استرداد جهیزیه (صفر تا صد پس گرفتن جهیزیه)
استرداد جهیزیه، یکی از دعاوی است که به طور معمول، همراه با دعوای طلاق اقامه می‌شود. از آنجا که برای طرح این دعوا و گرفتن حکم مطلوب در آن، لازم است تا روند خاصی را طی نمود، در مقاله حاضر، مراحل، مدارک، هزینه و مدت‌زمان دعوای پس گرفتن جهاز را بررسی خواهیم کرد.
دعوای استرداد جهیزیه چیست
دعوای استرداد جهیزیه یا پس گرفتن جهاز، یکی از دعاوی است که در ارتباط با حقوق خانواده مطرح می‌شود. در کشور ما، رسم بر این است که در ابتدای ازدواج، وسایل زندگی توسط زوجه تأمین می‌گردد که به آن جهیزیه گفته می‌شود. اما، با انتقال جهیزیه به منزل مشترک، شوهر مالک آن نشده و این اموال صرفا در دست شوهر امانت است.
پس از اینکه زوجین، در مورد رابطه زوجیت خود دچار مشکل شده، چنانچه، تکلیف جهیزیه، به صورت توافقی معلوم نشود یا اینکه شوهر، در مقابل درخواست زن مبنی بر پس گرفتن جهاز، مقاومت کرده و از استرداد جهیزیه به زن خودداری کند، زوجه می‌تواند با مراجعه به مرجع قضایی، دعوای پس گرفتن جهاز را مطرح کند.
برای دریافت مشاوره حقوقی از وکیل خانواده، وقت مشاوره خود را رزرو کنید.
0
افزودن به تقویم iCALقانون پس گرفتن جهاز
در رابطه با قانون پس گرفتن جهاز باید گفت، دو قانون ناظر بر استرداد جهیزیه هستند: قانون مدنی و قانون آیین دادرسی مدنی.
قانون مدنی، به عنوان یک قانون ماهوی، حکم استرداد اموال توسط مالک (زوجه) را مشخص نموده و قانون آیین دادرسی مدنی نیز به عنوان یک قانون شکلی، آیین رسیدگی به دعوای پس گرفتن جهاز را تبیین نموده است.
روش های استرداد جهیزیه
هنگامی که زوجین یا یکی از آنها تصمیم به طلاق می‌گیرند، استرداد جهیزیه، یکی از موضوعاتی است که باید در رابطه آنها با یکدیگر حل‌وفصل شود. پس گرفتن جهیزیه توسط زوجه، از راه‌های متعددی امکان‌پذیر بوده که در این بخش، به بررسی این راه‌ها خواهیم پرداخت.
پس گرفتن جهاز با توافق طرفین
ساده‌ترین و کم‌هزینه‌ترین روش پس گرفتن جهاز، توافق میان طرفین است. در این روش استرداد جهیزیه، زن و شوهر، هیچ اختلافی در مورد اقلام جهیزیه نداشته و لذا، با توافق زوجین با یکدیگر، زوجه، جهیزیه خود را از منزل مشترک خارج می‌نماید.
نکته مهمی که می‌بایست در رابطه با این روش پس گرفتن جهاز به آن توجه نمود، این مسئله است که بهتر است شوهر پس از تحویل‌دادن جهیزیه به زن، رسیدی از وی اخذ نموده که در آن رسید، استرداد جهیزیه به طور کامل و سالم‌بودن اقلام آن را تصریح نموده و ضمنا این رسید، توسط زوجه امضا شده و اثر انگشت وی در ذیل رسید درج گردد.
پس گرفتن جهاز با لیست سیاهه
پس گرفتن جهاز با لیست سیاهه، یکی دیگر از روش‌های استرداد جهیزیه بوده که البته، نیازمند طرح دعوا است. منظور از لیست سیاهه، لیستی است که در هنگام بردن جهیزیه به منزل مشترک، توسط خانواده زوجه تنظیم شده و به امضای شوهر می‌رسد.
طرح دعوای پس گرفتن جهاز، به استناد لیست سیاهه‌ای که به امضای زوج رسیده، آسان‌ترین روش اثبات این مسئله است. البته، حتی در این روش نیز توصیه می‌شود که اگر زوجه، دلایل دیگری مانند فاکتورهای خرید را داشته، آن دلایل را نیز ضمیمه دادخواست نماید.
استرداد جهیزیه بدون سیاهه
استرداد جهیزیه بدون سیاهه، در مقایسه با روش پس گرفتن جهیزیه با لیست سیاهه، دعوای دشوارتری از نظر اثبات ادعا است. در صورتی که زوجه، لیست جهیزیه که به امضای زوج رسیده را در اختیار نداشته باشد، لازم است تا لیستی از جهیزیه با جزئیات آن، شامل برند و تعداد هر قلم تهیه نماید.
علاوه بر آن، لازم است تا دو شاهد، بر صحت لیست جهیزیه و بردن آن به منزل مشترک شهادت داده که در این زمینه باید استشهادیه‌ای تنظیم شده و به امضای شهود برسد. همچنین، در صورتی که فاکتورهای خرید جهیزیه نزد زوجه موجود باشد، ضروری است که این فاکتورها نیز به ضمیمه استشهادیه و لیست جهیزیه، به دادگاه ارسال گردد.
استرداد جهیزیه با شهادت شهود
در وضعیتی که لیست سیاهه جهیزیه تنظیم نشده یا توسط شوهر امضا نشده یا اینکه زوجه، بنا به دلایلی، به این لیست دسترسی ندارد، زوجه می‌تواند به عنوان خواهان دعوای پس گرفتن جهاز، برای اثبات ادعای خود، به شهادت شهود استناد نماید. از آنجا که دعوای استرداد جهیزیه، یک دعوای مالی بوده، از نظر تعداد و جنسیت شاهدها، لازم است که شهود، دو مرد یا یک مرد و دو زن باشند.
مراحل پس گرفتن جهاز
مراحل دعوای پس گرفتن جهاز، با ارائه دادخواست آن آغاز می‌شود. بدین منظور، زوجه باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و دادخواست استرداد جهیزیه را ثبت نماید البته، در صورتی که احتمال آسیب‌زدن به جهیزیه از سوی زوج یا تغییر محل آن توسط شوهر وجود داشته، زوجه می‌تواند دادخواست تأمین خواسته را نیز ارائه کند.
◀ در مرحله بعد از مراحل دعوای پس گرفتن جهاز، دادخواست به شعبه دادگاه ارجاع شده و وقت رسیدگی تعیین می‌شود. خواهان و خوانده باید جلسه دادرسی حاضر شده و اظهارات خود را بیان کنند. در صورتی که با توجه به اظهارات طرفین و دلایل ارائه شده از سوی زوجه، درستی ادعای وی به اثبات برسد، دادگاه، حکم مقتضی را صادر می‌کند.
حکم پس گرفتن جهیزیه، ظرف بیست روز از ابلاغ، قابل تجدید نظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر بوده که پس از تأیید شدن در این دادگاه، قطعی می‌گردد. در مرحله بعد، به درخواست زوجه، اجرائیه پس گرفتن جهیزیه به شوهر ابلاغ شده که در صورت عدم استرداد جهیزیه از سوی وی، زوجه همراه با مأمور اجرا به منزل شوهر مراجعه کرده و جهیزیه را خارج و مسترد می‌کند.
مدارک لازم برای دادخواست استرداد جهیزیه
هنگامی که زوجه برای طرح این دعوا اقدام می‌نماید، برای اینکه بتواند ادعای خود را اثبات کند، لازم است تا مدارک اثبات‌کننده ادعای خود را به ضمیمه دادخواست پس گرفتن جهاز، برای دادگاه ارسال کند. مدارک لازم برای دادخواست استرداد جهیزیه، شامل این موارد است:
کارت ملی زوجه، شناسنامه وی، عقدنامه و مدارک مثبت جهیزیه، مانند لیست سیاهه، فاکتورهای خرید و استشهادیه.
دوره مشاوره مهریه پیش و پس از ازدواج
آگاهی، تضمین شروع یک زندگی روشن
دوره مشاوره مهریه پیش از ازدواج به زوجین کمک می‌کند تا با آگاهی کامل و دیدگاهی واقع‌بینانه در مورد حق زن در زندگی مشترک یعنی مهریه، تصمیم‌گیری کنند.
برای خرید و آشنایی با دوره مهریه بر روی دکمه زیر کلیک کنید.
هزینه پس گرفتن جهاز
اصلی‌ترین هزینه پس گرفتن جهاز، هزینه دادرسی است که زوجه باید برای طرح دعوای استرداد جهیزیه بپردازد. از آنجا که دعوای استرداد جهیزیه، یک دعوای مالی بوده، در صورتی که تقدیم خواسته ( قیمت‌گذاری جهیزیه) توسط خواهان یعنی زوجه، تا 20 میلیون تومان باشد، 2.5 درصد آن مبلغ و اگر بیش از 20 میلیون تومان باشد، 3.5 درصد آن، باید به‌عنوان هزینه دادرسی پرداخت گردد.
علاوه بر هزینه دادرسی، زوجه باید به‌منظور طرح دعوای پس گرفتن جهیزیه، هزینه خدمات دفتر خدمات الکترونیک قضایی و هزینه وکیل (در صورت داشتن وکیل) را نیز بپردازد. لازم به ذکر است که اگر زوجه، از توانایی مالی برای پرداخت هزینه دادرسی برخوردار نباشد، می‌تواند دادخواست اعسار بدهد.
نمونه دادخواست استرداد جهیزیه
در بخش‌های قبل، به این سؤال پاسخ دادیم که دعوای پس گرفتن جهاز چیست و سپس، مراحل، مدارک لازم و هزینه این دعوا را نیز توضیح دادیم. در این بخش، قصد داریم تا یک نمونه دادخواست استرداد جهیزیه را ارائه کرده که متن این دادخواست به شرح زیر است.
ریاست محترم دادگاه خانواده شهرستان…
با سلام. احتراما اینجانب… به استحضار می‌رساند که به موجب سند ازدواج شماره… در تاریخ… در دفتر ازدواج شماره… با خوانده عقد ازدواج دائم منعقد نمودیم. همچنین، طبق عرف حاکم بر جامعه، جهیزیه با مشخصات مندرج در لیست سیاهه پیوست را به منزل مشترک بردم که تاکنون در تصرف خوانده بوده و باوجود وساطت اقوام و ارسال اظهارنامه شماره… حاضر به استرداد آن نیست؛ لذا، با تقدیم این دادخواست، صدور حکم بر محکومیت خوانده به استرداد جهیزیه به انضمام کلیه خسارات دادرسی مورد استدعا است.
استرداد جهیزیه قبل از طلاق
به طور معمول، اقدام قانونی برای پس گرفتن جهاز، پس از بروز اختلاف میان زوجین و تصمیم برای طلاق انجام می‌گیرد. به همین دلیل، ممکن است این سؤال مطرح گردد که آیا استرداد جهیزیه قبل از طلاق نیز امکان‌پذیر است؟ پاسخ این سؤال مثبت است. علت این امر، آن است که جهیزیه متعلق به زن و امانتی در دست شوهر است؛ بنابراین، مانند هر مالکی، زن می‌تواند هر زمان که بخواهد، اموال خود را مطالبه کند.
چرا مرتضی حلیمی؟!
وکیل پایه یک دادگستری
رتبه‌ی سوم آزمون وکالت استان البرز
بیش از 10 سال سابقه فعالیت حقوقی
بیش از 10000 مشاوره تخصصی حقوقی
ارائه آموزش‌های حقوقی به بیش از 1000 نفر
با ما، عدالت را تجربه کنید.
دادگاه صالح برای استرداد جهیزیه
در رابطه با دادگاه صالح برای استرداد جهیزیه باید گفت، اگر جهیزیه توسط خواهان (زوجه) مقوم ( قیمت‌گذاری) به 20 میلیون تومان و یا کمتر از آن شود، دادگاه صالح، شورای حل اختلاف است. اما، اگر جهیزیه به بیش از 20 میلیون تومان مقوم گردد، دادگاه صالح برای رسیدگی به دادخواست پس گرفتن جهاز، دادگاه خانواده خواهد بود.
استرداد جهیزیه چقدر طول می کشد
در پاسخ به این سؤال باید گفت، نمی‌توان یک مدت‌زمان ثابتی را برای به نتیجه رسیدن دعوای پس گرفتن جهیزیه تعیین نمود. اما، چنانچه، دادخواست پس گرفتن جهاز، از طریق شورای حل اختلاف، مورد رسیدگی قرار گیرد، در مقایسه با دادگاه خانواده، روند رسیدگی سریع‌تری خواهد داشت.
حکم ورود به منزل برای استرداد جهیزیه
پس از قطعی شدن حکم پس گرفتن جهاز و صدور اجرائیه، زوجه می‌تواند با حضور مأمور اجرای احکام، جهیزیه خود را از منزل شوهر خارج کرده و آن را مسترد کند. حال، اگر شوهر از باز کردن درب منزل خودداری کند، زوجه می‌تواند حکم ورود به منزل را از اجرای احکام دریافت کرده و به همراه یک مأمور کلانتری، برای وارد شدن به منزل و خارج کردن جهیزیه خود اقدام نماید.
استرداد جهیزیه توسط مرد
در صورت مسترد کردن جهیزیه توسط مرد، توصیه می‌شود که وی از زوجه، رسیدی مبنی بر پس گرفتن جهاز دریافت کند. نکته دیگری که باید در رابطه با استرداد جهیزیه توسط مرد، به آن اشاره نمود، آن است که خودداری شوهر از پس دادن جهیزیه و حتی جابه‌جا کردن آن به یک مکان جدید، سرقت محسوب نمی‌شود.
کلام نهایی
استرداد جهیزیه، به سه روش توافقی، از طریق ارائه لیست سیاهه و با شهادت شهود امکان‌پذیر است. به منظور طرح دعوای پس گرفتن جهاز، زوجه باید با در دست داشتن مدارک لازم یعنی شناسنامه، کارت ملی، عقدنامه و مدارک مربوط به جهیزیه مثل سیاهه، به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نماید.
سوالات متداول
استرداد جهیزیه در صلاحیت کجاست؟
دعوای پس گرفتن جهاز، بسته به ارزش جهیزیه، در صلاحیت شورای حل اختلاف یا دادگاه خانواده است.
در نمونه دادخواست استرداد جهیزیه بدون لیست سیاهه باید چه مواردی درج شود؟
در نمونه دادخواست پس گرفتن جهاز بدون لیست سیاهه، لازم است تا دلایلی مانند شهادت شهود و فاکتورهای جهیزیه قید شود.
در نمونه دادخواست استرداد جهیزیه قبل از طلاق رعایت چه نکاتی لازم است؟
در نمونه دادخواست پس گرفتن جهاز قبل از طلاق، لازم است تا مشخصات خواهان و خوانده، خواسته و دلایل ادعا ذکر گردد.
دیدگاهتان را بنویسید