طلاق بائن چیست و در چه شرایطی صدق می کند؟
طلاق بائن، به عنوان یکی از تقسیمبندیهای طلاق، خود دارای انواع مختلفی بوده و این انواع، بعضا در احکام، متفاوت از یکدیگر هستند که ضرورت بررسی حقوقی آنها را ایجاب میکند. لذا، در این مقاله، انواع، احکام، عده، رجوع و آثار طلاق بائن را بررسی خواهیم کرد.
طلاق بائن چیست ؟
در پاسخ به این سوال میتوان گفت، طلاق بائن، به طلاقی گفته میشود که در آن، با خواندن صیغه طلاق، رابطه زوجیت میان زوجین به اتمام رسیده و زوج دیگر حق ندارد تا در دوران عده، برای رجوع به زوجه اقدام نماید.
برای دریافت مشاوره حقوقی طلاق بائن از وکیل پایه یک دادگستری، وقت مشاوره خود را رزرو کنید.
انواع طلاق بائن
طلاق بائن به عنوان یکی از انواع طلاق، خود دارای انواعی است. انواع طلاق بائن، در ماده 1145 قانون مدنی، مورد تصریح قانونگذار قرار گرفته است. به موجب این ماده، انواع طلاق بائن، عبارتند از: طلاق قبل از نزدیکی، طلاق یائسه، طلاق خلع و مبارات تا زمانی که زوجه رجوع به فدیه نکرده باشد و سومین طلاق پس از سه وصلت متوالی. در ادامه، به توضیح هر یک از این انواع طلاق بائن میپردازیم.
طلاق بائن خلعی
منظور از طلاق بائن خلعی، همان طلاق خلع است. در این نوع از طلاق بائن، زوجه، کراهت شدیدی از شوهر داشته، به نحوی که حاضر به ادامه زندگی با وی نیست. در نتیجه، در ازاء مالی که به شوهر میدهد، وی را راضی به طلاق میکند. این مال که عوض یا فدیه نامیده شده، میتواند عین مهریه، معادل آن، کمتر یا بیشتر از آن باشد. در طلاق بائن خلعی، شوهر حق ندارد تا در مدت عده از طلاق رجوع کند. اما، اگر زوجه، در مدت عده، برای رجوع از عوض اقدام کند، آنگاه شوهر نیز میتواند از طلاق رجوع نماید.
طلاق بائن مبارات چیست؟
طلاق بائن مبارات، طلاقی است که در آن، کراهت زوجین از یکدیگر، حالت متقابل دارد. در این نوع از طلاق نیز زوجه مالی را به شوهر داده تا وی راضی به طلاق نماید. البته، این مال، نمیتواند بیش از مهریه باشد. در طلاق بائن مبارات، همانند طلاق خلع، شوهر در مدت عده، حق رجوع نداشته، مگر اینکه زوجه برای رجوع از فدیه اقدام نموده که در این صورت، زوج نیز میتواند از طلاق رجوع کند.
طلاق بائن غیر مدخوله
یکی از انواع طلاق بائن، طلاق بائن غیرمدخوله است. منظور از غیرمدخوله، زنی است که میان او و شوهر نزدیکی صورت نگرفته باشد. بنابراین، در صورتیکه زوجین، پیش از نزدیکی، برای طلاق اقدام نمایند، طلاق صورت گرفته از نوع بائن خواهد بود.
طلاق بائن یائسه چیست؟
طلاق بائن زن یائسه نیز یکی دیگر از اقسام طلاق بائن است. زن یائسه به زنی گفته میشود که به سنی رسیده که دیگر عادت ماهیانه نمیبیند و لذا، قدرت باروری خود را از دست داده است. در صورتی که طلاق، بعد از یائسه شدن زوجه صورت گیرد، در گروه طلاقهای بائن قرار خواهد گرفت.
سومین طلاق بعد از سه وصلت متوالی
در صورت وقوع سه طلاق متوالی بعد از سه وصلت متوالی، طلاق سوم، طلاق بائن محسوب میشود. با این توضیح که اگر زن و مردی با یکدیگر ازدواج کرده، سپس این رابطه به طلاق ختم گردد، بعد از آن، مجددا رابطه زوجیت میان آنها برقرار شده (از طریق ازدواج یا رجوع)، سپس، دوباره طلاق گرفته و برای مرتبه سوم، دوباره رابطه زوجیت میان آنها برقرار گشته (از طریق ازدواج یا رجوع) و برای مرتبه سوم، برای جدایی اقدام کنند، طلاق سوم آنها از نوع بائن خواهد بود. به این روال از طلاقهای پیاپی، اصطلاح سه طلاقه اطلاق میشود.
احکام طلاق بائن
احکام طلاق بائن عبارتند از: اولا، شوهر باید در لحظه خواندن صیغه طلاق، عاقل، بالغ، قاصد و مختار باشد؛ ثانیا، زوجه نباید در حالت عادت ماهیانه یا نفاس بوده و طلاق در طهر غیرمواقعه باشد؛ ثالثا، صیغه طلاق باید با لفظی مانند انت طالق قرائت شده و دو مرد عادل بر طلاق شهادت دهند؛ رابعا، زوجه باید پس از طلاق، سه طهر عده نگه دارد.
مهریه در طلاق بائن
در این رابطه باید گفت، اگر زوجه برای بخشش مهریه خود اقدامی نکرده باشد، وی میتواند علاوه بر طلاق، برای مطالبه مهریه نیز اقدام کند. در طلاق بائن خلع و مبارات نیز در صورتی که زوجه در مدت عده برای رجوع از بذل اقدام کند، میتواند مهریه را مجددا از شوهر مطالبه نماید.
نفقه در طلاق بائن
در صورتی که طلاق از نوع بائن باشد، زوجه در دوران عده، مستحق دریافت نفقه نیست، چرا که برخلاف طلاق رجعی، با وقوع طلاق بائن، رابطه زوجیت به طور کامل خاتمه مییابد. البته، این امر، یک استثنا داشته و آن استثنا در طلاق خلع و مبارات است. توضیح آنکه به عقیده برخی از حقوقدانان، اگر در طلاق خلع و مبارات، زوجه برای رجوع از فدیه اقدام کند، از آنجا که طلاق به نوع رجعی تبدیل شده، زوج از تاریخ رجوع، ملزم به پرداخت نفقه در دوران عده خواهد بود.
چرا مرتضی حلیمی؟!
وکیل پایه یک دادگستری
رتبهی سوم آزمون وکالت استان البرز
بیش از 10 سال سابقه فعالیت حقوقی
بیش از 10000 مشاوره تخصصی حقوقی
ارائه آموزشهای حقوقی به بیش از 1000 نفر
با ما، عدالت را تجربه کنید.
عده طلاق بائن
منظور از عده طلاق بائن، مدت زمانی پس از این طلاق است که در آن مدت، زوجه، حق ازدواج مجدد را نداشته و تنها پس از پایان این مدت است که میتواند برای ازدواج مجدد اقدام نماید. البته، دو گروه از زنان، ملزم به نگهداری عده بعد از طلاق بائن نیستند: زنی که میان او و شوهر نزدیکی صورت نگرفته و زن یائسه.
سوال دیگری که در این رابطه مطرح میگردد، این است که مدت عده طلاق بائن چقدر است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت، این مدت زمان، برای زنانی که در وضعیتهای مختلف هستند، یکسان نیست که این موارد، به شرح زیر است:
قاعده، آن است که مدت عده طلاق بائن، سه طهر است. منظور از طهر، مدتی است که زن در فاصله میان دو عادت ماهیانه قرار داشته و در آن مدت، عادت ماهیانه نمیبیند. |
اگر زن به اقتضای سن، عادت ماهیانه نبیند، عده طلاق بائن برای او، سه ماه است. |
عده طلاق بائن برای زن حامله، تا پایان وضع حمل وی است. |
آیا طلاق بائن خلع عده دارد ؟
پاسخ به این سوال، مثبت است. در طلاق بائن خلع، به عنوان یکی از انواع طلاق بائن، زوجه باید علیالقاعده، سه طهر عده نگه دارد. در طول مدت عده، شوهر، حق رجوع از طلاق را نداشته، مگر اینکه زوجه، برای رجوع از عوض یا فدیه اقدام نماید.
رجوع در طلاق بائن
تفاوت طلاق بائن با طلاق رجعی، آن است که در طلاق بائن، شوهر نمیتواند در مدت عده، از طلاق رجوع کرده و رابطه زوجیت را مجددا برقرار کند. تنها استثنا در این مورد، طلاق بائن خلع و مبارات بوده که در آنها، در صورت رجوع زن از مال بخشیده شده، شوهر نیز میتواند از طلاق رجوع نماید.
رجوع از بذل مهریه در طلاق بائن
مسئله رجوع از بذل مهریه، در طلاق بائن خلع و مبارات مطرح میگردد. رجوع از بذل مهریه در طلاق بائن خلع و مبارات، به این صورت بوده که تا زمانی که مدت عده این دو نوع طلاق بائن به اتمام نرسیده، زوجه میتواند از مال بذل شده، یعنی عوض رجوع نماید.
دوره مشاوره مهریه پیش و پس از ازدواج
آگاهی، تضمین شروع یک زندگی روشن
دوره مشاوره مهریه پیش از ازدواج به زوجین کمک میکند تا با آگاهی کامل و دیدگاهی واقعبینانه در مورد حق زن در زندگی مشترک یعنی مهریه، تصمیمگیری کنند.
برای خرید و آشنایی با دوره مهریه بر روی دکمه زیر کلیک کنید.
آثار طلاق بائن
اثر اصلی طلاق بائن، قطع رابطه زوجیت به طور کامل است؛ بنابراین، برخلاف طلاق رجعی، در طلاق بائن، شوهر نمیتواند برای رجوع اقدام کرده، مگر در طلاق خلع و مبارات. همچنین، در طلاق بائن، شوهر الزامی برای پرداخت نفقه به زن در مدت عده نداشته، مگر در صورت باردار بودن وی و زن و شوهر در دوران عده نیز از یکدیگر ارث نمیبرند.
آیا طلاق توافقی از نوع طلاق بائن است ؟
طلاق توافقی، به دو صورت قابل انجام است: در حالت اول، زوج و زوجه با یکدیگر تصمیم به جدایی گرفته و مراحل طلاق را بههمراه یکدیگر انجام میدهند. در حالت دوم، شوهر به زن وکالت در طلاق داده تا با استفاده از این حق طلاق، برای جدایی اقدام کند. طلاق توافقی، به هر کدام از این اشکال که انجام گیرد، یک طلاق بائن محسوب میشود.
آیا طلاق از طرف زن از نوع طلاق بائن است ؟
در پاسخ به این سوال باید گفت، قطعا طلاق از طرف زن، یک طلاق بائن است؛ چراکه اگر این طلاق را رجعی بدانیم، در آن صورت، با رجوع شوهر، تمام تلاشهای زن برای گرفتن حکم طلاق، به هدر خواهد رفت.
جمعبندی
طلاق بائن، به طلاقی گفته میشود که در آن، با خواندن صیغه طلاق، رابطه زوجیت میان زوجین به اتمام رسیده و زوج دیگر حق ندارد تا در دوران عده، برای رجوع به زوجه اقدام نماید. طلاق پیش از نزدیکی، طلاق زن یائسه، طلاق خلع و مبارات و سومین طلاق پس از سه وصلت متوالی، انواع طلاق بائن هستند.
سوالات متداول
تعریف طلاق بائن به زبان ساده چیست؟
طلاق بائن به زبان ساده، یعنی طلاقی که در مدت عده آن، شوهر حق رجوع از طلاق را ندارد.
آیا در طلاق بائن زوجه میتواند ادعایی از بابت دریافت مهریه داشته باشد؟
در طلاق بائن، در صورتیکه زوجه، تمام مهریه خود را به شوهر بذل نکرده باشد، میتواند برای مطالبه مهریه اقدام نماید.
دیدگاهتان را بنویسید