نفقه در دوران عقد به زن [رأی وحدت رویه نفقه دوران عقد]
نفقه در دوران عقد، یکی از موضوعات مهم مرتبط با حقوق خانواده بوده که به دلیل تفاوت‌هایی که با نفقه در دوران زندگی مشترک داشته، لازم است تا مورد بررسی حقوقی قرار گیرد؛ لذا در این مقاله شرایط، مراحل و مدارک درخواست نفقه دختر در دوران عقد را توضیح داده‌ایم و پس از ارائه یک نمونه دادخواست نفقه دختر عقد کرده، یک نمونه رأی وحدت رویه نفقه زوجه در دوران عقد را تحلیل خواهیم کرد.
آیا در دوران عقد نفقه به زوجه تعلق می‌گیرد؟
اولین سوالی که در رابطه با نفقه در دوران عقد و یا نفقه دختر عقد کرده مطرح می‌شود، این پرسش است که آیا در دوران عقد نفقه به زوجه تعلق می‌گیرد؟ برای پاسخ به این سؤال باید به قانون مدنی مراجعه نمود که قانون اصلی در تعیین احکام مربوط به حقوق خانواده است. به موجب ماده 1102 قانون مدنی:
«همین که نکاح به طور صحت واقع شد، روابط زوجیت بین طرفین، موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار می‌شود.» بنابراین تاریخ ایجاد حقوق و تکالیف زوجین در مقابل یکدیگر، تاریخ انعقاد عقد نکاح است. از سوی دیگر یکی از حقوق زن در عقد نکاح، حق دریافت نفقه است.
نتیجه دو مقدمه فوق، آن است که از لحظه انعقاد عقد نکاح، نفقه به زن تعلق گرفته و بنابراین پرداخت نفقه دختر در دوران عقد برعهده شوهر است، اگر چه زن و شوهر، زندگی خود در منزل مشترک را آغاز نکرده باشند؛ لذا در صورتی که شوهر از پرداخت نفقه زوجه در دوران عقد خودداری کند، زن می‌تواند برای مطالبه نفقه اقدام نماید. دقت داشته باشید که پرداخت نفقه به زوجه یکی از شروط ضمن عقد مهم و مندرج در عقدنامه است.
نکته مهمی که می‌بایست در رابطه با نفقه در دوران عقد، مورد توجه قرار گیرد، آن است که نفقه زوجه در دوران عقد، در صورتی بر عهده شوهر است که عقد نکاح، از نوع دائم باشد؛ بنابراین در عقد موقت یا همان صیغه، نفقه دختر در دوران عقد بر عهده شوهر نیست، مگر اینکه پرداخت نفقه ضمن عقد شرط شده باشد.
آیا مطالبه نفقه در دوران نامزدی امکان‌پذیر است؟
در بخش قبل توضیح دادیم که نفقه دختر عقد کرده، برعهده شوهر است و عدم زندگی زوجین در منزل مشترک، مسقط تکلیف شوهر برای پرداخت نفقه نیست. اما آیا مطالبه نفقه در دوران نامزدی نیز امکان پذیر است؟ پاسخ این سؤال منفی است.
علت این امر آن است که حق زن برای دریافت نفقه، از تاریخ عقد نکاح آغاز شده و پیش از آن مرد تکلیفی برای پرداخت نفقه ندارد.
برای دریافت مشاوره نفقه در دوران عقد از وکیل مهریه، وقت مشاوره خود را رزرو کنید.
0
افزودن به تقویم iCALنفقه دختر باکره در دوران عقد
نفقه دختر عقد کرده در صورتی که باکره باشد، بدین صورت است که از تاریخ انعقاد عقد نکاح دائم، مستحق دریافت نفقه است. اما نکته‌ای که لازم است تا در رابطه با نفقه دختر در دوران عقد، به آن توجه شود، این مسئله بوده که به صورت کلی در مقابل حق زن برای دریافت نفقه، وی تکلیف تمکین در برابر شوهر را برعهده دارد؛ بنابراین ممکن است این ابهام مطرح گردد که اگر دختر باکره در دوران عقد، از تمکین در برابر شوهر خودداری کند، مستحق نفقه در دوران عقد نخواهد بود.
اما، این ابهام را باید از ذهن زدود. علت این امر آن است که اگر بعد از عقد نکاح، زن از شوهر خود تمکین نکرده باشد، می‌تواند تا زمانی که مهریه به وی داده نشده، از تمکین در برابر شوهر خودداری نماید.
همچنین بنابر حکم قانون این عدم تمکین مسقط حق نفقه زوجه در دوران عقد نخواهد بود. نتیجه آنکه نفقه دختر باکره در دوران عقد، برعهده شوهر بوده و شرط دریافت این نفقه، تمکین از شوهر نیست. (مهریه زن در صورت عدم تمکین)
نفقه در دوران عقد ماهی چقدر است؟
نفقه در دوران عقد ماهی چقدر است؟ این سؤال، شاید مهم‌ترین سؤالی باشد که در رابطه با نفقه زوجه در دوران عقد مطرح می‌گردد. در پاسخ به این سؤال باید گفت، مطابق قانون مدنی میزان نفقه دختر عقد کرده، مبلغ ثابتی نبوده و در مورد هر زن لازم است تا دو گروه از نیازهای زوجه، مورد توجه قرار گیرد.
اول، نیازهای متعارف زوجه؛ منظور از نیازهای متعارف، نیازهایی است که متناسب با عرف جامعه است؛ بنابراین، اگر عرف یک جامعه استفاده از عطر را نیاز متعارف زنان در نظر بگیرد، تأمین هزینه عطر زوجه، به عنوان بخشی از نفقه دختر در دوران عقد، برعهده شوهر خواهد بود.
دوم، نیازهای متناسب با وضعیت زوجه؛ منظور، نیازهای شخصی زن است که باتوجه‌به وضعیت وی در خانه پدری تعیین می‌شود؛ بنابراین، اگر زوجه در خانه پدری، عادت به داشتن خدمتکار داشته، شوهر موظف به تأمین هزینه استخدام خدمتکار برای زوجه خواهد بود.
حق حبس و نفقه در دوران عقد
رابطه حق حبس و نفقه در دوران عقد، یکی دیگر از مسائلی بوده که لازم است تا در رابطه با نفقه زوجه در دوران عقد، مورد بررسی قرار گیرد. اما پیش از آنکه در مورد این رابطه صحبت کنیم، لازم است تا مفهوم حق حبس را توضیح دهیم.
منظور از حق حبس، آن است که زنی که بعد از عقد، در مقابل شوهر تمکین نکرده، می‌تواند تا زمانی که مهریه وی به صورت تمام و کمال به او داده نشده، از تمکین در برابر شوهر خودداری کند.
اما آیا در این دوران و باوجود عدم تمکین زن از شوهر، نفقه دختر در دوران عقد به وی تعلق می‌گیرد؟ پاسخ این سؤال، مثبت است. علت این مسئله، تصریح قانون‌گذار است که خود، چنین مقرر داشته که نفقه دختر عقد کرده، قابل مطالبه است، ولو در مقابل شوهر تمکین نکند.
شرایط درخواست نفقه در دوران عقد
نفقه دختر در دوران عقد، قابل مطالبه از شوهر است و شوهر، موظف است تا در صورت درخواست زن، برای پرداخت نفقه اقدام نماید. اما، برای اینکه این حق و تکلیف متقابل وجود داشته باشد، لازم است تا شرایط قانونی آن فراهم باشد؛ لذا، در این بخش، شرایط درخواست نفقه در دوران عقد را بررسی خواهیم کرد.
| عقد نکاح باید به نحو صحیح میان زن و شوهر منعقد شده باشد. |
| عقد ازدواج منعقد شده، باید از نوع نکاح دائم باشد یا اگر از نوع نکاح موقت بوده، ضمن آن شرط شده باشد که شوهر، نفقه زوجه را بپردازد. |
| تا زمانی که زوجه، به حق حبس خود استناد می‌نماید، نفقه دختر عقد کرده، بر عهده شوهر بوده و نیاز نیست تا زن از شوهر خود تمکین کند. |
مراحل درخواست نفقه در دوران عقد
به منظور مطالبه نفقه زوجه در دوران عقد، زن باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و برای ثبت دادخواست مطالبه نفقه دختر عقد کرده اقدام نماید. این دادخواست به دادگاه خانواده ارجاع شده و پس از تعیین وقت رسیدگی، وقت تعیین‌شده، به طرفین دعوا ابلاغ می‌شود.
در جلسه اول دادرسی طلاق در دوران عقد، قرار ارجاع امر به کارشناس صادر شده که پس از تعیین مبلغ نفقه، قاضی پرونده رأی بر محکومیت شوهر به پرداخت نفقه دختر در دوران عقد را صادر می‌نماید.
مدارک لازم برای درخواست نفقه در دوران عقد
در صورتی که شوهر، از پرداخت نفقه دختر عقد کرده خودداری کند، زن می‌تواند برای ارائه دادخواست نفقه زوجه در دوران عقد اقدام نماید. برای ارائه و ارجاع این دادخواست، لازم است تا زوجه، مدارک خاصی را ضمیمه دادخواست خود کند. مدارک لازم برای درخواست نفقه در دوران عقد عبارت‌اند از:
کارت ملی و شناسنامه زوجه و سند ازدواج.
هزینه درخواست نفقه در دوران عقد
در رابطه با هزینه دعوای درخواست نفقه دختر در دوران عقد باید گفت، مهم‌ترین هزینه درخواست نفقه دختر عقد کرده، هزینه دادرسی است.
با توجه به اینکه دعوای نفقه، یک دعوای مالی بوده، در صورتی که میزان نفقه مورد مطالبه، تا 20 میلیون تومان باشد، 2/5 درصد خواسته و برای بیش از آن 3/5 درصد خواسته باید به‌عنوان هزینه دادرسی پرداخت گردد.
علاوه بر هزینه دادرسی، به منظور طرح دعوای درخواست نفقه زوجه در دوران عقد، لازم است تا هزینه‌های دیگری نیز پرداخت گردد که از مهم‌ترین این هزینه‌ها می‌توان به هزینه خدمات ارائه‌شده از سوی دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و حق‌الوکاله وکیل (در صورت داشتن وکیل خانواده) اشاره نمود.
نمونه دادخواست مطالبه نفقه در دوران عقد
چنانچه زوجه قصد داشته باشد تا برای مطالبه نفقه دختر عقد کرده اقدام نماید، لازم است تا دادخواست دعوای نفقه زوجه در دوران عقد را به روش خاصی تنظیم کند؛ لذا، در این بخش یک نمونه دادخواست مطالبه نفقه در دوران عقد را ارائه کرده که به شرح زیر است.
ریاست محترم دادگاه خانواده شهرستان …
با سلام. احتراما اینجانب … به عنوان خواهان پرونده به استحضار می‌رساند، اینجانب و خوانده محترم، به موجب سند ازدواج شماره … مورخ … در دفترخانه شماره … به عقد ازدواج دائم یکدیگر درآمده‌ایم. متأسفانه، از زمان انعقاد عقد نکاح تا کنون، زوج از پرداخت نفقه خودداری کرده و انجام این تعهد خود را منوط به برگزاری مراسم عروسی نموده است.
از آنجا که دریافت نفقه، حق قانونی است که به‌محض انعقاد عقد نکاح، برای زوجه برقرار شده و با توجه به اینکه در حال حاضر، در حال اعمال حق حبس خود هستم، صدور حکم محکومیت زوج به پرداخت نفقه به میزان مندرج در ستون خواسته، مورد استدعا است.
چرا مرتضی حلیمی؟!
وکیل پایه یک دادگستری
رتبه‌ی سوم آزمون وکالت استان البرز
بیش از 10 سال سابقه فعالیت حقوقی
بیش از 10000 مشاوره تخصصی حقوقی
ارائه آموزش‌های حقوقی به بیش از 1000 نفر
با ما، عدالت را تجربه کنید.
لایحه دفاعیه نفقه در دوران عقد
اگر زوجه برای طرح دعوای مطالبه نفقه دختر عقد کرده اقدام نموده، اما با توجه به شرایط و ادله قانونی، ذی‌حق برای دریافت نفقه زوجه در دوران عقد نباشد، شوهر می‌تواند به منظور پاسخگویی به دعوی زوجه، برای ارائه لایحه دفاعیه نفقه دختر در دوران عقد اقدام کرده که نمونه‌ای از آن به شرح زیر است.
ریاست محترم شعبه … دادگاه خانواده شهرستان …
با سلام، احتراما اینجانب … به عنوان خوانده پرونده شماره … در پاسخ به اظهارات خواهان محترم در دادخواست شماره … مورخ … به استحضار می‌رساند، برخلاف ادعای زوجه، ایشان دارای حق حبس نبوده و به‌دفعات برای تمکین از شوهر اقدام کرده که حضور وی در منزل مشترک از تاریخ … لغایت …، مثبت این ادعا است؛ لذا، با توجه به اظهارات فوق و در نظر گرفتن این نکته که حق زوجه برای دریافت نفقه، منوط به تمکین ایشان است، صدور حکم بر بی‌حقی خواهان، مورد استدعا است.
رأی وحدت رویه در مورد نفقه دوران عقد
در بخش‌های قبل، به این سؤال پاسخ دادیم که آیا نفقه دختر در دوران عقد قابل مطالبه است یا خیر و سپس، شرایط، مراحل و مدارک لازم برای درخواست نفقه زوجه در دوران عقد را مورد بررسی قرار دادیم.
در این بخش، یک نمونه رأی وحدت رویه در مورد نفقه دوران عقد را ارائه کرده که علاقه‌مندان می‌توانند برای مطالعه این رأی، فایل پی‌دی‌اف زیر را دانلود نمایند.
آثار و تبعات ندادن نفقه در دوران عقد
آثار و تبعات ندادن نفقه دختر عقد کرده را در قالب دو دعوای حقوقی و کیفری می‌توان بررسی نمود. توضیح آنکه در صورت ندادن نفقه در دوران عقد، اولا زوجه می‌تواند برای طرح دعوای حقوقی مطالبه نفقه اقدام کرده و ثانیا، این امکان برای وی وجود داشته تا دعوای کیفری ترک انفاق را نیز اقامه نماید.
اثبات پرداخت نفقه در دوران عقد
در صورتی که زوجه، دعوای نفقه دختر در دوران عقد را مطرح کرده، بی‌آنکه برای مطالبه نفقه زوجه در دوران عقد، محق باشد، شوهر می‌تواند برای اثبات پرداخت نفقه دختر عقد کرده، از دلایل گوناگونی استفاده کرده که از مهم‌ترین این ادله می‌توان به فیش‌های بانکی واریز وجه به‌حساب زوجه و شهادت شهود اشاره نمود.
کلام نهایی
مطالبه نفقه در دوران عقد، برای زوجه امکان‌پذیر است. برای درخواست نفقه دختر عقد کرده، لازم است تا عقد نکاح به طور صحیح میان زوجین منعقد شده و عقد نیز از نوع نکاح دائم باشد. همچنین، به منظور طرح دعوای مطالبه نفقه زوجه در دوران عقد، لازم است تا زوجه، اقدام به ثبت دادخواست، از طریق یکی از دفاتر خدمات قضایی نماید.
سؤالات متداول نفقه در دوران عقد
آیا به دختر باکره نفقه تعلق می‌گیرد؟
بله در صورت انعقاد نکاح دائم، نفقه دختر در دوران عقد، قابل مطالبه خواهد بود.
آیا حق نفقه در دوران عقد به زن تعلق می‌گیرد؟
بله، در صورت وقوع نکاح به صورت صحیح و دائم بودن نوع نکاح، زن می‌تواند نفقه زوجه در دوران عقد را مطالبه نماید.
آیا نفقه در صورت استفاده از حق حبس در دوران عقد برقرار است؟
بله، نفقه دختر در دوران عقد در صورت استفاده از حق حبس برقرار است.
دیدگاهتان را بنویسید