متوفی را داشته، یعنی وراث، طلبکاران متوفی، موصیله و وصی، میتوانند درخواست رفع مهر و موم ترکه را نیز ارائه کنند. در این صورت، نماینده شورا، در محل حاضر شده و پس از رفع مهر و موم اموال متوفی، صورت جلسه آن را نیز تنظیم مینماید.
کلام نهایی
مهر و موم ترکه، اقدام مقام قضایی در حفظ و نگهداری ترکه بوده که به درخواست ورثه یا سایر اشخاص ذینفع انجام گرفته و در نتیجه این اقدامات، از اتلاف و تضییع ترکه جلوگیری میشود. وراث، طلبکاران متوفی، موصیله و وصی، حق درخواست مهر و موم اموال متوفی را داشته که بدین منظور، باید برای ثبت دادخواست از طریق یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام نمایند.
سؤالات متداول
مهر و موم منزل به چه صورت انجام میشود؟
منزل، جزء اموال غیر منقول بوده و لذا، نیازی نیست تا مهر و موم شود، مگر منظور از مهر و موم آن، مهر و موم اموال داخل آن باشد که در این صورت، با نصب قفل، مهر و موم میشود.
مهر و موم ترکه شورای حل اختلاف چقدر زمان میبرد؟
مهر و موم ترکه توسط شورا حداقل یک هفته زمان میبرد.
دیدگاهتان را بنویسید