صیغه ۹۹ ساله (متن صیغه ۹۹ ساله)

صیغه ۹۹ ساله چیست؟

صیغه ۹۹ ساله در اصل همان صیغه موقت است که مدت آن برای یک دوره بسیار طولانی تعیین می‌شود. از نظر حقوقی، هیچ تفاوتی بین یک صیغه ۹۹ ساله و یک صیغه کوتاه‌مدت وجود ندارد و هر دو تابع قوانین نکاح موقت هستند. این عقد راهی برای ایجاد زوجیت با زمانی طولانی است، بدون آنکه تعهداتی مانند ارث و نفقه (مگر با شرط) را در بر داشته باشد، هرچند گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله از حقوق اصلی زن محسوب می‌شود.

هدف از تعیین این مدت طولانی، ایجاد یک رابطه پایدار و باثبات است که در ظاهر به ازدواج دائم شباهت دارد، اما در باطن، قواعد عقد موقت بر آن حاکم است. به همین دلیل، شناخت تفاوت‌های آن با عقد دائم برای طرفین بسیار حیاتی است، چرا که حقوق و تکالیف در صیغه ۹۹ ساله کاملاً متفاوت تعریف می‌شود.

برای دریافت مشاوره حقوقی مهریه از وکیل پایه یک دادگستری، وقت مشاوره خود را رزرو کنید.

تفاوت عقد دائم با صیغه ۹۹ ساله

اصلی‌ترین تفاوت میان این دو عقد، در آثار حقوقی آن‌هاست. در عقد دائم، زن مستحق دریافت نفقه می‌شود و زوجین از یکدیگر ارث می‌برند. اما در صیغه ۹۹ ساله، زن اصولاً حق ارث و نفقه ندارد، مگر اینکه این موارد به صورت یک شرط صریح در صیغه نامه ذکر شده باشد. همچنین موضوع گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله گرچه یک حق قانونی است، اما سایر حقوق مالی زن محدودتر است.

تفاوت مهم دیگر در نحوه پایان یافتن رابطه است. عقد دائم تنها با طلاق به پایان می‌رسد، در حالی که صیغه ۹۹ ساله با تمام شدن مدت یا بذل مدت از سوی مرد تمام می‌شود و نیازی به تشریفات طلاق ندارد. این موضوع بر گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله تأثیری ندارد.

شرایط صیغه ۹۹ ساله

شرایط صحت عقد برای یک صیغه ۹۹ ساله شامل دو رکن اساسی است: تعیین دقیق مهریه و مشخص کردن دقیق مدت. مهریه باید مقداری مالیت داشته باشد و مورد توافق دو طرف قرار گیرد؛ در حقیقت، گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله بدون تعیین آن در ابتدای عقد ممکن نیست و اگر مهریه مشخص نشود، عقد باطل است. (مهریه در فسخ نکاح)

شرط دوم، تعیین دقیق مدت زمان عقد است. در صیغه ۹۹ ساله، مدت به وضوح مشخص شده و اگر مبهم بیان شود، عقد صحیح نخواهد بود. علاوه بر این دو شرط اصلی، سایر شرایط عمومی نکاح مانند رضایت طرفین و نبود موانع شرعی نیز باید در این عقد موقت وجود داشته باشد.

ثبت صیغه ۹۹ ساله در شناسنامه

یکی از بزرگترین تفاوت‌های عقد موقت با دائم، موضوع ثبت رسمی آن است. طبق قانون، ثبت صیغه ۹۹ ساله در شناسنامه الزامی نیست و زوجین می‌توانند با یک توافق کتبی ( صیغه‌ نامه )، رابطه را آغاز کنند؛ اگرچه این کار برای گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله در آینده می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.

با این حال، قانون در سه مورد خاص، ثبت رسمی صیغه ۹۹ ساله را الزامی کرده است: باردار شدن زن، توافق طرفین بر ثبت، یا وجود شرط ضمن عقد. این موارد به حفظ حقوق زن و فرزندی که متولد می‌شود، کمک می‌کند.

استعلام صیغه ۹۹ ساله

به دلیل اینکه ثبت رسمی صیغه ۹۹ ساله در اکثر موارد الزامی نیست، استعلام قانونی آن تقریباً غیرممکن است. برخلاف ازدواج دائم که از طریق ثبت احوال قابل استعلام است، هیچ مرجع مشخصی برای پی بردن به وجود یک عقد موقت وجود ندارد.

این عدم امکان استعلام، می‌تواند زمینه را برای سوءاستفاده فراهم کند. تنها راه اطمینان، مشاهده صیغه نامه است، اما حتی این سند نیز ممکن است رسمی نباشد. به همین دلیل، گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله نیز به اثبات این رابطه بستگی دارد.

گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله

گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله یکی از اصلی‌ترین و قطعی‌ترین حقوق زن است. عقد موقت بدون تعیین مهریه باطل است؛ بنابراین، زن به محض جاری شدن صیغه، مالک تمام مهریه‌ای می‌شود که بر سر آن توافق شده است.

برای گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله، زن می‌تواند هر زمان که بخواهد، تمام مهریه عقد موقت خود را از مرد طلب کند. اگر مرد از پرداخت خودداری کند، زن می‌تواند از طریق مراجع قضایی اقدام نماید. داشتن یک صیغه نامه معتبر، فرآیند گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله را بسیار ساده‌تر می‌کند.

ارث در صیغه ۹۹ ساله

موضوع ارث یکی دیگر از تفاوت‌های بنیادین میان عقد دائم و صیغه ۹۹ ساله است. طبق قوانین، زوجینی که با عقد موقت با یکدیگر زندگی می‌کنند، از یکدیگر ارث نمی‌برند. این قانون حتی اگر مدت عقد بسیار طولانی باشد، هیچ تغییری نمی‌کند.

این بدان معناست که در صورت فوت هر یک از طرفین، دیگری هیچ سهمی از اموال او نخواهد داشت. بنابراین، با اینکه گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله یک حق مالی مسلم برای زن است، اما او نباید هیچ انتظاری برای بردن ارث از همسر موقت خود داشته باشد.

نحوه طلاق در صیغه ۹۹ ساله

مفهوم «طلاق» برای صیغه ۹۹ ساله تعریف نشده است. پایان دادن به این عقد موقت نیازی به تشریفات پیچیده دادگاه ندارد و از راه‌های ساده‌تری انجام می‌شود. این سادگی در انحلال، یکی از ویژگی‌های اصلی صیغه ۹۹ ساله است.

راه‌های پایان یافتن این عقد عبارتند از: تمام شدن مدت، فوت یکی از زوجین، و بذل مدت از طرف مرد. این فرآیند تأثیری بر گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله ندارد و مهریه زن باید کامل پرداخت شود.

احکام قانونی صیغه ۹۹ ساله

احکام قانونی حاکم بر صیغه ۹۹ ساله، دقیقاً همان احکام عقد موقت است. رکن اصلی صحت این عقد، تعیین دقیق مدت و مهریه است و بدون این دو، عقد باطل خواهد بود. حقوق زن در این عقد به گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله محدود می‌شود و ارث و نفقه به او تعلق نمی‌گیرد مگر آنکه نفقه شرط شده باشد.

یکی از مهم‌ترین احکام این است که فرزندی که از صیغه ۹۹ ساله متولد می‌شود، کاملاً قانونی است و از پدر و مادر خود ارث می‌برد و پدر موظف به پرداخت نفقه اوست.

نظر مراجع در مورد صیغه ۹۹ ساله

از دیدگاه فقهی، صیغه ۹۹ ساله همان عقد موقت یا متعه است و نظر مراجع تقلید شیعه، بر صحت آن با رعایت شرایط است. شرط اساسی از نظر مراجع، مشخص بودن کامل مدت و مهریه است. اگر این دو رکن به درستی تعیین شوند، طولانی بودن مدت، خللی به صحت صیغه ۹۹ ساله وارد نمی‌کند.

نظر مراجع تقلید بر این است که تمام احکام عقد موقت بر این عقد نیز جاری است. این یعنی عدم تعلق ارث و نفقه (مگر با شرط) و نحوه پایان یافتن آن از طریق بذل مدت، مورد تایید ایشان نیز هست. گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله نیز از نظر شرعی کاملاً تایید شده است.

تبدیل صیغه ۹۹ ساله به دائم

این باور که صیغه ۹۹ ساله به صورت خودکار به عقد دائم تبدیل می‌شود، کاملاً اشتباه است. برای تبدیل این عقد موقت به ازدواج دائم، باید ابتدا مرد باقی‌مانده مدت را به زن ببخشد (بذل مدت کند). پس از اتمام رسمی صیغه ۹۹ ساله، طرفین می‌توانند با جاری کردن صیغه عقد دائم، یک رابطه جدید را آغاز کنند. این فرآیند تأثیری بر گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله که قبلاً تعهد شده، ندارد.

متن صیغه ۹۹ ساله

متن یا صیغه لفظی که برای جاری شدن صیغه ۹۹ ساله خوانده می‌شود، همان عبارات عربی عقد موقت است. در این صیغه باید به طور واضح به مهریه و مدت زمان اشاره شود. معمولاً زن می‌گوید: «زَوَّجتُکَ نَفسِی فِی المُدَّهِ المَعلُومَهِ عَلَی المَهرِ المَعلُوم».

سپس مرد در پاسخ می‌گوید: «قَبِلتُ التَّزویج». با بیان همین عبارات، عقد برقرار می‌شود. مهم این است که مفهوم صیغه ۹۹ ساله و توافق بر سر گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله و مدت آن، به روشنی بیان شود.

ابطال صیغه ۹۹ ساله

ابطال به این معناست که عقد از ابتدا به دلیل رعایت نکردن شرایط صحت عقد، باطل بوده است. مهم‌ترین دلایل ابطال صیغه ۹۹ ساله، عدم تعیین دقیق مهریه یا مدت زمان است. اگر این دو رکن اساسی در زمان جاری شدن عقد موقت بیان نشوند، آن عقد باطل است.

دلیل دیگر برای باطل بودن صیغه ۹۹ ساله، وجود موانع شرعی برای ازدواج است. در صورت ابطال، موضوع گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

سوالات متداول صیغه 99 ساله

سخن پایانی

صیغه ۹۹ ساله به عنوان یک چارچوب قانونی و شرعی، راهکاری برای تشکیل یک زندگی مشترک طولانی‌مدت است. آگاهی کامل از تفاوت‌های آن با عقد دائم، به ویژه در مسائل مالی مانند عدم وجود حق ارث و نفقه (مگر با شرط) و درک حقوق مسلمی مانند گرفتن مهریه در صیغه ۹۹ ساله، برای هر دو طرف حیاتی است.