تغییر کاربری اراضی و املاک [تغییر کاربری زمین کشاورزی]

تغییر کاربری اراضی، یکی از موضوعات حقوقی مرتبط با املاک بوده که به دلیل سود زیاد تبدیل کاربری زمین کشاورزی به مسکونی و همچنین، تغییر کاربری ملک مسکونی به تجاری، مورد سؤال بسیاری از اشخاص است؛ لذا، به‌ منظور پاسخگویی به این سؤالات، در مقاله حاضر، شرایط، مراحل و موارد مجاز تغییر کاربری زمین را بررسی کرده و سپس، قانون جدید تغییر کاربری زمین کشاورزی را ارائه خواهیم کرد.

تغییر کاربری زمین کشاورزی

تغییر کاربری اراضی چیست 

برای بررسی مفهوم تغییر کاربری اراضی، لازم است تا به این نکته توجه نمود که هر زمین و ملکی، دارای یک کاربرد یا نوع استفاده بوده که در سند آن درج می‌شود. حال، اگر مالک، این کاربرد یا نوع استفاده را تغییر دهد، به این مسئله، تغییر کاربری زمین گفته می‌شود.

تغییر کاربری اراضی، به دو نوع قانونی و غیرقانونی تقسیم می‌شود. تغییر کاربری قانونی، تغییر کاربری است که با اخذ مجوز از مرجع قانونی انجام می‌گیرد. مانند اینکه مالک زمین کشاورزی، با دریافت مجوز، در ملک خود اقدام به ساخت‌وساز کرده و به‌ این‌ ترتیب، برای تغییر کاربری زمین کشاورزی به مسکونی اقدام نماید. در مقابل نیز تغییر کاربری غیرقانونی، یعنی تغییر کاربری بدون مجوز است که در برخی از موارد، جرم محسوب می‌شود.

برای دریافت مشاوره تغییر کاربری زمین از وکیل تغییر کاربری اراضی ، وقت مشاوره خود را رزرو کنید.

0
ما قادر به پردازش پرداخت شما نیستیم. لطفا مجددا تلاش کنید.
از درخواست شما ممنونیم!
شماره تایید شما :
افزودن به تقویم iCAL

آیا تغییر کاربری زمین مجاز است؟

در رابطه‌ با مجاز بودن تغییر کاربری زمین کشاورزی، باید به قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها مراجعه نمود. ◀ مطابق این قانون، اصولا تغییر کاربری زمین کشاورزی مجاز نیست، مگر در موارد استثنایی.

همچنین، به‌ منظور بررسی مجاز بودن یا نبودن تغییر کاربری زمین شهری، لازم است تا به قانون شهرداری مراجعه نمود. مطابق این قانون، تغییر کاربری اراضی شهری، به‌ ویژه فرض شایع آن یعنی تغییر کاربری ملک از مسکونی به تجاری ممنوع بوده، مگر در موارد استثنا شده در آن قانون. در بخش بعد، موارد مجاز تغییر کاربری زمین را بررسی خواهیم کرد.

موارد مجاز و استثنائات تغییر کاربری اراضی 

در بخش قبل توضیح دادیم که اصولا هم تغییر کاربری زمین کشاورزی و هم تغییر کاربری اراضی شهری ممنوع است. با این‌ وجود، قانون‌گذار، در موارد خاصی، تغییر کاربری زمین‌های شهری و کشاورزی را مجاز دانسته است. به همین دلیل، در ادامه، به بررسی موارد مجاز و استثنائات تغییر کاربری اراضی کشاورزی و شهری خواهیم پرداخت.

موارد مجاز و استثنائات تغییر کاربری زمین کشاورزی، در قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها ذکر شده است. به‌ موجب این قانون، موارد مجاز و استثنائات تغییر کاربری زمین کشاورزی، شامل این موارد است: اول، تغییر کاربری زمین کشاورزی یا باغ‌ها به‌منظور سکونت خود مالک، حداکثر تا 500 مترمربع و فقط برای یک مرتبه؛ دوم، تغییر کاربری زمین کشاورزی به‌منظور ساختن گلخانه، دامداری، مرغداری، پرورش ماهی و صنایع تکمیلی و غذایی؛ سوم، تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی واقع در محدوده طرح هادی روستایی.

اگر در رابطه با زمین‌های کشاورزی و نوع سندیت آن‌ها، تمایل دارید درباره سند نسقی اطلاعات بیشتری به دست آورید، مقاله مربوطه را مطالعه کنید.

موارد مجاز تغییر کاربری زمین کشاورزی و شهری

برای مشخص‌کردن موارد مجاز و استثنائات تغییر کاربری اراضی شهری، باید به قانون شهرداری مراجعه نمود. مطابق این قانون، صاحبان املاک شهری، در دو مورد می‌توانند برای تغییر کاربری زمین شهری اقدام نمایند: اول، در صورت تخریب ساختمان و اخذ پروانه ساختمانی جدید؛ دوم، با اخذ مجوز از کمیسیون ماده ۵ قانون تأسیس شورای عالی معماری و شهرسازی انقلاب‌فرهنگی. در صورت تمایل می‌توانید در این رابطه با وکیل زمین شهری مشاوره تخصصی داشته باشید.

شرایط تغییر کاربری زمین 

برای اینکه مالک یا مالکین اراضی بتوانند برای تغییر کاربری زمین یا ملک خود اقدام نمایند، لازم است تا شرایط مربوطه را رعایت کنند. شرایط تغییر کاربری زمین شهری و کشاورزی عبارت‌اند از:

مراحل تغییر کاربری اراضی

در صورتی‌ که شرایط تغییر کاربری اراضی وجود داشته باشد، مالک می‌تواند برای این تغییر اقدام نماید. البته، بدین منظور مالک زمین یا ملک باید مراحل قانونی خاصی را طی کرده که این مراحل، برای تغییر کاربری زمین کشاورزی و شهری متفاوت است. به همین دلیل، در این بخش، مراحل تغییر کاربری زمین شهری و کشاورزی را به‌ صورت جداگانه توضیح خواهیم داد.

مراحل تغییر کاربری زمین کشاورزی

مراحل تغییر کاربری زمین کشاورزی  

به‌ منظور تغییر کاربری زمین کشاورزی، مالک زمین باید درخواست خود را تنظیم کرده و آن را به کمیسیون مربوطه ارائه کند. این کمیسیون، متشکل از رئیس سازمان جهاد کشاورزی، ‌مدیر امور اراضی، رئیس سازمان مسکن و شهرسازی، مدیر کل حفاظت محیط‌ زیست آن استان و یک نفر نماینده استاندار بوده که تحت ریاست سازمان جهاد کشاورزی تشکیل می‌شود.

مراحل تغییر کاربری اراضی شهری

در صورتی‌ که مالک یا مالکین زمین شهری قصد داشته باشند تا برای تغییر کاربری زمین شهری اقدام نمایند، می‌توانند از دو روش استفاده کنند. یک روش، آن است که ملک را تخریب کرده و در هنگام اخذ پروانه ساختمانی، نوع کاربری ملک را تغییر دهند. روش دیگر، آن است که مالک، درخواست خود را به کمیسیون ماده ۵ قانون تأسیس شورای‌ عالی معماری و شهرسازی ارائه کرده تا درخواست وی در این کمیسیون، مورد بررسی قرار گیرد.

قانون جدید تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی 1403

یکی از سؤالاتی که در رابطه‌ با تغییر کاربری اراضی پرسیده می‌شود، مسئله تصویب قانون جدید تغییر کاربری زمین کشاورزی به مسکونی است. در رابطه‌ با این مسئله باید گفت، قانون تغییر کاربری زمین کشاورزی به مسکونی، همان قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها است.

در این قانون، به مالکین املاک کشاورزی اجازه داده شده تا به‌ منظور احداث مسکن شخصی، برای تغییر کاربری زمین کشاورزی به مسکونی اقدام نمایند. مشروط بر اینکه حداکثر متراژ مجاز 500 مترمربع بوده و این جواز، برای یک‌ مرتبه اعطا می‌شود. همچنین، زمین‌های کشاورزی واقع شده در محدوده طرح هادی روستایی نیز امکان تغییر کاربری به مسکونی را دارند.

دانلود pdf قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها

در بخش‌های قبل، به این سؤال پاسخ دادیم که تغییر کاربری اراضی چیست و سپس، شرایط و مراحل تغییر کاربری زمین را نیز بررسی کردیم. از آنجا که قانون اصلی تغییر کاربری زمین کشاورزی، قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها بوده، در این بخش، این قانون را ارائه کرده که خوانندگان محترم می‌توانند جهت مطالعه آن، فایل پی‌دی‌اف زیر را دانلود نمایند.

تغییر کاربری اراضی کشاورزی به باغ ویلا 

آیا امکان تغییر کاربری اراضی کشاورزی به باغ ویلا وجود دارد؟ برای پاسخ به این سؤال باید به قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها مراجعه نمود. بر اساس این قانون، تغییر کاربری زمین کشاورزی به باغ ویلا ممنوع است. البته، در این‌ رابطه، دو استثنا وجود دارد. اول تغییر کاربری زمین کشاورزی برای سکونت خود مالک تا 500 متر و دوم تغییر کاربری اراضی کشاورزی داخل در محدوده طرح هادی روستایی.

چرا مرتضی حلیمی؟!

وکیل پایه یک دادگستری

رتبه‌ی سوم آزمون وکالت استان البرز

بیش از 10 سال سابقه فعالیت حقوقی

بیش از 10000 مشاوره تخصصی حقوقی

ارائه آموزش‌های حقوقی به بیش از 1000 نفر

با ما، عدالت را تجربه کنید. 

مرتضی حلیمی

آیا تغییر کاربری اراضی جرم است

در پاسخ به این سؤال باید گفت، به‌ موجب ماده ۳ اصلاحی قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها، در صورتی‌ که مالک زمین کشاورزی، بدون اخذ مجوز، برای تغییر کاربری زمین خود اقدام نماید، این عمل وی جرم بوده و با تکرار این عمل مجرمانه، مجازات وی تشدید می‌گردد. اما، در مورد تغییر کاربری اراضی شهری، تغییر کاربری زمین جرم نبوده و صرفا تخلف محسوب می‌گردد.

آیا تغییر کاربری اراضی جرم است

مجازات جرم تغییر کاربری زمین 

در بخش قبل، توضیح دادیم که تغییر کاربری زمین شهری جرم نبوده، اما تغییر کاربری زمین کشاورزی جرم است. به‌ موجب قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها، مجازات تغییر کاربری زمین، در صورتی‌ که از نوع کشاورزی باشد، برای مرتبه اول، جزای نقدی از یک تا سه برابر قیمت اراضی زراعی و باغ‌ها به قیمت روز زمین با کاربری جدید است. اما، در صورتی‌ که عمل غیرقانونی تغییر کاربری زمین مجددا تکرار شود، مجازات مرتکب، حداکثر جزای نقدی و حبس از یک ماه تا ۶ ماه خواهد بود.

مرور زمان در جرم تغییر کاربری اراضی

در رابطه‌ با مرور زمان جرم تغییر کاربری اراضی کشاورزی باید گفت، طبق رأی وحدت رویه‌ای که از سوی دیوان عالی کشور صادر شده، مجازات جرم تغییر کاربری زمین کشاورزی، مجازات تعزیری درجه هفت است؛ بنابراین، مرور زمان جرم تغییر کاربری زمین در مورد املاک کشاورزی، سه سال است.

کلام نهایی

به تغییر کاربرد یا نوع استفاده زمین یا ملک، تغییر کاربری اراضی گفته می‌شود. تغییر کاربری زمین کشاورزی، به‌منظور سکونت خود مالک، حداکثر تا 500 مترمربع و یا با هدف ساختن گلخانه، دامداری، مرغداری، پرورش ماهی و صنایع تکمیلی و غذایی مجاز است. همچنین، تغییر کاربری زمین شهری، در صورت تخریب ملک یا اخذ مجوز از کمیسیون ماده ۵ قانون تأسیس شورای‌عالی معماری و شهرسازی انقلاب‌فرهنگی، امکان‌پذیر است.

سوالات متداول

شرایط تغییر کاربری زیر 500 متر چیست؟

تغییر کاربری زمین کشاورزی، به‌ منظور سکونت خود مالک، حداکثر تا 500 متر مربع مجاز است.

بخشنامه جدید تغییر کاربری اراضی چیست؟

بخشنامه جدیدی در رابطه‌ با تغییر کاربری زمین صادر نشده و اراضی کشاورزی، همچنین، تابع قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها و اراضی شهری، تابع قانون شهرداری هستند.

مدت‌ زمان تغییر کاربری زمین چقدر است؟

مدت‌زمان تغییر کاربری زمین، با توجه ‌به نوع زمین و شهر محل قرارگیری آن متفاوت است.

آیا قانون حفظ کاربری زمین کشاورزی و زراعی استثنا هم دارد؟

بله، مجاز بودن تغییر زمین کشاورزی برای سکونت مالک تا 500 متر، از استثنائات این قانون است.

دیدگاهتان را بنویسید