حکم توقیف اموال [متن درخواست توقیف اموال]
حکم توقیف اموال، از طریق اداره ثبت و یا اجرای احکام دادگاه قابل دریافت است. از آنجا که گرفتن این حکم، دارای ضوابط خاصی است در مقاله حاضر، انواع حکم توقیف اموال، نحوه گرفتن و نحوه اجرای توقیف اموال محکوم علیه و سایر انواع حکم توقیف اموال را بررسی خواهیم کرد.
حکم توقیف اموال یعنی چه؟
در پاسخ به این سوال که حکم توقیف اموال یعنی چی، باید گفت حکم توقیف اموال، یعنی رأی و یا دستوری که از یک مرجع قضایی (دادگاه) یا غیرقضایی (اجرای ثبت) صادر شده و با اجرای این رای یا دستور، اموال مدیون یا محکوم علیه، بازداشت شده و وی محروم از انتقال آن اموال می‌گردد.
بیشتر بخوانید: توقیف اموال شوهر در خارج از کشور
برای دریافت مشاوره حکم توقیف اموال از وکیل پایه یک دادگستری، وقت مشاوره خود را رزرو کنید.
0
افزودن به تقویم iCALانواع حکم توقیف اموال
مسئله دیگری که در رابطه با حکم توقیف اموال باید مورد بررسی قرار گیرد، انواع حکم توقیف اموال است. در یک تقسیم‌بندی کلی، توقیف اموال به دو نوع تقسیم می‌گردد: توقیف اموال تامینی و توقیف اموال اجرایی. لذا در ادامه، در دو بخش جداگانه، به بررسی انواع توقیف اموال، من‌جمله توقیف اموال محکوم علیه خواهیم پرداخت.
توقیف اموال تامینی
توقیف اموال تامینی، به‌عنوان یکی از انواع حکم توقیف اموال، تحت عنوان نهاد تامین خواسته در قانون آیین دادرسی مدنی، مورد پیش‌بینی قانون‌گذار قرار گرفته است. درخواست صدور حکم توقیف اموال، از سوی خواهان دعوا ارائه شده و در نتیجه صدور این حکم، اموال خوانده توقیف می‌گردد.
درخواست صدور حکم توقیف اموال یا همان تامین خواسته، در سه زمان امکان‌پذیر است: قبل از تقدیم دادخواست دعوای اصلی، همراه با تقدیم دادخواست دعوای اصلی، در جریان دعوا تا پیش از صدور رای قطعی. در نتیجه این درخواست، دادگاه، رایی را صادر می‌کند که به آن، قرار تامین خواسته یا حکم توقیف اموال گفته می‌شود.
توقیف اموال اجرایی
علاوه بر توقیف اموال تامینی، نوع دیگری از حکم توقیف اموال وجود داشته که به آن، توقیف اموال اجرایی گفته می‌شود. این نوع از توقیف اموال، مربوط به بعد از صدور رای قطعی و اجراییه بوده که نتیجه آن، توقیف اموال محکوم علیه است.
توضیح آنکه پس از صدور حکم قطعی که به نفع خواهان بوده، خواهان می‌تواند درخواست صدور اجراییه را به دادگاه ارائه کند. پس از صدور اجراییه و ابلاغ آن به محکوم علیه، محکوم‌له می‌تواند درخواست تشکیل پرونده اجرایی نماید. در این مرحله است که به درخواست محکوم‌له یا وکیل وی، دادگاه اقدام به توقیف اموال محکوم علیه نموده که به این نوع توقیف، توقیف اموال اجرایی گفته می‌شود.
نحوه گرفتن حکم توقیف اموال
نحوه گرفتن حکم توقیف اموال، به این عامل مهم بستگی داشته که گرفتن حکم توقیف، از چه مرجعی انجام می‌گیرد. با این توضیح که گرفتن حکم توقیف اموال، من‌جمله توقیف اموال محکوم علیه، از دو مرجع، امکان‌پذیر است: اجرای ثبت و اجرای دادگاه. در ادامه، به بررسی مراحل و نحوه این دو نوع توقیف می‌پردازیم.
گرفتن حکم توقیف اموال از اجرای ثبت
به‌منظور گرفتن حکم توقیف اموال از اجرای ثبت، داین یا طلبکار باید به اداره ثبت مراجعه کرده و درخواست تشکیل پرونده اجرایی نماید. پس از تشکیل پرونده اجرایی و ابلاغ اجرائیه به مدیون و بعد از گذشت ده روز از ابلاغ اجراییه، طلبکار می‌تواند درخواست کند که اموال مدیون توقیف گردد. با درخواست طلبکار، دستور توقیف اموال صادر شده و به میزان طلب، از اموال مدیون توقیف می‌گردد.
گرفتن حکم توقیف اموال از اجرای دادگاه
نحوه گرفتن حکم توقیف اموال از اجرای دادگاه، به این عامل بستگی داشته که درخواست توقیف، در چه مرحله‌ای از دعوا، به دادگاه ارائه می‌شود. این درخواست می‌تواند قبل از صدور حکم قطعی ارائه شده یا در مرحله اجرای حکم و در رابطه با توقیف اموال محکوم علیه.
| عوامل قبولی درخواست توقیف اموال |
|---|
| ✔️ در صورتیکه درخواست صدور حکم توقیف اموال، قبل از صدور حکم قطعی به دادگاه ارائه شود، درخواست تامین خواسته نامیده می‌شود. خواهان می‌تواند این درخواست را قبل از ارائه دادخواست اصلی، هم زمان با ارائه آن یا بعد از ثبت دادخواست دعوای اصلی و تا زمان قبل از صدور حکم قطعی به دادگاه ارائه نماید. |
| ✔️ در صورتیکه خواهان قصد داشته باشد، درخواست صدور حکم توقیف اموال را قبل از ثبت دادخواست اصلی یا همزمان با آن به دادگاه ارائه کند، باید با تقدیم یک دادخواست به انجام آن مبادرت نماید. بدین منظور، وی باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و با ارائه مدارک لازم، دادخواست خود را ثبت کند. |
این دادخواست به دادگاه صالح ارسال شده و در صورتیکه به نظر دادرس شعبه، شرایط صدور حکم توقیف اموال وجود داشته، قرار توقیف اموال یا تامین خواسته صادر می‌گردد. سپس، این رای، از طریق اجرای احکام دادگاه اجرا شده و به موجب آن، اموال خوانده توقیف می‌شود.
به‌منظور درخواست صدور حکم توقیف اموال در مرحله اجرای رای که تحت عنوان توقیف اموال محکوم علیه شناخته می‌شود، محکوم‌له، پس از صدور و ابلاغ حکم قطعی، ابتدا باید درخواست صدور اجراییه نماید. پس از ابلاغ اجراییه به محکوم علیه و گذشت ده روز از تاریخ ابلاغ و عدم اقدام محکوم علیه برای اجرای حکم، محکوم‌له می‌تواند درخواست توقیف اموال محکوم علیه را به اجرای احکام دادگاه ارائه کند. البته، درخواست توقیف اموال محکوم علیه، در مدت ده روز نیز امکان‌پذیر است. با ثبت درخواست محکوم‌له، قسمت اجرای احکام دادگاه، برای توقیف اموال محکوم علیه اقدام می‌نماید.
نحوه اجرای حکم توقیف اموال
نحوه اجرای حکم توقیف اموال، به دو عامل بستگی دارد: اول اینکه آیا محکوم‌له، خواهان یا داین، قادر به معرفی مالی از اموال محکوم علیه، خوانده یا مدیون است یا خیر. دوم اینکه توقیف، من‌جمله توقیف اموال محکوم علیه، نسبت به چه مالی انجام می‌گیرد.
| عوامل اجرای حکم توقیف اموال |
|---|
| اگر محکوم‌له، خواهان یا داین، قادر به معرفی مالی از اموال محکوم علیه، خوانده یا مدیون باشد، اجرای ثبت یا قسمت اجرای احکام دادگاه، با استعلام از مرجع مربوطه و در صورت ثبت مال به نام مدیون، دستور توقیف آن مال را به مرجع مربوطه داده و به این ترتیب، مال مورد نظر توقیف می‌شود. |
| اما، در صورتیکه محکوم‌له، خواهان یا داین، قادر به معرفی مالی از اموال محکوم علیه، خوانده یا مدیون نباشد، مرجع ثبتی یا قضایی، به‌منظور پیدا کردن اموال بدهکار، دستور استعلام‌های قضایی را صادر می‌نمایند. این استعلام، برای پلیس راهنمایی رانندگی، ثبت اسناد و بانک مرکزی ارسال می‌شود. |
در صورتیکه خودرو، ملک یا حساب بانکی به نام بدهکار ثبت شده باشد، آن مال توقیف می‌گردد. نحوه اجرای حکم توقیف اموال، من جمله توقیف اموال محکوم علیه، در مورد خودرو، به دو صورت است: توقیف سندی و توقیف فیزیکی؛ که در حالت اول صرفاً خودرو غیرقابل نقل و انتقال شده اما در مورد دوم خود خودرو بازداشت شده و به پارکینگ پلیس راهنمایی و رانندگی فرستاده می‌شود.
اموال غیر قابل توقیف
هنگامی‌که صحبت از حکم توقیف اموال و از جمله توقیف اموال محکوم علیه می‌شود، باید به این نکته توجه نمود که تمام اموال مدیون، خوانده یا محکوم علیه، قابل توقیف نیستند. در قانون به اموال غیر قابل توقیف، مستثنیات دین گفته می‌شود. اموال غیر قابل توقیف، در ماده 24 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی و ماده 60 آیین‌نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم‌الاجرا، مورد پیش‌بینی قانون‌گذار قرار گرفته‌اند که شامل موارد زیر هستند:
| « الف ـ منزل مسکونی که عرفا در شان محکوم‌علیه در حالت اعسار او باشد. |
| ب ـ اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری محکوم‌علیه و افراد تحت تکفل وی لازم است. |
| ج ـ آذوقه موجود به‌قدر احتیاج محکوم‌علیه و افراد تحت تکفل وی برای مدتی که عرفا آذوقه ذخیره می‌شود. |
| د ـ کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب با شان آنها. |
| هـ ـ وسایل و ابزار کار کسبه، پیشه‌وران، کشاورزان و سایر اشخاص که برای امرار معاش ضروری آنها و افراد تحت تکفلشان لازم است. |
| وـ تلفن مورد نیاز مدیون |
| زـ مبلغی که در ضمن عقد اجاره به موجر پرداخت می‌شود، مشروط بر اینکه پرداخت اجاره‌بها بدون آن موجب عسر و حرج گردد و عین مستاجره مورد نیاز مدیون بوده و بالاتر از شان او نباشد…» |
وکیل توقیف اموال محکوم علیه
آیا مراجعه به وکیل توقیف اموال محکوم علیه ضروری است؟ پاسخ به این سوال مثبت است. البته ضرورت گرفتن وکیل برای درخواست صدور حکم توقیف اموال، صرفاً اختصاص به توقیف اموال محکوم علیه نداشته و در تمام موارد و انواع توقیف اموال، بهتر آن است که برای گرفتن وکیل اقدام نمود. علت این مسئله آن است که در مسئله حکم توقیف اموال، سرعت نقش حیاتی داشته که به‌دلیل آشنایی وکیل با روند رسیدگی به توقیف اموال، این مهم بهتر تامین می‌گردد.
چرا مرتضی حلیمی؟!
وکیل پایه یک دادگستری
رتبه‌ی سوم آزمون وکالت استان البرز
بیش از 10 سال سابقه فعالیت حقوقی
بیش از 10000 مشاوره تخصصی حقوقی
ارائه آموزش‌های حقوقی به بیش از 1000 نفر
با ما، عدالت را تجربه کنید.
مرحله بعد از توقیف اموال
مرحله بعد از حکم توقیف اموال یا توقیف اموال محکوم علیه، بستگی به نوع توقیف اموال، یعنی تامینی یا اجرایی بودن آن دارد؛ با این توضیح که اگر نوع توقیف اموال، توقیف تامینی باشد، پس از توقیف رسیدگی ادامه یافته و در صورت صدور حکم به‌نفع خواهان، در مرحله اجرا اموال توقیف شده، فروخته می‌شود. در توقیف اجرایی و همچنین، توقیف از طریق اداره ثبت، پس از توقیف، مزایده برگزار شده و اموال توقیف شده، به فروش می‌رسد.
هزینه توقیف اموال محکوم علیه
هزینه توقیف اموال محکوم علیه و صدور حکم توقیف اموال، از طریق اجرای ثبت نیم‌عشر بدهی بوده که بعد از فروش اموال دریافت می‌شود. در مورد هزینه توقیف اموال محکوم علیه از طریق اجرای احکام دادگاه، مبلغ هشتاد هزار تومان باید به‌عنوان هزینه دادرسی پرداخت گردد.
مدت زمان توقیف اموال
در رابطه با مدت زمان صدور حکم توقیف اموال، من‌جمله توقیف اموال محکوم علیه باید گفت، نمی‌توان مدت زمان دقیقی را برای این مساله تعیین کرد. چرا که مدت زمان توقیف اموال، به دو عامل بستگی دارد: اول اینکه آیا داین، قادر به معرفی مالی از اموال مدیون است یا خیر. دوم اینکه توقیف، نسبت به چه مالی انجام می‌گیرد.
توقیف اموال قبل از صدور حکم
توقیف اموال قبل از صدور حکم، یعنی گرفتن حکم توقیف اموال پیش از آنکه دادگاه مبادرت به صدور حکم نماید، تحت عنوان درخواست تامین خواسته امکان‌پذیر است. این درخواست، قبل از ارائه دادخواست دعوای اصلی یا همزمان با آن دادخواست و یا در جریان دادرسی، انجام‌شدنی است.
استعلام توقیف اموال محکوم علیه
استعلام توقیف اموال محکوم علیه، از طریق مرجعی که توقیف توسط آن انجام گرفته است، امکان‌پذیر است. بنابراین، برای استعلام حکم توقیف اموال از طریق اداره ثبت، پلیس راهنمایی و رانندگی یا بانک مرکزی باید به مرجع مربوطه مراجعه نمود.
توقیف اموال در اجرای احکام کیفری
توقیف اموال در اجرای احکام کیفری، تابع قانون اجرای احکام مدنی است و تفاوتی با صدور حکم توقیف اموال و توقیف اموال محکوم علیه در دادگاه حقوقی ندارد. بنابراین، توقیف اموال در اجرای احکام کیفری، هم قبل از صدور حکم و هم پس از آن امکان‌پذیر است.
توقیف اموال بستگان درجه یک
صدور حکم توقیف اموال، صرفا نسبت به اموال محکوم علیه امکان‌پذیر بوده و لذا، در هیچ یک از انواع توقیف، من‌جمله توقیف اموال محکوم علیه، امکان توقیف اموال بستگان درجه یک خوانده، مدیون یا محکوم علیه برای خواهان، داین یا محکوم‌له وجود ندارد.
نمونه متن درخواست توقیف اموال از اجرای احکام
در این بخش، یک نمونه متن درخواست توقیف اموال از اجرای احکام را ارائه کرده که به‌شرح زیر است:
جمع بندی
حکم توقیف اموال، یعنی رأی و یا دستوری که از یک مرجع قضایی (دادگاه) یا غیرقضایی (اجرای ثبت) صادر شده و با اجرای این رای یا دستور، اموال مدیون یا محکوم علیه بازداشت شده و وی محروم از انتقال آن اموال می‌گردد. توقیف اموال محکوم علیه به درخواست طلبکار و با پرداخت هزینه لازم، یعنی نیم‌عشر طلب (از طریق اجرای ثبت) یا هشتاد هزار تومان (از طریق دادگاه) انجام می‌گیرد.
سوالات متداول گرفتن حکم توقیف اموال
حکم جلب بهتره یا توقیف اموال؟
حکم توقیف اموال بهتر است، چرا که منتهی به پرداخت طلب محکوم‌له می‌گردد.
آیا گرفتن حکم جلب بعد از توقیف اموال امکان پذیر است؟
پاسخ کلی به این سوال، منفی است. با این وجود، باید یک استثنا را قائل شد. در صورتیکه پس از صدور حکم توقیف اموال، مال توقیف شده قابل فروش نباشد، می‌توان برای گرفتن حکم جلب اقدام نمود.
دیدگاهتان را بنویسید