مهریه زن بعد از فوت شوهر و نمونه دادخواست آن
آیا مهریه زن بعد از فوت شوهر قابل دریافت است یا خیر؟ یکی از حقوق مالی که به‌موجب عقد نکاح به زن تعلق می‌گیرد، حق مهریه است. با فوت شوهر این مسئله مطرح میشود که مهریه زن بعد از فوت شوهر چگونه محاسبه میشود. نظر به اهمیت این مسئله در این مقاله حاضر، به بررسی مراحل دریافت مهریه زن بعد از فوت همسر، مدارک لازم برای آن و سقف این مهریه خواهیم پرداخت.
مهریه زن بعد از فوت شوهر بر عهده کیست؟
مهریه زن بعد از فوت شوهر برعهده کیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت، طبق قاعده هنگامی‌که شخصی فوت می‌کند، دیون او نیز مانند حقوق و مطالباتش به ترکه وی تعلق می‌گیرد. بنابراین اگر دینی بر ذمه مدیون باشد، این دین و تعهد باید از ترکه وی پرداخت گردد.
ماده 226 قانون امور حسبی در این رابطه، چنین مقرر داشته است: «ورثه ملزم نیستند غیر از ترکه، چیزی به بستانکاران بدهند…» در مورد مهریه نیز که دینی است بر عهده شوهر، ورثه الزامی برای پرداخت آن ندارد و مهریه زن بعد از فوت شوهر، به اندازه ترکه همسر قابل دریافت است.
در رابطه با اینکه مهریه زن بعد از فوت همسر، صرفا از ترکه شوهر، قابل دریافت است و شخص دیگری من‌جمله ورثه، ملزم به پرداخت آن نیست، لازم است تا به بررسی یک استثنا پرداخت؛ با این توضیح که اگر شخص ثالثی ضمن عقد نکاح یا به‌طور جداگانه تعهد به پرداخت مهریه کرده باشد، مهریه زن بعد از فوت شوهر از آن فرد قابل مطالبه و دریافت است. بنابراین، اگر یکی از ورثه پرداخت مهریه را تعهد کرده باشد، زوجه می‌تواند برای مطالبه مهریه زن بعد از فوت شوهر، به شخص متعهد مراجعه نماید.
برای دریافت مشاوره مهریه زن بعد از فوت همسر از وکیل پایه یک دادگستری فرم زیر را پر کنید.
0
افزودن به تقویم iCALشرایط گرفتن مهریه زن بعد از فوت شوهر
برای گرفتن مهریه زن بعد از فوت شوهر، لازم است تا یک‌سری شرایط وجود داشته باشد. از آنجا که بدون وجود این شرایط، مهریه بعد از فوت همسر، قابل مطالبه نیست، در این بخش، به بررسی این مساله پرداخته که شرایط گرفتن مهریه زن بعد از فوت شوهر چیست.
- یکی از شرایط گرفتن مهریه زن بعد از فوت شوهر، آن است که مهریه باید چند ویژگی داشته باشد: اول اینکه مالیت داشته باشد؛ دوم اینکه، مشروع باشد و سوم آنکه، مقدور‌التسلیم باشد.
- شرط دیگر برای گرفتن مهریه بعد از فوت شوهر، آن است که زن در زمان حیات شوهر، برای بخشیدن مهریه اقدام نکرده باشد و یا ذمه شوهر را از پرداخت مهریه ابرا نکرده باشد.
- همچنین برای گرفتن مهریه بعد از فوت همسر، لازم است تا ترکه‌ای برای شوهر وجود داشته باشد. بنابراین در‌صورتی که بعد از فوت شوهر، مالی از وی برجا نمانده باشد، مهریه زوجه نیز قابل وصول نخواهد بود.
- یکی دیگر از شرایط دریافت مهریه بعد از فوت شوهر، آن است که در صورت عدم موافقت وراث با پرداخت مهریه زوجه، وی برای اجرا گذاشتن مهریه خود از طریق اجرای ثبت اقدام نماید.
فرمول محاسبه مهریه زن بعد از فوت شوهر
به‌منظور محاسبه مهریه زن بعد از فوت شوهر، ابتدا عدد شاخص سال فوت شوهر را تقسیم بر عدد شاخص سال وقوع عقد نکاح کرده و سپس عدد حاصل را در میزان مهریه تعیین شده در عقد نکاح ضرب می‌کنیم. نتیجه عدد به روز شده مهریه خواهد بود. جهت درک بهتر این فرمول برای محاسبه مهریه زن بعد از فوت همسر، به مثال زیر توجه نمایید:
◀ فرض کنید که زن و شوهری در سال 1372، عقد و نکاح را منعقد کرده‌اند و مهریه را نیز 30000 تومان قرار داده‌اند. شوهر در سال 1401 فوت کرده و اکنون زوجه می‌خواهد برای مطالبه مهریه خود اقدام نماید. برای محاسبه مهریه به نرخ روز، ابتدا عدد شخاص سال فوت، یعنی 640 را تقسیم بر عدد شاخص سال عقد نکاح، 814/1 کرده که عدد 352 به دست می آید. حال این عدد را در میزان مهریه ضرب کرده که 10560000 به‌دست می‌آید که این رقم میزان مهریه زن بعد از فوت شوهر خواهد بود.
سقف مهریه زن بعد از فوت همسر
مساله دیگری که در رابطه با مهریه زن بعد از فوت شوهر مطرح می‌گردد، حداکثر و سقف مهریه‌ای که زن می‌تواند بعد از فوت همسر، آن را مطالبه و دریافت کند. در محاسبه و تعیین حداکثر و سقف مهریه زن بعد از فوت همسر، لازم است تا به چند نکته توجه شود:
| 1. اگر مهریه میان زوجین تعیین شده و در واقع از نوع مهرالمسمی باشد، در صورت فوت مرد چه قبل از نزدیکی باشد و چه بعد از نزدیکی، مهریه زن بعد از فوت شوهر، به‌طور تمام‌وکمال قابل دریافت است. |
| 2. اگر مهریه، توسط زوجین تعیین نشده و شوهر قبل از تعیین مهریه و پس از نزدیکی فوت کند، مهرالمثل به زوجه تعلق می‌گیرد که توسط دادگاه محاسبه شده و مهریه زن بعد از فوت همسر، صرفا تا آن میزان قابل دریافت از ترکه شوهر است. |
| 3. اگر مهریه‌ای میان زن و شوهر تعیین نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکی فوت کند، زوجه مستحق هیچ مهریه‌ای نیست. |
| 4. مهریه زن بعد از فوت شوهر صرفا تا حداکثر میزان ترکه زوج، قابل وصول بوده و مازاد بر آن، ورثه هیچ مسئولیتی برای پرداخت مهریه ندارند. |
| 5. در رابطه با نکته قبل، لازم است تا به مواد 869 قانون مدنی و 226 قانون امور حسبی نیز توجه نمود. به‌موجب این مواد قانونی، قیمت کفن میت و حقوقی که بر اعیان ترکه تعلق گرفته، مقدم بر دیون وی است. اما، در میان دیون، طلب زوجه از بابت مهریه زن بعد از فوت شوهر، طلب ممتازه محسوب می‌گردد. |
دوره مشاوره مهریه پیش و پس از ازدواج
آگاهی، تضمین شروع یک زندگی روشن
دوره مشاوره مهریه پیش از ازدواج به زوجین کمک می‌کند تا با آگاهی کامل و دیدگاهی واقع‌بینانه در مورد حق زن در زندگی مشترک یعنی مهریه، تصمیم‌گیری کنند.
برای خرید و آشنایی با دوره مهریه بر روی دکمه زیر کلیک کنید.
چگونگی مطالبه و دریافت مهریه زن بعد از فوت شوهر
در رابطه با چگونگی مطالبه و دریافت مهریه زن بعد از فوت شوهر، باید گفت زوجه، جهت مطالبه این حق مالی، ابتدا باید از طریق اجرای ثبت اقدام نماید. بدین منظور زن باید به دفترخانه محل انعقد عقد نکاح مراجعه و درخواست اجرای مهریه را به سردفتر ارائه کند. سردفتر اجراییه را صادر کرده و زوجه را به اداره ثبت راهنمایی می‌کند.
اجرای ثبت، اجراییه را از طریق پست به وراث شوهر ابلاغ کرده و پس از بازگشت نسخه دوم ابلاغیه و گذشت ده روز از ابلاغ زوجه می‌تواند برای توقیف ترکه شوهر اقدام نماید. اموال توقیف شده در جریان مزایده به فروش رفته و پس از کسر نیم‌عشر اجرایی، مهریه زن بعد از فوت شوهر نیز از محل اموال، قابل دریافت خواهد بود.
اما در صورتی که ظرف شش ماه از درخواست زوجه برای اجرای مهریه، روند اجرای مهریه از طریق اجرای ثبت به نتیجه منتهی نشود، زوجه می‌تواند با دریافت گواهی از اداره ثبت برای اجرای مهریه خود به دادگاه خانواده مراجعه کند. بدین منظور زوجه باید دادخواست خود را از طریق یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کرده تا بتواند برای دریافت مهریه زن بعد از فوت همسر اقدام نماید
مدارک لازم برای گرفتن مهریه زن بعد از فوت شوهر
به منظور دریافت مهریه زن بعد از فوت شوهر، زوجه باید مدارک خاصی را به مراجع قانونی، یعنی اداره ثبت و دادگاه خانواده ارائه کند که این مدارک، عبارتند از: کارت ملی، شناسنامه، عقدنامه یا رونوشت آن که از دفترخانه دریافت شده، گواهی فوت شوهر و برگه انحصار وراثت.
گرفتن مهریه زن بعد از فوت همسر از پدر شوهر
آیا گرفتن مهریه زن بعد از فوت همسر از پدر شوهر، امکان‌پذیر است؟ علت طرح این سوال، باور اشتباهی است که در عرف عامه جامعه در مورد این مساله وجود دارد. پاسخ کلی به این سوال منفی است. با این وجود، در این مورد دو استثنا وجود دارد که عبارتند از:
- اگر بعد از فوت شوهر مالی از وی به پدرش به ارث برسد، زوجه می‌تواند برای دریافت مهریه زن بعد از فوت شوهر از پدر شوهر اقدام نماید.
- دریافت مهریه بعد از فوت شوهر از پدر شوهر، در فرضی نیز امکان‌پذیر است که پدر همسر، پرداخت مهریه را شخصاً تعهد کرده باشد.
چرا مرتضی حلیمی؟!
وکیل پایه یک دادگستری
رتبه‌ی سوم آزمون وکالت استان البرز
بیش از 10 سال سابقه فعالیت حقوقی
بیش از 10000 مشاوره تخصصی حقوقی
ارائه آموزش‌های حقوقی به بیش از 1000 نفر
با ما، عدالت را تجربه کنید.
نمونه دادخواست مطالبه مهریه زن بعد از فوت شوهر
در بخش‌های قبل، به این سوال پاسخ دادیم که مهریه زن بعد از فوت شوهر بر عهده کیست و سپس مراحل دریافت این مهریه و مدارک لازم برای آن را توضیح دادیم. در این بخش، قصد داریم تا یک نمونه دادخواست مطالبه مهریه زن بعد از فوت همسر را ارائه کرده که به شرح زیر است:
ریاست محترم دادگاه شهرستان…
با سلام، احتراما به استحضار می‌رساند اینجانب به‌موجب سند ازدواج شماره …… در تاریخ …….. به عقد دائم آقای درآمده‌ام. همسر بنده به‌شرح گواهی فوت پیوست دادخواست فوت نموده و وراث حین‌الفوت ایشان نیز به شرح برگه انحصار وراثت پیوست هستند که خواندگان دعوا قرار داده شده‌اند. با عنایت به مراتب فوق و نظر به اینکه روند اجرای مهریه از طریق اداره ثبت، ظرف شش ماه به نتیجه منتهی نشده است، صدور حکم مبنی بر پرداخت مهریه مندرج در ستون خواسته از ماترک متوفی، مورد استدعا است.
کلام نهایی
مهریه زن بعد از فوت شوهر، از محل ترکه همسر، قابل وصول است که بدین منظور زوجه باید از طریق اجرای اداره ثبت اقدام نماید. شناسنامه، کارت ملی، عقدنامه، گواهی فوت و برگه انحصار وراثت نیز مدارک لازم جهت مطالبه مهریه زن بعد از فوت همسر هستند.
دیدگاهتان را بنویسید