هزینه وکیل [حق الوکاله وکیل برای انواع پروندهها ]
هزینه وکیل یکی از رایجترین سؤالاتی است که توسط اشخاصی مطرح میگردد که قصد دارند تا پرونده خود را به یک وکیل بسپارند. از آنجا که دستمزد وکیل، در تمام دعاوی مبلغ ثابتی نیست و با توجه به عوامل متعددی تعیین میشود، در این مقاله حق الوکاله وکیل را در انواع دعاوی مورد بررسی قرار داده و سپس جدول تعرفه حق الوکاله 1403 را ارائه خواهیم کرد.
هزینه وکیل چقدر است؟
در پاسخ به این سؤال که هزینه وکیل چقدر است باید گفت در قریب به صددرصد پروندهها، دستمزد وکیل با توافق وی با موکل تعیین شده و اصولاً وکیل از نظر قانونی مجاز است تا حق الوکاله خود را به هر میزان که بخواهد تعیین کند. اما در فرض نادری که قرارداد مالی میان وکیل و موکل وجود نداشته باشد، میزان دستمزد وکیل، طبق آیین نامه تعرفه حق الوکاله وکلا محاسبه میشود.
برای دریافت مشاوره حقوقی مهریه از وکیل خانواده، وقت مشاوره خود را رزرو کنید.
هزینه وکیل برای انواع دعاوی و پروندهها
هنگامی که شخصی برای انعقاد قرارداد وکالت با یک وکیل اقدام می کند، لازم است تا مبلغی را تحت عنوان هزینه وکیل، حق الوکاله یا دستمزد وکیل بپردازد. مهمترین سؤالی که در رابطه با هزینه وکیل مطرح میشود، میزان هزینه وکیل برای دعاوی مختلف است؛ لذا در ادامه، به بررسی میزان دستمزد وکیل برای انواع دعاوی میپردازیم.
هزینه وکیل برای شکایت کیفری
هزینه وکیل برای شکایت کیفری، در درجه اول بر اساس توافق وکیل و موکل تعیین میشود. برای تعیین حق الوکاله در هر دعوای کیفری نیز عواملی نظیر شدت جرم انجامشده، مجازات قانونی آن، میزان وقتی که باید صرف حضور در جریان دادرسی شود، پیچیدگی پرونده و مراحل حضور وکیل در پرونده در نظر گرفته میشود. البته، سطح تحصیلات وکیل کیفری، میزان تجربه و شهرت وی نیز در تعیین میزان دستمزد وکیل مؤثر است.
هرچند به ندرت اتفاق میافتد که دستمزد وکیل، با توافق وی و موکل تعیین نشود، اما، درصورتیکه این امر اتفاق افتد، میزان هزینه وکیل، طبق آیین نامه تعرفه حق الوکاله تعیین شده که بهموجب این آیین نامه، دستمزد وکیل در دعاوی مختلف کیفری به طور جداگانه مشخص شده است. بهعنوان مثال، هزینه وکیل برای جرایم مستوجب سلب حیات مثل قتل، حداقل 5 میلیون تومان و حداکثر 200 میلیون تومان است.
هزینه وکیل برای دعاوی حقوقی
توافق وکیل و موکل، عامل تعیینکننده میزان دستمزد وکیل برای دعاوی حقوقی، مانند دعاوی ارث، مهریه و دعاوی ملکی است. در این نوع از دعاوی، عواملی مانند اینکه وکیل در چند مرحله از دادرسی حضور داشته، اجرای رأی را نیز برعهده گرفته یا خیر، ارزش مالی خواسته و میزان پیچیدگی پرونده، تعیینکننده مبلغ حق الوکاله وکیل است.
همچنین چنانچه هزینه وکیل با توافق وی و موکل تعیین نشود، باید به آیین نامه تعرفه حق الوکاله مراجعه نمود که دستمزد وکیل را برای انواع دعاوی حقوقی مشخص کرده است. بهعنوان نمونه چنانچه بهای خواسته (مانند ارزش ملک) تا 500 میلیون ریال باشد، هزینه وکیل 8 درصد بهای خواسته خواهد بود.
هزینه وکیل برای دعاوی خانواده
هنگامیکه نوبت به بررسی میزان هزینه وکیل برای دعاوی خانواده میرسد، باید دانست که هر وکیل حق الوکاله پرونده خود را بر اساس عواملی خاصی تعیین کرده و در صورتی که مبلغ دستمزد وکیل، مورد قبول موکل واقع شود، قطعی میگردد.
عواملی مانند مالی یا غیرمالی بودن دعوا، میزان خواسته و مراحل دادرسی که وکیل قصد وکالت در آن مراحل را داشته، در تعیین میزان هزینه وکیل مؤثر هستند. لیکن، چنانچه، دستمزد وکیل با توافق تعیین نشود، طبق آیین نامه تعرفه حق الوکاله عمل خواهد شد که در دعاوی خانوادگی، میزان دستمزد وکیل از 5 میلیون ریال تا 200 میلیون ریال است.
هزینه وکیل برای دعاوی تجاری
در رابطه با میزان دستمزد وکیل در دعاوی تجاری باید گفت، یک وکیل متخصص در دعاوی تجاری مانند ورشکستگی و چک، مختار است تا حق الوکاله خود را به هر میزان که مایل باشد، تعیین کرده و در صورتیکه این مبلغ، مورد موافقت موکل قرار گیرد، قرارداد وکالت میان آنها نهایی میشود. اما در صورتی که هزینه وکیل در قرارداد وکالت مشخص نگردد، طبق تعرفه محاسبه میشود. بهعنوانمثال، در دعوای مطالبه وچه چک به مبلغ 2 میلیارد ریال، میزان دستمزد وکیل 7 درصد مبلغ چک است.
هزینه وکیل برای طلاق و مهریه
حق الوکاله وکیل برای دعوای طلاق و انواع مهریه، بدین صورت است که میزان دستمزد وکیل، در دعوای طلاق از طرف زن بسیار بیشتر از طلاق از طرف مرد و طلاق توافقی است. علت این مسئله نیز دشواری اثبات دعوای طلاق از طرف زن و طولانیبودن روند دادرسی آن است.
اما در دعوای مهریه، هزینه وکیل مهریه بر مبنای درصدی از مهریه تعیین میگردد. البته در صورت عدم تعیین هزینه وکیل در قرارداد وکالت، دستمزد وکیل طبق تعرفه محاسبه میشود که برای دعاوی خانواده از 5 میلیون ریال تا 200 میلیون ریال است.
هزینه وکیل برای اعاده حیثیت
پیش از آنکه به بررسی هزینه وکیل برای اعاده حیثیت بپردازیم، لازم است تا مفهوم اعاده حیثیت را توضیح دهیم. منظور از اعاده حیثیت، آن است که شخصی که به نادرستی از سوی دیگری متهم به ارتکاب جرم شده، برای طرح دعوای افترا اقدام نماید. حق الوکاله پرونده اعاده حیثیت، باتوجهبه درجه اهمیت عنوان اتهامی تعیین میشود.
هزینه وکیل برای تصادف
در تصادفات، مبلغی به عنوان دیه به مضروب یا ورثه فرد فوت شده، پرداخت گردیده و در برخی از موارد، مجازات زندان نیز برای راننده تعیین میگردد. میزان دستمزد وکیل برای پرونده تصادف، غالبا با توجه به میزان دیه و با توافق نهایی وکیل و موکل تعیین میشود. به طور معمول، این مبلغ، 10 درصد دیه است. اما، در فرض عدم تعیین حق الوکاله در قرارداد، دستمزد وکیل طبق تعرفه مشخص میگردد. به عنوان مثال، اگر مبلغ دیه 2 میلیارد ریال باشد، دستمزد وکیل 5 درصد آن خواهد بود.
هزینه وکیل برای دعاوی ملکی
دعاوی ملکی از پیچیدهترین دعاوی حقوقی است و هزینه وکیل برای این پروندهها نیز مبلغ بالایی است. دستمزد وکیل در دعاوی ملکی، با درنظرگرفتن ارزش ملک، دشواری پرونده و مدتزمان به نتیجه رسیدن پرونده، تعیین شده و معمولاً، حق الوکاله وکیل 10 درصد از ارزش ملک تعیین میگردد. البته با فرض مشخصنشدن هزینه وکیل، دستمزد وکیل طبق تعرفه تعیین میشود. مثلا اگر ارزش ملک 30 میلیارد ریال باشد، حق الوکاله وکیل 3 درصد آن خواهد بود.
هزینه وکیل برای مطالبه وجه
اشخاصی که قصد داشته تا برای دعوای مطالبه وجه، از حضور یک وکیل استفاده کنند، لازم است تا به این نکته توجه نمایند که هزینه وکیل در این پروندهها، بهصورت درصدی از وجه موضوع دعوا تعیین شده که معمولا 10 درصد آن است.
در این نوع از پروندهها نیز در صورتیکه حق الوکاله در قرارداد تعیین نشود، دستمزد وکیل با رعایت تعرفه پرداخت میشود. مثلا، در دعوای مطالبه وجه به مبلغ 500 میلیون ریال، دستمزد وکیل 8 درصد وجه مطالبه شده است.
هزینه وکیل برای اجاره
دستمزد وکیل برای پروندههای اجاره، با توجه به اینکه قرارداد اجاره از نوع مسکونی باشد یا تجاری، متفاوت است. توضیح آنکه حق الوکاله در دعاوی اجاره مسکونی کمتر بوده و در دعاوی اجاره تجاری که سرقفلی، موضوع اختلاف است، بیشتر است. در پروندههای گروه دوم، درصدی از سرقفلی بهعنوان دستمزد وکیل تعیین میشود.
هزینه وکیل برای سفته و چک
حق الوکاله وکیل در دعاوی سفته و چک، با توافق وکیل و موکل تعیین میگردد. با این توضیح که به طور معمول، 10 درصد از مبلغ مندرج در چک یا سفته، به عنوان دستمزد وکیل تعیین شده که با افزایش مبلغ چک یا سفته، این درصد کاهش مییابد.
در آیین نامه تعرفه حق الوکاله نیز درصد مشخصی برای پروندههای سفته و چک مشخص میشود که البته در فرض عدم تعیین حق الوکاله در قرارداد وکالت، اعمال میشود. بهعنوان نمونه در مطالبه یک فقره چک به مبلغ 10 میلیارد ریال 5 درصد مبلغ چک، دستمزد وکیل خواهد بود.
هزینه وکیل برای مواد مخدر
حق الوکاله وکیل در پروندههای مواد مخدر، با توجه به شدت مجازات قانونی جرم، از سوی وکیل تعیین میشود. همچنین در شرایطی که دستمزد وکیل در قرارداد وکالت مشخص نشود، این دستمزد طبق تعرفه مشخص میگردد. مثلا اگر مجازات جرم مواد مخدر، حبس درجه دو یا سه باشد، حق الوکاله وکیل از 30 میلیون ریال تا حداکثر یک میلیارد ریال خواهد بود.
هزینه وکیل برای انحصار وراثت
هزینه وکیل انحصار وراثت با توافق وکیل و موکل تعیین شده و حداقل مبلغ آن در حدود 10 میلیون تومان است. البته، در صورت عدم تعیین حق الوکاله در قرارداد، مطابق تعرفه، دستمزد وکیل، مبلغی مابین 5 میلیون ریال تا 200 میلیون ریال است.
هزینه وکیل معاضدتی و تسخیری
از آنجا که در وکالت معاضدتی و تسخیری، قرارداد حق الوکاله میان وکیل و موکل منعقد نمیگردد، برای تعیین دستمزد وکیل در پروندههای معاضدتی و تسخیری، باید به آیین نامه تعرفه حق الوکاله مراجعه نمود. بهموجب این آیین نامه، دستمزد وکیل تسخیری و معاضدتی دوبرابر حداقل تعرفه تعیینشده در این آیین نامه است.
هزینه وکیل ساعتی
پیش از بررسی هزینه وکیل ساعتی، لازم است تا مختصری در مورد مفهوم وکیل ساعتی توضیح دهیم. برخلاف ظاهر اصطلاح وکیل ساعتی، این اصطلاح برای ارائه مشاوره حقوقی به صورت ساعتی به کار رفته و در رابطه با وکالت دعاوی هیچ وکیلی به صورت ساعتی به ارائه خدمات به موکل نمیپردازد.
دستمزد وکیل ساعتی با توجه به مدتزمان ارائه مشاوره حقوقی و با توافق وکیل و موکل تعیین میشود.
جدول تعرفه حق الوکاله 1403
در بخشهای قبل به این سؤال پاسخ دادیم که هزینه وکیل چقدر است و سپس دستمزد وکیل را در انواع دعاوی و پروندههای حقوقی، کیفری، خانواده و تجاری بررسی نمودیم. در این بخش جدول تعرفه حق الوکاله 1403 را ارائه کرده که خوانندگان محترم میتوانند جهت مطالعه آن، فایل پیدیاف زیر را دانلود نمایند. لازم به ذکر است که منظور از جدول تعرفه حق الوکاله، آخرین آیین نامه تعرفه حق الوکاله، حق المشاوره و هزینه سفر وکلای دادگستری است.
آیا حق الوکاله طبق آیین نامه تعرفه حق الوکاله تعیین میشود ؟
آیا دستمزد وکیل طبق آیین نامه تعرفه حق الوکاله تعیین میشود؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت نه آیین نامه و نه هیچ قانون دیگری یک وکیل دادگستری را ملزم نمیکند تا در تعیین حق الوکاله خود، تابع آیین نامه باشد؛ بنابراین وکلا آزاد و مختار هستند تا درآمد خود از پرونده را به هر میزانی تعیین نمایند. منتها، چنانچه دستمزد وکیل در قرارداد وکالت تعیین نشود، برای تعیین دستمزد وی باید به آیین نامه مراجعه نمود.
چرا مرتضی حلیمی؟!
وکیل پایه یک دادگستری
رتبهی سوم آزمون وکالت استان البرز
بیش از 10 سال سابقه فعالیت حقوقی
بیش از 10000 مشاوره تخصصی حقوقی
ارائه آموزشهای حقوقی به بیش از 1000 نفر
با ما، عدالت را تجربه کنید.
فرمول و نحوه محاسبه حق الوکاله
در جایی که دستمزد وکیل بهصورت درصدی از خواسته مورد محاسبه قرار میگیرد، ممکن است که این سؤال مطرح گردد که فرمول و نحوه محاسبه حق الوکاله به چه صورت است. برای توضیح این مطلب، بهتر است که از یک مثال استفاده نماییم.
فرض کنید پرونده مطالبه وجه چک به مبلغ 100 میلیون تومان به وکیل ارجاع شده و هزینه وکیل نیز 8 درصد وجه چک تعیین میشود. حال، برای محاسبه دستمزد وکیل، باید عدد 8 را در 100 میلیون ضرب کرده و سپس، تقسیم بر 100 نمود که حاصل، 8 میلیون تومان خواهد بود که مبلغ حق الوکاله وکیل برای این پرونده است.
هزینه وکیل به عهده کیست
در پاسخ به این سؤال که هزینه وکیل به عهده کیست، باید گفت، اصولا پرداخت حق الوکاله برعهده موکل است، مگر آنکه شخص دیگری ضمن قرارداد، تعهد بر پرداخت آن نماید. البته، در صورتی که موکل در دعوا پیروز گردد، وی میتواند دستمزد وکیل را به عنوان بخشی از خسارات خود، از محکوم علیه مطالبه نماید.
چگونگی پرداخت حق الوکاله
چگونگی پرداخت حق الوکاله، با توجه به شرایط درجشده در قرارداد مالی وکالت تعیین میشود. بهعنوانمثال، برخی از وکلا، 60 درصد مبلغ دستمزد وکیل را در ابتدای قرارداد دریافت کرده و 40 درصد باقیمانده را پس از صدور رأی بدوی یا تجدیدنظر دریافت میکنند.
برخی دیگر دو قسط را بهصورت هر قسط 50 درصد تعیین میکنند؛ بنابراین، نمیتوان یک روش ثابت را برای دریافت دستمزد وکیل ارائه نمود.
اگر پرونده به نتیجه مطلوب نرسد بازهم وکیل حق مطالبه دستمزد را دارد؟
اگر پرونده به نتیجه مطلوب نرسد بازهم وکیل حق مطالبه دستمزد را دارد؟ پاسخ این سؤال مثبت است. علت این مسئله آن است که تعهد وکیل در قرارداد وکالت، تعهد به وسیله بوده و نه تعهد به نتیجه. بهعبارتدیگر، در مقابل حق دریافت حق الوکاله، وکیل متعهد است تا حداکثر تلاش خود را برای دفاع از حقوق موکل انجام دهد، اما نمیتواند نتیجه، یعنی صدور حکم به نفع موکل را تضمین نماید.
محکومیت محکومعلیه به پرداخت حق الوکاله پرداختی توسط محکومله
محکومیت محکومعلیه به پرداخت حق الوکاله پرداختی توسط محکومله، یکی دیگر از موضوعاتی است که میبایست در رابطه با هزینه وکیل، مورد بررسی قرار گیرد. در رابطه با این مسئله باید گفت، اگر موکل در پرونده پیروز شود در صورت درخواست وی در دادخواست، دادگاه محکومعلیه را به پرداخت دستمزد وکیل محکومله نیز محکوم خواهد کرد. البته این محکومیت تا میزان تعرفه خواهد بود.
کلام نهایی
هزینه وکیل در دعاوی حقوقی، کیفری، خانواده و تجاری، با توافق وکیل و موکل تعیین میشود. همچنین، در دعاوی مالی، دستمزد وکیل به صورت درصدی از خواسته دعوا تعیین میگردد. البته، در فرضی که حق الوکاله در قرارداد وکالت تعیین نشود، مبلغ آن طبق آیین نامه تعرفه حق الوکاله وکلا مشخص میشود.
سوالات متداول دستمزد وکیل
چند درصد از حق الوکاله دعاوی حقوقی به مرحله بدوی و تجدیدنظر اختصاص دارد؟
60 درصد حق الوکاله دعاوی حقوقی به مرحله بدوی و 40 درصد آن به مرحله تجدیدنظر تعلق میگیرد.
چند درصد از حق الوکاله دعاوی کیفری به مرحله دادسرا و سایر مراحل اختصاص دارد؟
در دعاوی کیفری، 50 درصد دستمزد وکیل مربوط به مرحله دادسرا، 30 درصد مربوط به مرحله بدوی و 20 درصد نیز مربوط به مرحله تجدیدنظر است.
دیدگاهتان را بنویسید