ازدواج بدون اجازه پدر برای دختر و پسر

ازدواج بدون اجازه پدر یکی از مسائل چالش‌ برانگیز حقوق خانواده و موضوع اختلاف پدران و دخترانی است که در رابطه‌‌ با ازدواج دختر به یک نتیجه واحد نرسیده‌اند. از آنجا که ازدواج دختر بدون اجازه پدر، قاعده و استثنائات خاص خود را دارد. در این مقاله شرایط، راه‌ حل و مراحل ازدواج بدون اذن پدر را توضیح داده و به این سؤال پاسخ خواهیم داد که اجازه پدر برای ازدواج دختر تا چه سنی موردنیاز خواهد بود.

آیا ازدواج بدون اجازه پدر امکان‌ پذیر است؟   

آیا ازدواج بدون اجازه پدر امکان‌پذیر است؟ این سؤال، ممکن است برای بسیاری از دخترانی مطرح گردد که در رابطه‌ با مسئله ازدواج خود دچار اختلاف با پدر و پدربزرگ پدری خود شده‌اند. برای بررسی این مسئله که آیا اجازه پدر برای ازدواج دختر ضروری است یا خیر، لازم است تا به مواد 1043 و 1044 قانون مدنی مراجعه نمود.

به‌ موجب این مواد قاعده آن است که ازدواج دختر بدون اجازه پدر، برای دختر باکره ممنوع است، اگر چه چنین دختری به سن بلوغ رسیده باشد؛ بنابراین در صورتیکه دختر باکره، بدون اجازه پدر برای عقد نکاح اقدام نماید، عقد ازدواج، غیر نافذ بوده و با اجازه پدر نافذ شده و بدون اجازه پدر، باطل می‌شود.

با این‌ وجود مواد 1043 و 1044، استثنائاتی بر ممنوعیت ازدواج بدون اذن پدر وارد کرده و تحت شرایط خاصی ازدواج بدون اجازه پدر را صحیح و مجاز می‌دانند؛ بنابراین در بخش بعد، به بررسی شرایط ازدواج بدون اذن پدر خواهیم پرداخت. 

برای دریافت مشاوره حقوقی ازدواج بدون اجازه پدر از وکیل خانواده، وقت مشاوره خود را رزرو کنید.

آیا سوالی دارید ؟

09033659494

0

ما قادر به پردازش پرداخت شما نیستیم. لطفا مجددا تلاش کنید.

بازگشت

گام بعدی تایید رزرو دوباره تلاش کنید

از درخواست شما ممنونیم!

شماره تایید شما :

افزودن به تقویم گوگل افزودن به تقویم iCAL شروع رزرو جدید پایان رزرو

شرایط ازدواج دختر بدون اجازه پدر   

هر چند در مورد ازدواج دختر، حکم قانونی وجود دارد که به‌ موجب آن ازدواج دختر بدون اجازه پدر ممنوع است؛ لیکن این قاعده دارای استثنائاتی است که به‌ موجب آن استثنائات، اجازه پدر برای ازدواج دختر لازم نیست؛ لذا در این بخش به این سؤال پاسخ خواهیم داد که شرایط ازدواج بدون اجازه پدر چیست.

1. چنانچه دختر باکره نباشد، ازدواج بدون اذن پدر مجاز است.
2. اگر پدر یا جد پدری دختر باکره، بدون داشتن عذر و علتی منطقی و موجه، از دادن اجازه ازدواج به دختر خودداری نمایند، در این فرض نیز با رعایت مراحل قانونی، امکان ازدواج بدون اجازه پدر وجود خواهد داشت.
3. اجازه پدر برای ازدواج دختر و همچنین اجازه پدربزرگ پدری، صرفا حق این دو شخص است. بنابراین، در صورت فوت آنها ازدواج دختر بدون اجازه سایر اشخاص ولو مادر مجاز خواهد بود.
4. چنانچه در زمان تصمیم دختر باکره برای ازدواج، پدر و جد پدری وی حاضر نبوده، کسب اذن از این اشخاص نیز امکان‌پذیر نبوده و دختر احتیاج به ازدواج داشته باشد، دختر می‌تواند برای ازدواج بدون اجازه پدر اقدام نماید.

شرایط ساقط شدن اذن پدر برای ازدواج دختر   

با توجه‌ به قانون مدنی، حق اذن پدر و جد پدری در یک فرض ساقط شده و در نتیجه، ازدواج دختر بدون اجازه پدر امکان‌پذیر خواهد بود. این فرض مربوط به شرایطی است که پدر یا جد پدری، بدون آنکه دلیل منطقی و عذر موجهی داشته باشند، از دادن اجازه ازدواج به دختر خودداری ورزند.   

راه‌حل ازدواج دختر بدون اجازه پدر

در دو فرضی که پدر، بدون دلیل منطقی و عذر موجه از دادن اجازه ازدواج به دختر خودداری کند و همچنین، دسترسی به وی برای دادن اذن ازدواج امکان‌پذیر نباشد، دختر می‌تواند برای کسب اجازه ازدواج از طریق دادگاه اقدام کرده و به‌ این‌ ترتیب اجازه دادگاه، جایگزین اجازه پدر برای ازدواج دختر می‌گردد.

در بخش بعد، به توضیح مراحلی خواهیم پرداخت که دختر می‌تواند با طی‌کردن این مراحل برای ازدواج بدون اجازه پدر اقدام نماید.

مراحل و نحوه ازدواج بدون اجازه پدر

در صورتی‌ که کسب اجازه پدر برای ازدواج دختر، به دلیل مخالفت غیر منطقی پدر یا عدم حضور او در محل امکان‌پذیر نباشد، لازم است تا دختر به دادگاه مراجعه کرده تا بتواند برای ازدواج بدون اذن پدر اقدام نماید؛ لذا در این بخش، مراحل ازدواج دختر بدون اجازه پدر را بررسی خواهیم کرد.

در اولین مرحله از مراحل ازدواج بدون اذن پدر، دختر باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و دادخواست ازدواج بدون اجازه پدر را ثبت نماید. در دادخواست ثبت‌شده، لازم است تا هویت مردی که دختر قصد ازدواج با وی را داشته و همچنین وضعیت مذهب تحصیلات و شغل وی مشخص گردد. این دادخواست، برای دادگاه خانواده محل اقامت خوانده ارسال می‌گردد.

پس از وصول دادخواست ازدواج دختر بدون اجازه پدر به دفتر کل دادگاه، دادخواست به یکی از شعب دادگاه ارجاع می‌گردد. شعبه دادگاه وقت رسیدگی را تعیین کرده و به طرفین دعوا ابلاغ می‌نماید.

در وقت تعیین‌شده، پدر باید دلایل خود را برای مخالفت خود با ازدواج دختر اعلام کرده و درصورتی‌که به نظر دادگاه، این دلایل منطقی نباشند، طبق رأی دادگاه، اجازه پدر برای ازدواج دختر ساقط می‌گردد.

در این صورت، دختر می‌تواند با در دست‌داشتن رأی دادگاه، به‌همراه مردی که قصد ازدواج با وی را داشته، به یکی از دفاتر ازدواج مراجعه کرده و برای ازدواج بدون اذن پدر اقدام نماید.   

اجازه پدر برای ازدواج پسر

همان‌طور که پیش از این نیز گفتیم، ازدواج دختر بدون اجازه پدر امکان پذیر نیست مگر در موارد استثنایی تعیین‌شده توسط قانون. اما آیا اجازه پدر برای ازدواج پسر نیز لازم است؟

پاسخ به این سؤال منفی است؛ چرا که برخلاف ممنوعیت ازدواج بدون اذن پدر برای دختران، در هیچ‌یک از مواد قانونی، بر لزوم کسب اجازه پدر برای ازدواج پسران تصریح نشده و لذا فرزند پسر می‌تواند بدون اجازه پدر خود، برای ازدواج اقدام نماید.  

اجازه پدر برای ازدواج دختر تا چه سنی موردنیاز است؟

اجازه پدر برای ازدواج دختر تا چه سنی موردنیاز است؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت قانون مدنی، صحت ازدواج دختر باکره را منوط به اجازه پدر یا جد پدری کرده است و در این رابطه، سن خاصی را مقرر نکرده است؛ لذا ازدواج دختر باکره در هر سنی که باشد، نیازمند اجازه پدر بوده و ازدواج بدون اجازه پدر، صرفا در موارد استثنا‌ شده در قانون امکان‌پذیر است.    

اجازه ازدواج دختر در صورت فوت پدر و پدربزرگ 

وضعیت اجازه ازدواج دختر در صورت فوت پدر و پدربزرگ، یکی دیگر از مسائلی است که می‌بایست در رابطه با ازدواج بدون اذن پدر مورد بررسی قرار گیرد.

در رابطه با این مسئله باید گفت، با مراجعه به قانون مدنی معلوم می‌گردد که تنها دو شخص حق داشته تا برای اعطای اجازه ازدواج به دختر و مخالفت با ازدواج وی اقدام نمایند: پدر و پدربزرگ پدری. لذا، مسئله ازدواج دختر در صورت فوت پدر و جد پدری، در دو فرض، قابل‌بررسی است:

فرض اول، در جایی است که یکی از پدر یا پدربزرگ فوت کرده است. در این فرض، صحت ازدواج دختر، منوط به کسب اذن آن شخصی است که زنده مانده است. یعنی اگر پدر فوت کرده باشد، کسب اجازه از پدربزرگ انجام می‌گیرد و در صورت فوت پدربزرگ، باید برای کسب اجازه ازدواج به پدر مراجعه نمود. در فرض دوم، هر دو پدر و پدربزرگ پدری فوت کرده‌اند. در این ‌صورت، دختر، نیاز به اجازه شخص دیگری برای ازدواج نداشته و می‌تواند بدون نیاز به کسب اجازه، برای ازدواج اقدام نماید. حتی اگر مادر یا پدربزرگ مادری وی با ازدواج او مخالف باشند. 

اجازه پدر در ازدواج دوم دختر مطلقه 

آیا اجازه پدر برای ازدواج دختر در صورتی‌ که دختر مطلقه بوده و در حال ازدواج دوم باشد، لازم است یا خیر؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت تنها اگر در ازدواج اول، دختر، باکرگی خود را از دست‌داده باشد، ازدواج بدون اذن پدر برای دختر مطلقه مجاز خواهد بود؛ بنابراین تا زمانی‌ که باکرگی دختر زایل نشده، ازدواج وی هر چند‌ مرتبه که صورت گیرد، نیازمند اذن پدر بوده و در نتیجه، ازدواج دختر بدون اجازه پدر مجاز نخواهد بود. 

اجازه ازدواج دختر در صورت طلاق پدر و مادر   

 اجازه ازدواج دختر در صورت طلاق پدر و مادر، حکم خاصی نداشته و تابع همان قاعده و استثنائات مربوط به ازدواج دختر باکره است؛ بنابراین اگر دختری باکره بوده و پدر و مادر وی از یکدیگر طلاق گرفته باشند، باز هم اجازه پدر برای ازدواج دختر ضروری بوده و ازدواج بدون اجازه پدر، امکان‌پذیر نیست؛ ولو اینکه دختر با مادر خود زندگی کند.

اجازه پدر برای ازدواج دختر خارج از کشور   

چنانچه دختر در خارج از کشور و به‌ دور از پدر و جد پدری خود زندگی کند، آیا ازدواج دختر بدون اذن پدر امکان‌ پذیر است؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت، تا زمانی‌ که دختر، از یکی از طرق ارتباطی به پدر یا پدربزرگ پدری خود دسترسی داشته، ازدواج بدون اذن پدر برای وی امکان‌پذیر نیست؛ بنابراین ازدواج بدون اجازه پدر، تنها در شرایطی برای دختر ساکن خارج امکان‌پذیر بوده که امکان دسترسی به پدر و پدربزرگ وجود نداشته و دختر احتیاج به ازدواج داشته باشد.  

چرا مرتضی حلیمی؟!

وکیل پایه یک دادگستری

رتبه‌ی سوم آزمون وکالت استان البرز

بیش از 10 سال سابقه فعالیت حقوقی

بیش از 10000 مشاوره تخصصی حقوقی

ارائه آموزش‌های حقوقی به بیش از 1000 نفر

با ما، عدالت را تجربه کنید. 

اجازه پدر برای ازدواج دختری که باکره نیست

اجازه پدر برای ازدواج دختر در صورتی‌ که دختر باکره نباشد، موردنیاز نیست. به‌ این‌ ترتیب، ازدواج بدون اذن پدر برای دختر امکان‌پذیر خواهد بود. شایان‌ذکر است که به‌ موجب رأی وحدت رویه دیوان‌ عالی کشور، حتی در فرضی که باکرگی دختر به نحو نامشروعی زایل شود نیز اذن پدر و جد پدری ساقط شده و در نتیجه ازدواج دختر بدون اجازه پدر مجاز خواهد بود.

اذن پدر برای ازدواج دختر بالای 30 سال

یکی از سؤالاتی که در رابطه‌ با ازدواج بدون اجازه پدر مطرح می‌گردد، اجازه پدر برای ازدواج دختر بالای 30 سال است. در رابطه‌ با این مسئله باید گفت، دختر تا زمانی‌ که باکره است، ولو بالای 30 سال، برای ازدواج، نیازمند اجازه پدر خود است.

البته، علت ابهام در مورد اجازه پدر برای ازدواج دختر بالای 30 سال، طرحی است که به‌موجب آن، ازدواج دختر باکره بالای 28 سال بدون اجازه پدر مجاز دانسته شده بود. اما این طرح در کمیسیون حقوقی مجلس، مورد تصویب قرار نگرفت.

مجازات ازدواج بدون اذن پدر   

در رابطه با مجازات ازدواج بدون اذن پدر باید گفت از آنجا که ازدواج بدون اجازه پدر، جرم نیست انجام آن با مجازاتی مواجه نخواهد شد.

البته از نظر حقوقی، در صورت ازدواج دختر بدون اجازه پدر یا پدربزرگ پدری، عقد نکاح غیرنافذ بوده و صرفاً در صورت اجازه بعدی آنها نافذ و صحیح خواهد شد.

حکم شرعی ازدواج دختر بدون اجازه پدر

در مورد حکم شرعی ازدواج دختر بدون اجازه پدر و لزوم کسب اجازه پدر برای ازدواج دختر، باید گفت در این زمینه، اتفاق‌ نظر میان فقها وجود ندارد. توضیح آنکه به عقیده برخی از فقها صرف ازدواج بدون اجازه پدر، موجب بطلان نکاح می‌گردد. لیکن به عقیده برخی دیگر، کسب اجازه پدر برای ازدواج دختر، احتیاط واجب است. همچنین به عقیده بعضی از فقها ازدواج بدون اذن پدر، تنها در مورد دختر کم سن، باطل است.

کلام نهایی

ازدواج بدون اجازه پدر، برای دختر باکره، ممنوع است. اما در موارد استثنایی، ازدواج بدون اذن پدر، مجاز بوده که ازجمله این موارد می‌توان به مخالفت پدر بدون عذر موجه و در دسترس نبودن وی اشاره نمود. همچنین در مواردی ‌که پدر، بدون علت منطقی از اعطای اجازه ازدواج خودداری کرده، حق اجازه پدر برای ازدواج دختر ساقط شده و دختر می‌تواند برای کسب اجازه از دادگاه اقدام نماید.  

سؤالات متداول